Page 14 - DOĞTAŞ KELEBEK E-BÜLTEN

Rahat Yaşam Rui Katsu etkinliği ile
Japonya’da

insanlar bir araya
gelerek stres atmak
için ağlarlar.

Stres Nedir?

Canlılar, etraflarından aldıkları her türlü sadece ilkel Fizyolojik ihtiyaçların orta-
uyarana merkezi sinir sistemleri saye- ya çıkışı nedeniyle değil, sosyal yaşamın
sinde yanıt verirler. Bu uyaranlar ses, getirdiği birçok değişken (trafik, iş kaygı-
ışık, temas, tat veya koku gibi eksojen sı, maddi beklentiler vb...) stres kaynağı
(dışsal) kaynaklı olabileceği gibi açlık, da mevcuttur. Dozunda olmak kaydıyla
susuzluk, ağrı, üreme isteği gibi endo- ya da başa çıkılabilecek şiddette olduğu
jen (içsel) kaynaklı da olabilir. Bu uya- sürece bu tür kaygılar (stresörler) bizi
ranların şiddetine göre sinir sisteminin ayakta tutan sosyal ve entelektüel
oluşturacağı yanıt ve yanıtın şiddeti de- yaşamımızda başarıya götüre-
ğişkenlik gösterir. Temel hedef canlının cek çabayı gösterebilmemizi
canlılığını sürdürmesidir. Etrafımızdan sağlayan bir aktivatör (uya-
aldığımız uyarıların dozu çok önemlidir. rıcı) olarak çalışır. Ancak ba-
Şayet açsak ve etrafımızda bunu gide- zen maruz kaldığımız uyaran
recek bir kaynak algılarsak açlığımız ile (sosyal, fiziksel veya psiko-
orantılı bir stres aktivasyonu ile yemek lojik) fazla şiddetli ve uzun
için gerekli faaliyete başlarız. Bu tür bir süreli olabilir. Örneğin bir işte
stres üstesinden gelinebilir düzeydedir başarılı olma kaygısı olumlu
ve canlılığı sürdürmede çok önemli bir bir tetikleyici iken iş kaybı
tetik mekanizmasıdır. Bu sayede canlı, çok daha ağır ve başa çıkıl-
yeme-içme ve üreme faaliyetleri için ması zor bir uyarandır veya
gereken aktivasyonu gösterir. Her tür gribal enfeksiyon gibi basit
vejetatif (yaşamsal) ihtiyacı karşılan- bir hastalık bedenin savunma
mış, güvenilir bir çevrede bulunan canlı mekanizmalarını uyararak ko-
ise sedasyon halinde yani istirahattedir. laylıkla halledilebilir hafif bir uya-
İnsanın diğer canlılardan en belirgin far- ran iken, bir uzuv kaybı veya kanser
kı ise bu birincil Fizyolojik ihtiyaçları dı- gibi uzun süreli ve tedavisi ümitsiz bir
şında sosyal ve psikolojik ihtiyaçlarının durum çok yıkıcı sonuçlar doğurabilir.
da oldukça fazla oluşudur. Dolayısıyla

12