Page 14 - รายงานน้ำโรงเรียน 60 รูปแบบ 2

โครงการพัฒนาแหลงน้ําบาดาลเพื่อสนับสนุนน้ําดื่มสะอาดใหกับโรงเรียนทั่วประเทศ ประจําปงบประมาณ พ.ศ. 2560

ประโยชนตอนักเรียนและประชาชนในชุมชน ที่มีน้ําสะอาดที่ไดจากระบบปรับปรุงคุณภาพน้ําบาดาลใชเพื่อการอุปโภค
และบริโภคอยางทั่วถึงและเพียงพอ โรงเรียนสามารถใชน้ําในการดูแลและจัดการดานสุขอนามัยในโรงเรียน เชน หองน้ํา
หองสวม โรงอาหาร และจัดกิจกรรมเพื่อการเรียนรูของนักเรียนไดอยางมีประสิทธิภาพเพิ่มมากขึ้นกวาเดิม อีกทั้งน้ําที่
ผลิตไดยังเปนน้ําดื่มคุณภาพดี มีผลใหสุขภาพของนักเรียนและประชาชนแข็งแรง ไมเจ็บปวยงาย ลดคาใชจายในการ
รักษาพยาบาล นอกจากนั้นยังพบวาโรงเรียนและชุมชนมีบูรณาการใชแหลงน้ําบาดาลรวมกัน เพื่อแกไขปญหาขาด
แคลนน้ําภายในชุมชนหรือพื้นที่ประสบภัยแลงไดอยางยั่งยืน และบางสวนมีการขยายผลการผลิตน้ําดื่มจากโรงเรียน ทํา
ในลักษณะธุรกิจชุมชนขนาดเล็ก จัดจําหนายน้ําดื่มบรรจุขวดขายในราคายอมเยา บริการใหกับชุมชนโดยรอบโรงเรียน
ทําใหประชาชนประหยัดคาใชจายในการจัดซื้อน้ําดื่มสะอาดได ประการสําคัญในชวงที่ประเทศไทยประสบกับพิบัติภัย
ธรรมชาติ เชน สึนามิ น้ําทวมใหญป 2554 ภัยแลง กรมทรัพยากรน้ําบาดาล ไดรวมกับโรงเรียนในโครงการฯ ผลิตน้ํา

ดื่มบรรจุขวดเพื่อชวยเหลือและใหบริการประชาชนกรณีที่มีพิบัติภัยเกิดขึ้น
จากการติดตามและประเมินผลโรงเรียนในโครงการของปงบประมาณ 2551-2556 จํานวน 2,478

โรงเรียน พบวาทุกโรงเรียนมีการใชน้ําจากแหลงน้ําบาดาลผานระบบประปาบาดาล 100 เปอรเซ็นต แตการใชงาน
ระบบปรับปรุงคุณภาพน้ําบาดาลใหไดมาตรฐานน้ําดื่มองคการอนามัยโลกยังมีปญหาอุปสรรค ดังนี้
1. โรงเรียนที่รวมโครงการจํานวน 46 แหง ยังไมใชงานระบบปรับปรุงคุณภาพน้ําบาดาลใหไดมาตรฐาน

น้ําดื่มองคการอนามัยโลก คิดเปนรอยละ 1.84

2. โรงเรียนที่รวมโครงการจํานวน 2,223 แหง มีการใชงานระบบปรับปรุงคุณภาพน้ําบาดาลใหได
มาตรฐานน้ําดื่มองคการอนามัยโลก คิดเปนรอย 88.94 โดยใหบริการเฉพาะภายในโรงเรียน โดยจากการติดตามผล
การดําเนินงานพบวา
2.1 ระบบปรับปรุงคุณภาพน้ําบาดาลใหไดมาตรฐานน้ําดื่มองคการอนามัยโลกชํารุดใชการไมได

จํานวน 92 แหง คิดเปนรอยละ 4.15

2.2 ระบบปรับปรุงคุณภาพน้ําบาดาลใหไดมาตรฐานน้ําดื่มองคการอนามัยโลกชํารุดบางสวนแตยัง
ใชงานได จํานวน 697 โรงเรียน คิดเปนรอยละ 31.34
2.3 น้ําบาดาลที่ไดจากระบบปรับปรุงคุณภาพน้ําบาดาลใหไดมาตรฐานน้ําดื่มองคการอนามัยโลก จํานวน 92 แหง คิด
เปนรอยละ 4.15 มีกลิ่น เปนสนิม มีรสกรอย และบางแหงน้ําดิบมีคราบหินปูนสูง

3. โรงเรียนที่รวมโครงการจํานวน 231 แหง คิดเปนรอยละ 9.22 มีการดําเนินการตอในการขอรับ
ใบอนุญาตจากสํานักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) ในการผลิตน้ําดื่มสะอาดมาตรฐานน้ําดื่มองคการอนามัย
โลกจําหนายใหกับชุมชน หรือ บุคคลภายนอก ซึ่งการดําเนินการดังกลาวเปนสิ่งที่ควรสนับสนุนเพื่อใหการดําเนินการ
โครงการสามารถพึ่งพาตัวเองได และจะทําใหเกิดความยั่งยืนในระยะยาว

ปจจัยที่มีผลตอความสําเร็จของโครงการ จัดลําดับความสําคัญ ไดดังนี้

ลําดับ 1 ความพรอมและความเขมแข็งของโรงเรียนและชุมชนเปนสิ่งสําคัญมาก ตอความสําเร็จ
และความยั่งยืนในการใชประโยชนของสิ่งกอสรางที่เปนสาธารณูปโภคดานแหลงน้ํา ที่ตองใชประโยชนรวมกัน บริหาร
จัดการระบบฯและรับผิดชอบคาใชจายที่ตองเกิดขึ้น เชน คาไฟฟา คาดูแลทําความสะอาด การดูแลบํารุงรักษาระบบฯ
การเปลี่ยนใสกรองเมมเบรน ฯลฯ

สํานักทรัพยากรน้ําบาดาล เขต 10 อุดรธานี หนา 4