Page 10 - XII_Matematika Peminatan_KD 3.3_Turunan Fungsi Trigonometri (www.bospedia.com).docx_Neat
P. 10

Modul Matematika Peminatan Kelas XII KD 3.3


                          Contoh 2

                        Tentukan turunan pertama fungsi trigonometri y = f(x) = sec x.
                        Penyelesaian:

                        Sebelum Anda menentukan turunan pertama fungsi trigonometri y = f(x) = sec x, Anda
                        harus mengingat kembali identitas trigonometri sudut rangkap, jumlah dan selisih

                        sudut dan limit fungsi trigonometri.


                               Mengingat Kembali


                        sec x =   1      tan x =  sin x
                                   cos x           cos x
                        cos (x + y) = cos x cos y – sin x sin y

                                                          1
                                               1
                        cos x – cos y = – 2sin  (x + y) sin  (x – y)
                                                          2
                                               2
                         lim  sin x  = 1
                            x→0  x
                        lim  1−cos x  = 0
                            x→0   x


                                     (   + ℎ) −   (  )
                          ′
                            (  ) = lim                                   (definisi turunan)
                                  sec(   + ℎ) − sec   
                                                                         (substitusikan f(x) = sec x)
                              ℎ→0         ℎ
                                  1      1         1                               1  )
                                                                         (sec    =
                              ℎ→0 ℎ   cos(   + ℎ)   cos                          cos   
                                  1 cos    − cos(   + ℎ)
                                                                         (samakan penyebut)
                              ℎ→0 ℎ   cos(   + ℎ) cos   
                                  1 cos    − [cos    cos ℎ − sin    sin ℎ]
                                                                         (cos (x + y) = cos x cos y – sin x sin y)
                              ℎ→0 ℎ         cos(   + ℎ) cos   
                                  1 cos    − cos    cos ℎ + sin    sin ℎ
                                                                         (penyederhanaan)
                              ℎ→0 ℎ         cos(   + ℎ) cos   
                                  1 cos    (1 − cos ℎ) + sin    sin ℎ
                                                                         (sifat distributif)
                              ℎ→0 ℎ        cos(   + ℎ) cos   
                                  cos    (1 − cos ℎ)     sin    sin ℎ
                                                                         (penyederhanaan)
                              ℎ→0 ℎ cos(   + ℎ) cos      ℎcos(   + ℎ) cos   
                                   (1 − cos ℎ)   sin        sin ℎ
                                                                         (sifat limit)
                              ℎ→0 ℎ cos(   + ℎ)   cos    ℎ→0 ℎcos(   + ℎ)
                                0     sin     1
                                                                         (sifat limit)
                              cos      cos    cos   
                            = sec    tan   

                       Jadi, turunan pertama fungsi trigonometri f(x) = sec x adalah    (  ) = sec x tan x.
                                                                                 ′








                    @2020, Direktorat SMA, Direktorat Jenderal PAUD, DIKDAS dan DIKMEN                 10
   5   6   7   8   9   10   11   12   13   14   15