Page 9 - XII_Matematika Peminatan_KD 3.3_Turunan Fungsi Trigonometri (www.bospedia.com).docx_Neat
P. 9

Modul Matematika Peminatan Kelas XII KD 3.3



                               Mengingat Kembali


                        sin (x + y) = sin x cos y + cos x sin y
                                             1          1
                        sin x – sin y = 2cos  (x + y) sin  (x – y)
                                                        2
                                             2
                                            1
                        1 – cos ax = 2sin   (    )
                                           2
                                sin          2
                         lim     = 1
                              →0    
                                1−cos       2sin 2  1        2 sin    sin   
                                                                1
                                                            1
                          lim        = lim      2    = lim      2    2
                              →0          →0        1     →0     
                                      = 2lim  sin         1       1
                                                2
                                            →0        lim sin    = 2. . sin(0) = 0
                                                          2
                                                                  2
                                                     →0


                        Anda akan disajikan menentukan turunan pertama fungsi y = sin x dengan 2 cara.
                         Cara 1

                                      (   + ℎ) −   (  )
                           ′
                            (  ) = lim                             (definisi turunan)
                                 ℎ→0       ℎ
                                  sin(   + ℎ) − sin   
                            = lim                                  (substitusikan f(x) = sin x)
                              ℎ→0         ℎ
                                  sin    cos ℎ + cos    sin ℎ − sin      (sin(x+h)=sin x cos h + cos x sin
                            = lim
                              ℎ→0               ℎ                  h)
                                  cos    sin ℎ − sin    (1 − cos ℎ)
                            = lim                                  (sifat distributif)
                              ℎ→0              ℎ
                                  cos    sin ℎ    sin    (1 − cos ℎ)
                            = lim           − lim                  (sifat limit)
                              ℎ→0     ℎ       ℎ→0       ℎ
                                       sin ℎ           (1 − cos ℎ)
                            = cos    lim    − sin    lim           (sifat limit)
                                   ℎ→0     ℎ       ℎ→0     ℎ
                            = cos   (1) − sin    (0)               (rumus limit)
                            = cos   

                          Cara 2

                                      (   + ℎ) −   (  )
                           ′
                            (  ) = lim                               (definisi turunan)
                                 ℎ→0       ℎ
                                  sin(   + ℎ) − sin   
                            = lim                                    (substitusikan f(x) = sin x)
                              ℎ→0         ℎ
                                       1               1                               1           1
                                  2 cos  (   + ℎ +   ) sin  (   + ℎ −   )  (sin x–sin y=2 cos  (   +   ) sin  (   −
                            = lim      2               2                               2          2
                              ℎ→0                 ℎ                    )
                                            1      1
                                  2 cos (   +  ℎ) sin  ℎ
                              = lim           2      2               (penyederhanaan)
                              ℎ→0          ℎ
                                                       1
                                            1       sin  ℎ
                            = lim 2 cos (   +  ℎ) lim   2            (sifat limit)
                              ℎ→0           2   ℎ→0   ℎ
                                      1
                            = 2 cos    .                             (sifat limit)
                                      2
                            = cos   

                       Jadi, turunan pertama fungsi trigonometri f(x) = sin x adalah    (  ) = cos x
                                                                                 ′



                    @2020, Direktorat SMA, Direktorat Jenderal PAUD, DIKDAS dan DIKMEN                 9
   4   5   6   7   8   9   10   11   12   13   14