Page 118 - สุขศึกษา พลศึกษา ม.ต้น

118

1. วัตถุออกฤทธิ์ประเภท 1 มีความรุนแรงในการออกฤทธิ์มาก ทําใหเกิดอาการ
ประสาทหลอน ไมมีประโยชนในการบําบัดรักษาอาการของโรค ไดแก ไซโลไซบัน และเมสคาลีน

2. วัตถุออกฤทธิ์ประเภท 2 เชน ยากระตุนระบบประสาท เชน อีเฟดรีน เฟเนทิลลีน เพ
โมลีน และยาสงบประสาท เชน ฟลูไนตราซีแพม มิดาโซแลม ไนตราซีแพม วัตถุประเภทนี้มีการนําไปใชในทาง

ที่ผิด เชน ใชเปนยาแกงวง ยาขยัน หรือเพื่อใชมอมเมาผูอื่น
3. วัตถุออกฤทธิ์ประเภท 3 ใชในรูปยารักษาอาการของโรค สวนใหญเปนยากด
ระบบประสาทสวนกลาง เชน เมโพรบาเมต อะโมบารบิตาล และยาแกปวด เพตาโซซีน การใชยาจําพวกนี้

จําเปนตองอยูในความควบคุมดูแลของแพทย
4. วัตถุออกฤทธิ์ประเภท 4 ไดแก ยาสงบประสาท/ยานอนหลับ ในกลุมของ
บารบิตูเรต เชน ฟโนบารบิตาล และเบ็นโซไดอาซีปนส เชน อัลปราโซแลม ไดอาซีแพม สวนใหญ มีการ

นํามาใชอยางกวางขวาง ทั้งนี้เพื่อบําบัดรักษาอาการของโรค และการนํามาใชในทางที่ผิด การใชยาวัตถุออกฤทธิ์
ประเภทนี้ตองอยูภายใตการควบคุมของแพทยเชนเดียวกับการใชวัตถุออกฤทธิ์ประเภท 3
สารระเหย ตามพระราชกําหนดปองกันการใชสารระเหย พ.ศ. 2533 หมายถึง “สารเคมี หรือ

ผลิตภัณฑที่รัฐมนตรีประกาศวาเปนสารระเหย”
สารระเหย เปนสารเคมี 14 ชนิด และผลิตภัณฑ 5 ชนิด [ประกาศกระทรวงสาธารณสุข

กระทรวงอุตสาหกรรม ฉบับที่ 14 (พ.ศ. 2538) เรื่องกําหนดชื่อ ประเภท ชนิด หรือขนาดบรรจุของสารเคมี หรือ
ผลิตภัณฑเปนสารระเหย]
สารเคมี 14 ชนิด ไดแก อาซีโทน เอทิลอาซีเตท โทลูอีน เซลโลโซลฟ ฯลฯ

ผลิตภัณฑ 5 ชนิด ไดแก ทินเนอร แลคเกอร กาวอินทรียสังเคราะห กาวอินทรียธรรมชาติ
ลูกโปงวิทยาศาสตร

การติดยากับการเสพยา
องคการอนามัยโลกไดใหการนิยามของภาวะที่เกี่ยวของกับยาเสพติดไว ดังนี้
1. การใชยาในทางที่ผิด (Harmful use, abuse) หมายถึง การใชยาเสพติดในลักษณะอันตรายตอ

สุขภาพ ทั้งทางดานรางกายและดานจิตใจ เชน ภาวะซึมเศราจากการดื่มสุราอยางหนัก
2. การติดสารเสพติด (Depenedence syndrome) หมายถึง ภาวะผิดปกติทางดานปญญา ความคิด

อาน และระบบสรีระรางกายซึ่งเกิดภายหลังจากการใชสารเสพติดซ้ํา ๆ และมีอาการตาง ๆ ดังตอไปนี้รวมดวย
1) มีความตองการอยางรุนแรงที่จะใชสารตัวนั้น ๆ
2) มีความยากลําบากในการควบคุมการใชทั้งปริมาณและความถี่

3) ยังคงใชสารนั้นตอไปทั้ง ๆ ที่รูวาจะเปนอันตรายตอรางกาย
4) หมกมุนอยูกับการใชสารเสพติดมากกวาการทํากิจกรรมอื่นที่สําคัญกวา
5) มีอาการดื้อยา คือ ตองเพิ่มปริมาณการใช เพื่อใหไดผลเทาเดิม

6) เมื่อหยุดการใชยาจะเกิดอาการขาดยาหรืออยากยาทางรางกาย (Physical with)