Page 36 - แนวทางการดำเนินงานป้องกันควบคุมโรคพิษสุนัขบ้าปี 60
P. 36
การเฝ้าระวัง
โรคพิษสุนัขบ้า
ระบบข้อมูลเฝ้าระวังโรค
การเฝ้าระวังโรคพิษสุนัขบ้าแบ่งออกเป็นการเฝ้าระวังโรคในคนและการเฝ้าระวังโรคในสัตว์
ซึ่งประเทศไทยมีการรายงานข้อมูลโรคพิษสุนัขบ้าผ่านระบบสารสนเทศเพื่อการเฝ้าระวังโรค 4 ระบบ ได้แก่
1. ระบบรายงานผู้สัมผัสโรคพิษสุนัขบ้า (ร.36) เป็นโปรแกรมฐานข้อมูลแบบ Web base application
ที่สามารถจัดเก็บ รวบรวม ประมวลผล วิเคราะห์ข้อมูล จัดท�ารายงานได้อย่างเป็นระบบ สามารถน�าไปใช้ประโยชน์
ได้หลายด้าน ได้แก่
- ใช้ดูสถิติการฉีดวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้า ข้อมูลและปัจจัยต่างๆ ของการสัมผัสโรคตั้งแต่
ระดับประเทศจนถึงระดับโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพต�าบล
- ใช้ประเมินความเสี่ยงในพื้นที่เพื่อระมัดระวังการน�าสัตว์มาจากพื้นที่เสี่ยง โดยสามารถดูข้อมูล
พื้นที่สัมผัสโรคได้ทั่วประเทศ โดยเฉพาะอย่างยิ่งพื้นที่ใกล้เคียง
- ค�านวณวันที่ต้องมารับวัคซีนได้อย่างอัตโนมัติ และจ�าท�าการเตือนล่วงหน้าบนจอก่อนนัด 3 วัน
ท�าให้สถานบริการสามารถเตรียมวัคซีนและติดตามคนไข้ได้ถูกต้อง ครบถ้วน
- การเก็บข้อมูลโดยใช้เลขบัตรประจ�าตัวประชาชน ท�าให้สามารถค้นหาประวัติการฉีดวัคซีนป้องกัน
โรคพิษสุนัขบ้าได้ หากมีการบันทึกไว้ในระบบแล้ว การรับวัคซีนของผู้สัมผัสโรคจะไม่ซ�้าซ้อน หรือใช้เกินความจ�าเป็น
และลดการใช้ RIG ช่วยลดงบประมาณและความสูญเสียจากการใช้วัคซีนลงได้
2. ระบบเฝ้าระวังโรคพิษสุนัขบ้า (รง.506) เป็นระบบเฝ้าระวังด้วยบัตรรายงานผู้ป่วย รง.506
โดยได้รับความร่วมมือจากส�านักงานสาธารณสุขจังหวัด ส�านักงานสาธารณสุขอ�าเภอ และโรงพยาบาลทุกแห่ง
รายงานข้อมูลผู้เสียชีวิตด้วยโรคพิษสุนัขบ้า ซึ่งการรายงานผู้ป่วยตามระบบเฝ้าระวังโรค รง.506 (Reporting
Criteria) ให้รายงานผู้ป่วยตั้งแต่ “ผู้ป่วยที่เข้าข่าย (Probable case)” คือ ผู้ที่มีอาการตามเกณฑ์ทางคลินิก ร่วมกับ
ประวัติคลุกคลี หรือถูกสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมกัด ข่วน โดยไม่จ�าเป็นต้องรอผลตรวจชันสูตรทางห้องปฏิบัติการ
3. ระบบเฝ้าระวังเหตุการณ์การเกิดโรคพิษสุนัขบ้า (Event-based surveillance) โรคพิษสุนัขบ้า
เป็นโรคที่มีความส�าคัญสูง (Priority diseases) ของประเทศไทย เนื่องจากเป็นโรคที่มีความรุนแรง มีอัตราตายสูง
หรือแพร่กระจายได้รวดเร็ว อาจท�าให้มีผลกระทบทางสังคมและเศรษฐกิจสูง ต้องการการรายงานทันทีเพื่อแจ้งเตือน
รวมทั้งออกสอบสวนและควบคุมโรค ภายใน 24 ชั่วโมง หลังจากได้รับแจ้งผู้ป่วย สงสัย/เหตุการณ์สงสัย โดยไม่
ต้องรอผลการตรวจทางห้องปฏิบัติการยืนยัน
4. ระบบสารสนเทศเพื่อการเฝ้าระวังโรคพิษสุนัขบ้า (Thai Rabies Net: TRN) ของกรมปศุสัตว์
เป็นระบบเฝ้าระวังที่สามารถแจ้งข่าวการพบสัตว์สงสัยโรคพิษสุนัขบ้า รายงานผลการตรวจโรคพิษสุนัขบ้าในสัตว์
และจัดเก็บข้อมูลการขึ้นทะเบียนสุนัข-แมว
แนวทางการดำาเนินงานป้องกันควบคุม 31
โรคพิษสุนัขบ้า
