Page 42 - Sac Huong Que Nha

Saéc Höông Queâ Nhaø

3 - Lễ hiến sinh:

Ngày thứ hai, cả buôn tập trung bao quanh giàn tế để làm lễ Hiến sinh. Lần nầy, trai tráng trong
buôn vào cuộc. Họ cầm vũ khí và khiên, la hét, dồn đuổi con trâu chạy quanh giàn tế. Họ thi nhau bắn cung, phóng
lao, đâm giáo vào con vật tế thần. Lòng dũng cảm và sự khôn khéo của họ được thể hiện qua cách săn đuổi con
mồi. Và phần thưởng chiến thắng dành cho chàng trai nào lựa được thế, đâm thẳng vào tim con vật, gục xuống,
chết ngay. Già làng cầm bát đồng hứng máu tươi, hoà với rượu dâng thần linh. Tiếng hú mừng chiến thắng lại một
lần nữa vang trời dậy đất.

Trâu được xẻ thịt ngay tại chỗ, chọn thịt ngon và toàn bộ lá gan chia đều cho năm nhóm rồi vẩy
máu đã hoà rượu, cung kính đặt trên bàn thờ thần Giàng. Già làng đứng ra khấn bái, xong lễ, gan trâu được chia
đều cho tất cả trai tráng trong buôn. Họ tin rằng ăn gan đó, sẽ tăng cường sức mạnh và lòng dũng cảm vì đã có
thần Giàng chứng nhận.

Ngày thứ ba, túi thiêng trên cây nêu được rước về thờ ở nhà Rông, đặt ngay chỗ để vò rượu chính.
Già làng làm lễ khấn xong, gọi mọi người đến uống rượu nầy, vì tin rằng ảnh hưởng của túi thiêng đã hoà trong
rượu, uống vào sẽ tiêu trừ những rủi ro và tật bệnh. Họ còn tổ chức những trò chơi thượng võ ngay trước sân nhà
Rông như bắn cung, đấu kiếm, phóng lao, đấu võ... Cuộc vui suốt ngày và kéo dài đến thâu đêm suốt sáng.

VII - LỜI KẾT

Trước kia, lễ hội ngày xuân ở Bình Định có nhiều, nhiều lắm. Trên đây, chỉ là những hình nét sinh
hoạt tiêu biểu.

Ngày nay, các lễ hội như chợ Tết Gò Chàm, hội Tết Chợ Gò, Lễ hội Đống Đa vẫn còn đó; tuy có
thay đổi ít nhiều, cho phù hợp với hoàn cảnh của mỗi thời đại.

Hội Hát Xuân đã tắt lịm từ lâu, nhưng dân chúng vẫn còn nuối tiếc. Mỗi dịp xuân về, một vài nơi
còn gắng gượng, tổ chức đám hát nho nhỏ tại địa phương. Dĩ nhiên, không thể nào có được cái huy hoàng ngày
cũ và cũng không thể giữ lệ, đều đặn hằng năm.

Lễ hội Cầu Ngư vẫn còn, nhưng thu gọn nhiều, màn diễn bả trạo cũng sửa đổi, còn hát áng thì năm
có năm không. Lễ cắt tiết các con vật trước sân tế, bỏ hẳn từ lâu, không ai muốn đem vào cuộc vui, cảnh lưu huyết
thương tâm.
Và Lễ hội Đâm Trâu của người Ba Na, rút ngắn còn một ngày đêm. Con vật chịu lễ, được các tay
thiện nghệ nhanh chóng đâm chết, không còn cảnh săn đuổi kéo dài sự hãi hùng đau đớn. Và người dự lễ hội, đỡ
bị căng thẳng thần kinh vì thương cảm.

San Jose, ngày 30- 10- 1998

Bổ chính lần 3: 15- 09- 2012

Ñaøo Ñöùc Chöông 42