Page 337 - บทคัดย่อการทดลองสิ้นสุด 59 สมบูรณ์

รายงานผลการทดลองสิ้นสุด ปี 2559

1. ชุดโครงการวิจัย การควบคุมการปนเปื้อนจุลินทรีย์และสารพิษจากเชื้อราในกระบวนการ
ผลิตผลิตผลเกษตรหลังการเก็บเกี่ยว

2. โครงการวิจัย การควบคุมการปนเปื้อนจุลินทรีย์และสารพิษจากเชื้อราในกระบวนการ
ผลิตผลิตผลเกษตรหลังการเก็บเกี่ยว
3. ชื่อการทดลอง ศึกษาควบคุมการปนเปื้อนของเชื้อราและสารพิษจากเชื้อราในผลิตผล
องุ่นบริโภคสดและผลิตภัณฑ์แปรรูปจากองุ่น

Study on the Controlling of Fungi and Mycotoxin Contamination
in Fresh Grape and Product
1/
1/
4. คณะผู้ด าเนินงาน วีรภรณ์ เดชน าบัญชาชัย บุญญวดี จิระวุฒิ
1/
รัตตา สุทธยาคม
5. บทคัดย่อ
ศึกษาการปนเปื้อนของเชื้อราและสารโอคราทอกซิน เอ ในผลิตภัณฑ์แปรรูปจากองุ่น
จากตัวอย่างลูกเกด 24 ตัวอย่าง น้ าองุ่น 7 ตัวอย่าง และไวน์ 14 ตัวอย่าง พบว่าลูกเกดสีด าน าเข้า
จากต่างประเทศชนิดบรรจุลงกล่องในประเทศไทยและแบบตักแบ่งขาย พบการปนเปื้อนของเชื้อรา

A. niger 100 เปอร์เซ็นต์ ทั้งสองแบบ รองลงมาคือ Eurotium sp. 60 เปอร์เซ็นต์ และ 50 เปอร์เซ็นต์
ส่วนลูกเกดสีด าที่ผลิตและบรรจุในต่างประเทศ พบการปนเปื้อนของเชื้อรา Eurotium sp. มากที่สุด
50 เปอร์เซ็นต์ รองลงมาคือเชื้อรา A. niger และ Penicillium sp. 25 เปอร์เซ็นต์ ลูกเกดสีเหลือง น้ าองุ่น

และไวน์ ไม่พบการปนเปื้อนของเชื้อรา เมื่อตรวจสอบการปนเปื้อนของสารโอคราทอกซิน เอ โดยวิธี ELISA
พบการปนเปื้อนสารโอคราทอกซิน เอ ในลูกเกดสีด า ลูกเกดสีเหลือง น้ าองุ่น และไวน์ มีปริมาณสารโอ
คราทอกซิน เอ ค่าเฉลี่ยอยู่ระหว่าง 2.13 ถึง 11.83, 3.07 ถึง 9.13, 1.53 ถึง 4.63 และ 1.87 ถึง 4.83
ไมโครกรัมต่อกิโลกรัม หลังจากนั้นท าการศึกษาการปนเปื้อนของเชื้อราและสารโอคราทอกซิน เอ จากสวน
ใน 4 ระยะการเจริญเติบโต พบว่าองุ่นระยะที่ 1 (หลังติดผล 30 ถึง 40 วัน) และ ระยะที่ 2 (หลังติดผล 60

ถึง 70 วัน) ของทุกสวน มีปริมาณสารโอคราทอกซิน เอ สูง ค่าเฉลี่ยอยู่ระหว่าง 7.95 ถึง 119.0 ไมโครกรัม
ต่อกิโลกรัม พบการปนเปื้อนของเชื้อรา Alternaria sp., Cladosporium sp. และ A. aculeatus ส่วนองุ่น
ระยะที่ 3 (หลังติดผล 90 ถึง 100 วัน) และระยะที่ 4 (หลังติดผล 120 วัน) ของทุกสวน มีปริมาณสาร

โอคราทอกซิน เอ ค่าเฉลี่ยอยู่ระหว่าง 2.90 ถึง 20.3 ไมโครกรัมต่อกิโลกรัม พบการปนเปื้อนของเชื้อรา
Penicillium sp., A. aculeatus และ Alternaria sp. เมื่อท าการตรวจสภาพแวดล้อมในแปลงปลูก
พบเชื้อรา A. aculeatus และ Penicillium sp. ปริมาณที่สูงในดินและอากาศ ดังนั้น ควรมีระบบการ
จัดการที่ดีตั้งแต่เริ่มปลูกจนถึงเก็บเกี่ยว เพื่อลดการปนเปื้อนของเชื้อราและสารโอคราทอกซิน เอ

____________________________________
1 กองวิจัยและพัฒนาวิทยาการหลังการเก็บเกี่ยวและแปรรูปผลิตผลเกษตร