Page 88 - NhungMuaXuanTroLai

Hoïc vaán giaûn dò chæ laø söï tích luõy kinh nghieäm. Bôûi vaäy trau doài kieán thöùc khoâng
nhaát thieát chæ ôû caùc tröôøng hoïc moïi caáp maø coøn ôû tröôøng ñôøi. Ngheà laøm baùo laø moâi
tröôøng toát nhaát cho söï hoïc hoûi, vì coâng vieäc haøng ngaøy cuõng laø dòp baét buoäc ngöôøi
kyù giaû ôû moïi löùa tuoåi phaûi tìm hieåu theâm. Haønh ngheà baùo chí laø töï hoïc, ngaøy ngaøy
phaûi hoïc vaø hoïc maõi cho ñeán giaø. Toâi nay ñaõ 82 tuoåi, nhöng toâi vaãn phaûi hoïc hoûi
theâm moãi ngaøy cho ñeán hoâm nay khoâng luùc naøo ngôi nghæ.

Vaäy bí quyeát cuûa vieäc hoïc naøy laø gì? Bí quyeát chæ coù moät chöõ
"khieâm toán". Ñöøng coù töï cao töï ñaïi, ñöøng cho mình laø roán cuûa vuõ truï, ñöøng töï coi
mình khoâng bao giôø nhaàm laãn vaø phaûi luoân luoân nhôù raèng söï hieåu bieát cuûa mình
coøn thaáp keùm. Khoâng bieát thì hoïc theâm chôù coù gì xaáu? Hoïc töø saùch vôû tra cöùu, hoïc
töø baïn vaø ñoàng nghieäp vaø quan troïng nhaát cho ngöôøi laøm baùo, hoïc töø ñoäc giaû. Trong
soá nhöõng ñoäc giaû, coù nhieàu ngöôøi coù kieán thöùc coøn saâu roäng hôn caùc kyù giaû.

Baùo chí vaø chính trò
Ngöôøi laøm baùo chuyeân nghieäp neân ñoäc laäp veà chính trò. Ñoäc laäp khoâng coù nghóa
laø trung laäp, hai chöõ hoaøn toaøn khaùc nhau. Tröôùc heát toâi muoán noùi veà ñoäc laäp chính
trò. Toâi thieát nghó ngöôøi laøm baùo chuyeân nghieäp khoâng neân gaén boù hay ñöùng trong
moät toå chöùc, taäp theå hay ñaûng phaùi chính trò naøo, bôûi vì khi coù moái lieân heä nhö vaäy,
ngöôøi kyù giaû coù theå khoù giöõ ñöôïc moät nguyeân taéc caên baûn cuûa ngheà laøm baùo laø voâ
tö vaø trung thöïc.

Chöõ voâ tö ôû ñaây khoâng coù yù nghóa maùy moùc nhö moät taám hình chuïp hay moät
cuoán phim thôøi söï, maø voâ tö laø ñeå coù söï quaân bình theo löông tri cuûa ngöôøi laøm baùo,
traùnh nhöõng thieân leäch quaù ñaùng deã bò loâi cuoán vaøo vaøo cöïc ñoan. Söï voâ tö nhö vaäy
seõ laøm noåi baät theâm söï trung thöïc cuûa tin töùc caàn thieát cho söï tìm hieåu thôøi söï cuûa
ngöôøi ñoïc. Coøn trung laäp chæ laø moät thuû ñoaïn nhaát thôøi, moät nhu caàu hoaøn caûnh, vaø
neáu ôû moät caù nhaân noù chæ bieåu hieän cho söï thieáu khaû naêng suy xeùt ñeå xaùc ñònh laäp
tröôøng, ñoâi khi theå hieän qua caâu noùi ôõm ôø "ai sao toâi vaäy". Ngöôøi laøm baùo khoâng
theå trung laäp.

Toâi nghó trong moät cuoäc hoäi nghò truyeàn thoâng chuù troïng veà nhöõng vaán ñeà noäi boä
cuûa ngheà nghieäp, khoâng neân ñaët ra nhöõng vaán ñeà chính trò ñaûng phaûi hay tranh chaáp
giöõa caùc caù nhaân vaø phe nhoùm veà baát cöù vaán ñeà gì ñi ra ngoaøi laõnh vöïc ngheà
nghieäp. Caùc nghieäp ñoaøn kyù giaû hay nghieäp ñoaøn truyeàn thoâng cuõng neân gaït boû haún
nhöõng vaán ñeà chính trò phe ñaûng bôûi vì ñuùng theo teân goïi cuûa noù, nghieäp ñoaøn laø
nhöõng ñoaøn theå ngheà nghieäp chôù khoâng phaûi ñoaøn theå chính trò. Neáu vaäy kyù giaû vaø
caùc nghieäp ñoaøn kyù giaû khoâng coù laäp tröôøng chính trò hay sao?

Caâu hoûi cuõng baèng thöøa, bôûi vì chuùng ta, nhöõng ngöôøi laøm baùo chuyeân nghieäp,
moät khi ñaõ chaáp nhaän "töï do ngoân luaän, töï do baùo chí" laø ñaõ döùt khoaùt chaáp nhaän
moät laäp tröôøng chính trò roõ reät. Cheá ñoä naøo coù töï do ngoân luaän, töï do baùo chí, chuùng
ta uûng hoä. Cheá ñoä naøo khoâng coù töï do ngoân luaän, khoâng coù töï do baùo chí, ra tay ñaøn
aùp, boùp ngheït nhöõng töï do ñoù, chuùng ta choáng laïi. Chuùng ta coù theå chæ trích hay
chaâm bieám nhöõng söï laïm duïng hay quaù trôùn cuûa töï do ngoân luaän, töï do baùo chí,
nhöng toâi tin trong chuùng ta khoâng coù ai choái boû caùc quyeàn töï do caên baûn ñoù cuûa
con ngöôøi.

Keû naøo choáng nhöõng quyeàn töï do ñoù, keû naøo chuû tröông thoâng tin moät chieàu, keû