Page 104 - Iqtisodiyot ilmi osmonida yulduzga aylanganlar (1-qism)

РОБеРТ ЖеЙМС ШИЛЛеР

ИҚТИСОДИЁТ ИЛМИ ОСМОНИДА ЮЛДУЗГА АЙЛАНГАНЛАР

РОБЕРТ шИЛЛЕР БИЛАН СУҲБАТ

«The Economist» журналидаги ма-
қолаларнинг бирида муаллиф иқтисод-
чиларни «шоир» ва «сув қувурчила-
рига» ажратган. Унинг фикрига кўра, би-
ринчилари иқтисодиётни радикал тарз-
да янгича талқинини овоза қилганлар,
охиргилари эса, ушбу талқинни амалга
ошириш учун зарур бўлган инфрату-
зилмани яратиш билан тер тўкиб шу-
ғулланишган. Роберт шиллер ўзида
«шоир» ва «сув қувурчиларини» бир-
лаштира олган иқтисодчилардан бири-
дир. Ундан ташқари, у ҳам тадбиркор, ҳам
билимдондир. Унинг ишлари молияни
назарий, эконометрик, амалий ва, ҳатто,
ижтимоий нуқтаи назардан тушунишга
таъсир кўрсатган.
1970-йилларнинг охирларидан эътиборан, шиллер молиявий иқ-
тисодиётда устунлик қилувчи ортодоксал ғояларга қарши курашган.
У ушбу нарх оғишишларини ўлчаш учун янги эмпирик усуллари-
ни ишлаб чиқди. 1980-йилларнинг бошларида Роберт шиллер актив
нархлари ҳаракатини яхши тушуниш учун иқтисодчиларга инвес-
торнинг психологияси тўғрисида билиши зарурлиги тўғрисидаги
баҳсга қўшилди.
У хатти-ҳаракат иқтисодиёти, шунингдек, унинг янада машҳур йў-
налиши – молиялар хатти-ҳаракати каби соҳа кашфиётчиларидан бири
бўлган. Ўтган аср охирида шиллер ўзининг кучли муваффақиятга эга
«иррационал оптимизм» («Irratsional Exuberahce») китобида молия-
ларга бўлган фикрларини баён қилди. У шунчалик машҳур бўлдики,
TIAA-CREF компанияси ундан оммабоп нашрлардаги реклама кампа-
нияларида иштирок этишни сўради.
10