Page 105 - Iqtisodiyot ilmi osmonida yulduzga aylanganlar (1-qism)

РОБеРТ ЖеЙМС ШИЛЛеР

Гарчи Боб инвесторлар молия бозорларини етарлича оқилона фой-
даланган деб ҳисоблаган бўлса-да, бироқ у бу бозорлар алоҳида ки-
шиларнинг ҳаёт шароитлари яхшиланиши учун улкан имкониятларни
тақдим этади.
Ўзининг охирги ишларида у мамлакатларнинг турли минтақалари
ва фаолият турларида гуруҳлар ичида хатарлар тақсимотини яхшилаш
учун қай тарзда мавжуд молиявий бозорлардан фойдаланиш ва янги-
ларини яратиш масаласини кўриб чиққан. У, хатарларни тақсимлаш
вариантларини нафақат журнал мақолаларида, балки муайян венчур ИҚТИСОДИЁТ ИЛМИ ОСМОНИДА ЮЛДУЗГА АЙЛАНГАНЛАР
лойиҳаларида, шунингдек, 2003 йилда ёзилган «The New Financial
Order: Risk in the 21st Century» номли китобида таҳлил қилган.
Роберт шиллер билан суҳбат олиб бориш мен учун фахр эди. Мен
илмий даража олаётган Йелга Бобнинг ташрифи менинг иқтисодчи
сифатидаги мавқеимни белгилаб берди. Боб, молия бозорлари макро-
иқтисодиётда марказий ўринга эга бўлиши ва макроиқтисодий кўр-
саткичларни яхшилаш имкониятига нисбатан идеализм бўлиши ло-
зимлиги ҳақидаги ишонч билан Йелда макроиқтисодиётни ўқитишга
анъанавий ёндашувни ҳаётга татбиқ этди. Дастлаб илмий раҳбар си-
фатида, кейин эса ҳаммуаллиф, устоз ва дўст сифатида Боб мен бу
анъаналарни ривожлантиришга қай тарзда ҳиссамни қўша олишимни
кўрсатди.
Бизнинг суҳбатимиз 2003 йилда вашингтонда Бирлашган ижти-
моий фанлар ассоциацияси (Allied Social Science Association)даги ҳар
йиллик учрашувда бўлиб ўтди.

кэмпбелл: Боб, мен сизнинг иқтисодчи сифатидаги фаолиятин-
гизнинг аввалидан гап бошлашни хоҳлайман. Айтинг-чи, қачон сиз
иқтисодиёт билан илк бор тўқнаш келгансиз? Сиз у билан қандай
шуғуллана бошлагансиз?
шиллер: Биринчи навбатда, мен Самуэльсоннинг «Экономика»
(«Economics») китобини ёдга оламан. Мендан тўрт ёш катта акам
бор менинг. Унинг коллежида иқтисодиёт фанига кириш ўқитиларди,
акамга ҳам ушбу дарслик берилган. Таътилда акам бу китобни уйга
олиб келди. Ўша вақтларда мен эндигина ўрта мактабга чиққан эдим.
Мен бу китобни қўлга олиб, уни варақлай бошладим, агар у жаҳон
миқёсидаги катта муаммоларни ҳал этишда фойдаланилса, оддий
иқтисодий таҳлил жуда кучли нарсалигини тушундим ва бу ғоя менга
жуда ёқди.
10