Page 124 - ХАМИДОВА ЗУЛФИЯ АХМАДЖОНОВНА - monografiya
P. 124
сони динамикаси ўтган даврлар бўйича ҳам (L1(Кt-базис давр)
(p<0,1); L2(Кt-икки йил олдинги давр) (p<0,05)) статистик аҳамиятга
эга аҳамиятга эга.
Юқоридаги VAR модели ёрдамида қуйидаги прогнозларга эга
бўлишимиз мумкин (3.5-расм).
100000 93 684,00
90000
79 756,00
80000
70000 62 019,00 71 385,00
60000 50 353,00
50000 44 745,00
38 578,00 44 020,00
40000
27 618,00
30000 24 135,00 31 391,00
20000 18 115,00 17 298,00
10000 7 482,00 4 781,00 9 091,00
0
2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025
Ҳунармандлар сони Имтиёзли кредитлари миқдори
Линейная (Ҳунармандлар сони)
3.5-расм. Ҳунармандлар сони ва имтиёзли кредитлар миқдорининг
218
прогноз кўрсаткичлари
Шунингдек, республика бўйича ҳунармандлар сонининг
юқорида назарда тутилган ва бошқа ижтимоий-демографик омиллар
таъсирида ортиб боришини прогноз қилиш алоҳида аҳамиятга эга.
Ҳунармандлар сонининг ортиб боришини 8 хил ахборот
критериялари бўйича қиёсий 8 та модел ишлаб чиқилган. Ушбу
моделларнинг адекватлилик текширув натижаларига кўра, Акаике ва
Баесия ахборот мезонлари қийматлари бошқа моделларга нисбатан
статистик жиҳатдан аҳамиятлилик даражаси ҳамда детерминация
коэффициенти юқори бўлган модел адекватлилик текширув
натижалари асосида АРИМА (1,1,1) энг аҳамиятли модель
ҳисобланиб, ҳунармандлар сонининг ўзгаришини нисбатан аниқ
кўрсатиб бера олувчи модель сифатида талабни прогноз қилиш учун
тавсия этилади. Биринчи модель натижаларига кўра, ҳунармандлар
сонининг келгуси йилларда мунтазам равишда ортиб бориши
статистик жиҳатдан аҳамиятга эга (р<0.000) бўлиб, республика
218 Stata-15 статистик тақлил дастури ёрдамида муаллиф томонидан ишлаб чиқилган
119