Page 129 - ХАМИДОВА ЗУЛФИЯ АХМАДЖОНОВНА - monografiya

b) 1 ва 5 орасида = ўртача корреляция мавжуд;
c) 5 дан катта = юқори даражада боғлиқ.

Модел бўйича VIF қанчалик кўп бўлса, регрессия
натижаларининг шунчалик ишончли эмаслигини изоҳлайди. Умуман
олганда, 10 дан юқори бўлган VIF юқори корреляцияни
билдиради 226 ;

Ушбу коеффициент:
- Регрессия моделидаги мустақил ўзгарувчилар орасида
мултиколлинеарлик ўлчовини таъминлайди;

- мултиколлинеарликни аниқлаш жуда муҳим бўлиб, у
моделнинг тушунтириш кучини пасайтирмаса ҳам, мустақил
ўзгарувчиларнинг статистик аҳамиятини пасайтиради.
- модел ўзгариши ва мустақил ўзгарувчиларни танлашда

эътиборга олиниши ёки созланиши керак бўлган бошқа ўзгарувчилар
билан юқори даражада боғлиқлигини кўрсатади 227 .
2. "Мargin" - бу коварятлар қийматларини манипуляция қилиш

пайтида моделдаги башоратлардан ҳисобланган статистикани
изоҳлаб 228 , Маржинал эффектлар асосан регрессион моделларда
қўлланилиб, маълум бир мустақил ўзгарувчи (тушунтирувчи

ўзгарувчи) ўзгарганда боғлиқ ўзгарувчининг (натижа) қандай
ўзгаришини кўрсатади ва бунда бошқа омиллар таъсирини ўзгармас
деб қарайди.

3. Margin-Delta инструментидан фойдалангандан сўнг,
натижаларни тартибли график орқали тасвирлаш мумкин 229 .
4. Тартибли ўзгарувчилар учун ўлчов моделини ҳисобга олган
ҳолда, мустақил ўзгарувчиларнинг боғлиқ (тартибли) ўзгарувчига

таъсирини қуйидаги эконометрик моделда амалга ошириш
мумкин 230 .

( ≤ ) = ( + + + + (2) 231
…
2 2

1 1

Бу ерда:
– Тартиб билан ўзгарувчи боғлиқ ўзгарувчи;

226 Dodge, Y. (2008). The Concise Encyclopedia of Statistics. Springer.; Everitt, B. S.; Skrondal, A. (2010), The
Cambridge Dictionary of Statistics, Cambridge University Press.
227 https://www.investopedia.com/terms/v/variance-inflation-factor.asp.
228 Antonyshyn, O. M. (1999). Soft tissue deformity after craniofacial fracture repair: Analysis and treatment.
Journal of Cranio-Maxillofacial Trauma, 5(3), 19–29.
229 Bogard, Matt. Marginal Effects vs Odds Ratio. Econometric Sense, March 2016. Retrieved from
http://econometricsense.blogspot.com/2016/03/marginal-effects-vs-odds-ratios_11.html.; Boggess, May. StataCorp.
Methods for Obtaining Marg. Effects. Retrieved from https://www.statisticshowto.com/marginal-effects/.
230 Winship, C., & Mare, R. D. (1984). Regression Models with Ordinal Variables. American Sociological Review,
49(4), 512. https://doi.org/10.2307/2095465.
231 Gujarati, D. (2011, 2015). Econometrics By Example. Published by PALGRAVE. pp. 207-208.
124