Page 39 - 1.ประวัติศาสตร์ชาติไทย ประถม สค.12024

30

รัชสมัยรัชกาลที่ 3 ทรงปฏิสังขรณ์ วัดวาอาราม

และพระพุทธรูป มีการเปลี่ยนแปลง ด้านศิลปกรรม
เช่น การสร้างหลังคาโบสถ์ไม่มีช่อฟ้า ใบระกา หางหงส์

และการนิยมประดับกระเบื้องเคลือบชามจีน อันเป็น
ลักษณะผสมผสานแบบจีน เช่น วัดราชโอรสาราม

นอกจากนี้ ยังทรงเกรงว่าต่อไปวิทยาการต่าง ๆ ของ

ไทยจะสูญหายไป จึงโปรดให้คัดเลือกและจารึกต ารา

วิชาการต่าง ๆ รวมถึงต ารายา ต่าง ๆ ไว้ในแผ่นศิลาอ่อน ต าราแพทย์แผนไทยที่จารึก

ประดับบนเสา ผนังศาลาราย รวมถึงรูปฤาษีดัดตน เมื่อ ที่วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม

ครั้งปฏิสังขรณ์วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม นับเป็น (ที่มาภาพ : หนังสือ “ประวัติศาสตร์ชาติไทย”
กรมศิลปากร กระทรวงวัฒนธรรม)
การสงวนรักษาวิทยาการต่าง ๆ ของไทยได้เป็นอย่างดี

รัชสมัยรัชกาลที่ 4 หลังจากได้มีการจัดตั้งคณะสงฆ์นิกายใหม่ คือธรรมยุติกนิกาย

ทรงวางระเบียบแบบแผนของพระนิกายใหม่ที่พระองค์ทรงตั้งขึ้นในสมัยรัชกาลที่ 3 ทรงสร้างวัด

และสร้างพระพุทธรูปที่มีลักษณะใกล้เคียงมนุษย์มากขึ้น เช่น พระสัมพุทธพรรณี พระนิรันตราย

พระพุทธอังคีรส รวมถึงพระสยามเทวาธิราช ด้วยมีพระราชด าริว่า ประเทศไทยมีเหตุการณ์

ที่จะต้องเสียอิสรภาพหลายครั้ง แต่มีเหตุให้รอดพ้นภยันตรายได้เสมอมา คงจะมีเทพยดา

ศักดิ์สิทธิ์คอยอภิบาลรักษาอยู่ สมควรที่จะท ารูปเทพยดาองค์นั้นขึ้นสักการะบูชา

รัชสมัยรัชกาลที่ 9 พระองค์ทรงตระหนักถึงความส าคัญและคุณค่าของ

ศิลปวัฒนธรรมอันดีของไทย ทรงมีพระราชด าริให้ฟื้นฟูพระราชพิธีต่าง ๆ ที่ถูกยกเลิกเมื่อมีการ

เปลี่ยนแปลงการปกครอง พ.ศ. 2475 เช่น พระราชพิธีสงกรานต์ พระราชพิธีแรกนาขวัญ

ทรงห่วงใยปัญหาการใช้ภาษาไทย อันเป็นผลมาจากคนไทยส่วนมากขาดส านึกในคุณค่าของ
ภาษาประจ าชาติ จนคณะรัฐมนตรีได้เห็นชอบประกาศให้วันที่ 29 กรกฎาคมของทุกปี

เป็น “วันภาษาไทยแห่งชาติ”
5. ด้านการติดต่อเจริญสัมพันธไมตรีกับต่างประเทศ การด าเนินงานด้าน

การต่างประเทศ โดยเฉพาะในรัชกาลที่ 4 และ 5 ในยุคอาณานิคมของชาวตะวันตก พระองค์ได้

ตระหนักถึงความเป็นมหาอ านาจของชาติตะวันตก การต่อต้านโดยใช้ก าลังจึงเป็นไปไม่ได้

จึงต้องใช้วิธีการอื่นแทน ซึ่งพอสรุปได้ 3 ประการ คือ

1) การผ่อนหนักเป็นเบา โดยการยอมท าสนธิสัญญาเสียเปรียบ คือ สนธิสัญญา

เบาริง กับประเทศอังกฤษในสมัยรัชกาลที่ 4 แม้ทรงทราบดีว่าเสียเปรียบ แต่ก็พยายามให้