Page 429 - Η τελευταία αυτοκράτειρα του Βυζαντίου
P. 429
μεγάλωσε σε μια επαρχιακή πόλη της διαλυμένης αυτοκρατορίας μας
και τελικά το όνομά της έγινε ξακουστό σε όλα τα μέρη όπου
κατοικούσαν Ρωμιοί, στη Μεσόγειο και την Ευρώπη.
Στο παλάτι της, στη Βενετία, την επισκέφτηκαν πρίγκιπες και
πρέσβεις απ’ όλες τις μεγάλες αυλές της Ευρώπης. Έζησε σε μια
περίοδο όπου το λεγόμενο Βυζάντιο, όπως το λένε στις μέρες μου, η
παλιά ρωμαϊκή αυτοκρατορία, ζούσε επίσης τις τελευταίες του ώρες,
λίγο πριν ξεψυχήσει.
Αλλά ταυτόχρονα η ρωμιοσύνη αναγεννιόταν σαν φοίνικας από τις
στάχτες του, φέρνοντας μια καινούργια ιδέα: ότι όλοι εμείς που
χαρακτηριζόμαστε πρόσφυγες του πεθαμένου Βυζαντίου είμαστε και
οι πρόδρομοι του καινούργιου λαού, των νέων Ελλήνων. Είμαστε
αυτοί που οφείλουμε να συνεχίσουμε την παράδοση που μας
κληροδότησαν οι δικοί μας. Γιατί οι Έλληνες έχουμε μια κοινή
γλώσσα, την ελληνική, μια κοινή θρησκεία και πίστη, την Ορθοδοξία.
Πρεσβεύουμε τις ίδιες παραδόσεις, τα ίδια έθιμα και τα ίδια ιδανικά,
όπως εκείνοι που ζούσαν στη Βασιλεύουσα αιώνες τώρα, μέχρι που
οι Τούρκοι μάς τα στέρησαν όλα.
Για τούτο όλοι μαζί πρέπει κάποια στιγμή να ξαναφτιάξουμε αυτό
που χάθηκε· αν όχι μια νέα αυτοκρατορία των Ρωμιών, αλλά πάντως
ένα κράτος, μια χώρα όπου όλοι οι παλιοί Ρωμιοί, όλοι οι νέοι
Έλληνες, θα μπορούμε να ζούμε με ομόνοια, όπως κάνουν στις χώρες
τους οι Ισπανοί, οι Βενετοί, οι Γάλλοι, οι Άγγλοι και τόσοι άλλοι λαοί
στην Ευρώπη.
Αυτό το νέο κράτος δεν μπορεί να είναι πουθενά αλλού παρά στο
μέρος που κάποτε αποτελούσε κομμάτι της αυτοκρατορίας μας, στην
ελληνική χερσόνησο. Γιατί εκεί είναι οι προαιώνιες ρίζες μας, ακόμα
και πριν από το Βυζάντιο, από την εποχή του Περικλή, του
Σωκράτη, του Θουκυδίδη, του Πλάτωνα και του Αριστοτέλη. Και,
γιατί όχι, να ονομάζεται Ελλάδα, όπως πολλοί ήδη ονομάζουν αυτό
το κομμάτι γης που σφήνωσε ο Θεός ανάμεσα στο Αιγαίο και το
Ιόνιο πέλαγος.
Δεν ξέρω αν θα ζήσω να το δω αυτό. Αλλά όποιος σήμερα
επισκέπτεται τις οθωμανικές επαρχίες στα νότια Βαλκάνια συναντά
συμπαγείς ελληνικούς πληθυσμούς που διατηρούν όλα αυτά που