Page 188 - หนังสือเรียน ภาษาไทย พท.21001
P. 188
188 | ห น า
1. นิยมแตงหนังสือหรือการแตงวรรณคดีดวยคําประพันธรอยกรองมากกวารอยแกว เปนบท
กลอนลักษณะภาษากาพยกลอนที่มีสัมผัสคลองจองสอดคลองกับลักษณะนิสัยของคนไทย แมภาษา
พูดก็มีลีลาเปนรอยกรองแบบงายๆ เชน หมอขาวหมอแกง ขาวยากหมากแพง ขนมนมเนย ในน้ํามี
ปลาในนามีขาว ชักน้ําเขาลึก ชักศึกเขาบาน เปนตน
2. เนนความประณีตของคําและสํานวนโวหาร ภาษาที่ใชวรรณคดีไมเหมือนภาษาพูดทั่วไป
คือ เปนภาษาที่มีการเลือกใชถอยคําตกแตงถอยคําใหหรูหรา มีการสรางคําที่มีความหมายอยาง
เดียวกันที่เรียกวา คําไวพจน โดยใชรูปศัพทตางๆ กันเพื่อมิใหเกิดความเบื่อหนายจําเจ เชน
ใชคําวา ปกษา ปกษี สกุณา สกุณี ทวิช แทนคําวา “นก”
ใชคําวา กุญชร คช ไอยรา หัตถี กรี แทนคําวา “ชาง”
นอกจากนั้นยังมีการใชภาษาสัญลักษณ เชน ใชคํา ดวงจันทร บุปผา มาลี เยาวมาลย แทน
คําวา “ผูหญิง”
3. เนนการแสดงความรูสึกสะเทือนอารมณจากการรําพันความรูสึก ตัวละครในเรื่องจะ
รําพันความรูสึกตางๆ เชน รัก เศรา โกรธ ฯลฯ เปนคํากลอนยาวหลายคํากลอน
ตัวอยางอิเหนาคร่ําครวญถึงนางบุษบาที่ถูกลมหอบไป ดังนี้
เมื่อนั้น พระสุริยวงศอสัญแดหวา
ฟนองคแลวทรงโศกา โอแกวแววตาของเรียมเอย
ปานฉะนี้จะอยูแหงใด ทําไฉนจึงจะรูนะอกเอย
ฤาเทวาพานองไปชมเชย ใครเลยจะบอกเหตุรายดี
สองกรพระคอนอุราร่ํา ชะรอยเวรกรรมของพี่
ไดสมนองแตสองราตรี ฤามิ่งมารศรีมาจากไป
พระยิ่งเศราสรอยละหอยหา จะทรงเสวยโภชนาก็หาไม
แตครวญคร่ํากําสรดระทดใจ สะอื้นไหโศกาจาบัลย
(อิเหนา สํานวนรัชกาลที่ 2)
4. มีขนบการแตง คือ มีวิธีแตงที่นิยมปฏิบัติแนวเดียวกันมาแตโบราณไดแก ขึ้นตนเรื่อง
ดวยการกลาวคําไหวครู คือ ไหวเทวดา ไหวพระรัตนตรัย ไหวครูบาอาจารย สรรเสริญพระเกียรติ
คุณของพระมหากษัตริย หรือกลาวชมบานชมเมือง
5. วรรณคดีไทยมีเนื้อหาเกี่ยวกับชนชั้นสูงมากกวาคนสามัญ ตัวละครเอกมักเปนกษัตริย
และชนชั้นสูง
6. แนวคิดสําคัญที่พบในวรรณคดีไทยโดยทั่วไปเปนแนวคิดแบบพุทธปรัชญางายๆ เชน
แนวคิดเรื่องทําดีไดดี ทําชั่วไดชั่ว ความไมเที่ยงตรงของสรรพสิ่ง อนิจจัง ความกตัญู ความ
จงรักภักดี ความรักและการพลัดพราก เปนตน