Page 27 - Beth am fynd i'r afael a sbwriel

4.7

Sbwriel bwyd brys

Mae bwyd brys yn cynnwys yr holl fwyd a’r diodydd bod gwylanod hefyd yn mynd â bwyd o’n biniau. yn ystod adeg tiwtor dosbarth; a gwaharddiad ar fynd â
sy’n cael eu paratoi a’u gweini’n gyflym, ac sy’n cael bocsys allan o ardal y ffreutur.
eu gwerthu er mwyn cael eu bwyta ar unwaith - wrth Mae sbwriel bwyd brys yn tueddu i fod yn anodd ei
fynd fel arfer, naill ai’n cerdded neu mewn cerbyd. Mae ailgylchu, naill ai am fod y pecyn wedi ei wneud o Mae’r Eco-Bwyllgor wedi nodi bod y broblem wedi
sbwriel bwyd brys yn cynnwys unrhyw fwyd sy’n cael ei fwy nag un deunydd, neu am ei fod wedi ei halogi cael ei dileu oherwydd y polisi dim goddefgarwch a’r
adael, ei becyn, yn cynnwys cynwysyddion polystyren gan weddillion bwyd. Mae rhai eitemau o becynnau ymgyrch hwyliog i gyd-fynd â hyn.
a chardfwrdd, gorchuddion papur, ffilm blastig, cyllyll bwyd brys, fel ‘cregyn’ a chwpanau wedi eu gwneud o
a ffyrc, cwpanau/caeadon diodydd a gwellt. Mae bolystyren sbwng nad yw’n cael ei ailgylchu fel arfer ac Yn yr un modd, roedd gan Ysgol Y Pant yn Rhondda
enghreifftiau yn cynnwys pysgod a sglodion, pitsas, mae’n ysgafn sy’n ei wneud yn hawdd i’w gludo gan y Cynon Taf yr un broblem gyda bocsys pitsa ac ar ôl
byrgyrs, brechdanau wedi eu lapio a choffi i fynd. gwynt a dær. Mae hefyd yn diraddio yn ddarnau bach ymgynghori gyda staff y ffreutur, cafodd y bocsys eu
sy’n ei wneud yn anodd ei lanhau ac, fel y rhan fwyaf gwahardd yn gyfan gwbl. Llwyddiant!
Mae pobl ledled Cymru wedi nodi pecynnau bwyd o sbwriel bwyd brys, mae’n aros yn yr amgylchedd am
brys fel y math o sbwriel sydd yn cael yr effaith fwyaf amser hir. Yn Ysgol Gyfun Bryn Celynnog yn Rhondda Cynon Taf,
negyddol ar ymddangosiad a naws ardal. Yn 2016-17, casglodd ymgyrch lanhau ar ôl cinio 50 o eitemau
dangosodd Arolygon Glendid Stryd Cadwch Gymru’n Mae pecynnau bwyd brys yn boblogaidd iawn ymysg sbwriel bwyd brys a 24 o boteli a chaniau mewn ardal
Daclus fod sbwriel bwyd brys yn bresennol ar 18.1% o’n plant a phobl ifanc, sydd yn gwneud hyn yn fater fach o dir yr ysgol.
strydoedd ar gyfartaledd. Roedd cwpanau bwyd brys arbennig o berthnasol i ysgolion fynd i’r afael ag ef.
yn bresennol ar 5.9% o’n strydoedd.
Enghraifft ysgol
Mae sbwriel bwyd brys yn fater difrifol. Mae’n denu
llygod mawr, sydd yn fygythiad i iechyd am eu bod Mae Ysgol Llanilltud Fawr yn gwerthu pitsas o’r
yn gallu cario clefydau niweidiol. Mae colomennod, ffreutur. Sylweddolodd yr Eco-Bwyllgor bod y bocsys
gwylanod ac adar eraill yn mynd yn broblem o pitsa yn troi’n broblem sbwriel i’r ysgol ar ôl cyfrif
ganlyniad i fwyd brys sy’n cael ei ollwng a chafwyd 45 o focsys ar dir yr ysgol mewn un diwrnod yn unig.
adroddiadau eu bod yn ymosod ar bobl am fwyd. Penderfynwyd gweithredu a lluniwyd geithredoedd i
geisio datrys y broblem, yn cynnwys: fideo a chân a
Mae gwylanod hefyd yn ymddangos ar dir ysgolion, yn alwyd yn ‘What did the box say?’; enwi a chywilyddio
arbennig amser egwyl pan mae llawer o wastraff bwyd trwy ysgrifennu enwau ar y bocsys wrth iddynt gael eu
yn tueddu i fod yn bresennol heb ei waredu’n gywir; er prynu; gwasanaethau græp blwyddyn; rhoi gwybodaeth Parhad drosodd...