Page 23 - Beth am fynd i'r afael a sbwriel
P. 23
4.4
Microplastigau
Defnyddir y term ‘microplastigau’ i gyfeirio at ddarnau Mae ymdrin â llygredd o ficroplastigau yn arbennig o
o blastig sydd yn llai na phum milimetr o faint. Mae anodd oherwydd eu maint bychan. Mae’r gleiniau’n rhy GWEITHREDU: Bwrw Ati
ymchwil ddiweddar wedi dangos y gellir dod o hyd i fach i gael eu hidlo o’r dær mewn gweithfeydd trin dær
ficroplastigau ar draws cefnforoedd a chynefinoedd gwastraff. Ewch i’ch traeth lleol a byddwch yn chwilotwyr
arfordirol y byd. Mae microplastigau yn wenwynig iawn, nurdles! Codwch ymwybyddiaeth o’ch canfyddiadau
ac nid ydynt yn mynd i ffwrdd. Yn drist iawn, cânt eu Sut mae microplastigau’n mynd i mewn i’r cefnfor? yn eich ysgol a’ch cymuned.
camgymryd am brae gan lawer o anifeiliaid ac adar
morol, ac maent yn mynd i mewn i’n cadwyn fwyd yn y Gall microplastigau fynd i mewn i’r cefnfor trwy ddau Archwiliwch ficrogleiniau mewn cynnyrch bob dydd.
pen draw. lwybr sylfaenol: Ydych chi’n defnyddio rhai yn eich ysgol chi? Ydych
chi’n defnyddio rhai gartref? Allwch chi ddod o hyd
Daw microplastigau o amrywiaeth o ffynonellau: • Trwy wastraff gwaith trin dær gwastraff i ddewisiadau amgen?
• Trwy ollwng neu waredu gwastraff plastig yn
• Gwneir microplastigau sylfaenol yn fwriadol fel amhriodol Gwnewch addewid fel ysgol gyfan i ddefnyddio
gleiniau, pelenni neu ddarnau o blastig bach. Mae cynnyrch nad ydynt yn cynnwys microplastigau.
llawer o’r microplastigau sy’n cael eu cynhyrchu Mae llywodraeth y DU wedi cyhoeddi gwaharddiad
(e.e. ‘microgleiniau‘ polythen) wedi eu cynnwys ar ficrogleiniau a ddefnyddir mewn cynnyrch ‘golchi
mewn rhai pastiau dannedd, sgwriadau wyneb i ffwrdd’. Fodd bynnag, mae llawer o gynnyrch nad
a sebon corff, yn ogystal â chynnyrch colur, ydynt wedi eu cynnwys o fewn cwmpas y gwaharddiad
diaroglyddion a chynnyrch gofal personol eraill. hwnnw sydd yn cynnwys cynhwysion microplastig ac
Mae eraill yn belenni (a elwir yn nurdles yn aml), sy’n mynd i mewn i’r amgylchedd dyfrol.
sef y ffurf y caiff plastigau craidd eu cludo i
wneuthurwyr plastig. Enghraifft ysgol Stori Pethau
• Ceir microplastigau eilaidd o ganlyniad i ddarnau Daeth saith ysgol o Gasnewydd ynghyd i ymchwilio Trechu’r Microglain
mwy o blastig yn diraddio trwy rymoedd ffisegol i sbwriel a ganfuwyd ar yr arfordir. Roedd y
a chemegol. Daw eraill o ddeunydd synthetig fel gweithgareddau’n cynnwys didoli rhai ardaloedd o’u MCS
polyester, oherwydd bob tro y bydd darn o ddillad traeth lleol i ddod o hyd i eitemau o sbwriel, chwilio am
polyester yn cael eu golchi bydd cannoedd o ffibrau nurdles a chreu darn enfawr o gelf o sbwriel morol.
yn cael eu rhyddhau i’r dær. Greenpeace