Page 307 - Journal of Asian History_Neat

f

<

•* ’
1559 BAHREYN SEFERl 7
fclhindcn sonra gidilcbilcceginc gore Katar yarimadasi uzerinde ol-
malid»r\ Bu, vesika ge^cn vilayct-i Necid’in® nihayctindc tarifinc
dc kismen uymaktndir. Bu sefer ba§ari ile sonu<;lanmadigina gore,
sancnjjma gidemedigi gibi, izinsiz yapilmi$ seferin ba§ sorumlusu
vefat clmi5 vc kendisi dc kalan kuvvctlere kumanda eder durum-
da geri kalan ikinci sorumlu sifati ile bu raporu yazmi^tir.
Mustafa Pa§a, emrindeki kuvvctlerlc adada mahsur duruma
du$uncc. durum Basra Beylerbegi tarafindan Istanbul'a arzedilmi$ti.
Basra Beylcrbeyine derhal emir gonderilerek, adada mahsur ka-
lanlari kurtarmak uzcrc gemiler in$a edilmesi istenmi$tir. Bunun
icpn, Misir hazincsinden 200.000 altin tahsis olunup, bunun yarisi
Basra beylcrbeyi cmrine verilmi^ti ,0. Ancak, bu gemiler, ayni za-
manda, Basra tarafina gelerek, civardaki arap a§irctlerini ayaklan-
diran Portekizlilere kar$i da in$a ettirilmektc id 1. Bahreyn hakimi
Murad ise, evvelce Osmanli padi§ahma arz-i ubudiyet etmi$ vesahip
oldugu yerler kendisine sancak tariki ile verilmi§ti n. I§te bu ba-

8 Katar mevkii 1555 tarihli bir Ruui kaydinda jje^niekkedir. Buna joro
ahalisi temamen ycmicilik ynpan Katar araplari. buyuk ku^uk 1000 kadar yemiya
sahip idilcr. Gerek nokliyeci vo yerekse yemici kuccar olarak bu ulkcnin refahinda
amil olmujlardi. Buolarm $eyhleri Muhammcd b. Suikao Beni Muslim olup, bu zi*
km Lahsa'da cmlaki vardi. Bu bakimdan Lahsa ilc aiki ilijkilori vardt (KK.
Ruuj, nu. 213. a. IS). Tekkik ekkijimiz ayai karihb aik gcrck Ruut ve yerekae
Atuhimme defteri' nAc buoa aik bir vesika buluaamamtjkir.
3 Vilayek-i Necid kabiri buraatn da bir idart bolye olarak kabul edildi^i
inkibaini vermckkedir. Bazeo 50k ycoij aolanada kullaailao Necid, di^er ban Os-
maali vesikalarinda da jje$mekkcdir. Bu vesikalardao bazilarioio beyao }ek!i vila­
yet jeklinde idare edildifci kaoaakini uyandiriyor. ~Liva-i mezkur b*$i olan §ah Veli
bege Adii/yu fclh alarum Necid vilayetinde sancak verilup !iva-i rr.ezkars zc'ameie
muiasarrtf Osman 200,000 ile buyruldu, 10 Muharrem 966„ (KK, Raas, oa. 216,
s. 10). Bu $ekilde Vilayek-i Necid kabirioe 10 Mubarrem 966(16 Ocak 1554) den
ikibareo rasklamyor (KK. Ruus, nu. 210. a. 234). yaymladiJimix vesika da, ham
vilayek-i Lahsa vo hemde vilayek-i Necid kabirlerinin ge^mesi ikinciiioio cografi
bir karif olarak verildiji kanaakini uyaodirmijkir. Son Osmanli Mulki kejkilatioda
Lahsa eyaleki olarak bilinen topraklsr uzerinde Basra'ya kabi Necid-i jarki (Ah-
sa) sancaj’i vardir. Bu sancak Kakif. Kakar ve El-Hufuf kazalariodaa ibarck idi
(Mehmed Nasrullah-Mehmed Rujdi-Mebmed E$ref, Memdlik-i Mahruse-i fihanc'y*
maAsu* mukemmel ve mu/assnl atlas, Istanbul 1325, a. 1U0)-
10 MD, nu. 3, a. 140. bukum nu. 366: Safvek, s. 1140-1141; MD, nu. 3, a.
258, hukum nu. 747. Bu vesika'da Lahsa Beylerbeyinin ismi, Behveo, Mchraed diya
yazilmijkir.
11 Bu hususda verilmij olan ahid-name Arjivdo bulunamami|kir (MD, nu.

v
;:;iV
. • . • :•••