Page 21 - สังคมไทยในบริบทโลก
P. 21
สังคมไทยในบริบทโลก
3) ประเทศมหาอ านาจต่างสะสมก าลังทหารและอาวุธเพื่อป้องกัน
ตนเอง ตามแนวทางลัทธินิยมทหาร เนื่องจากความขัดแย้งระหว่างประเทศ ขณะเดียวกันก็เพื่อเป็น
เครื่องมือในการแข่งขันกันแสวงหาอาณานิคม โดยเฉพาะระหว่างประเทศอังกฤษกับประเทศ
เยอรมนี มีผลให้ประเทศอังกฤษไม่พอใจ เนื่องจากประเทศอังกฤษต้องการให้เยอรมนีเป็นเพียง
ตัวถ่วงดุลกับประเทศฝรั่งเศส แทนที่จะแข่งอ านาจกับตนทางทะเลหรือการเป็นเจ้าอาณานิคม
ด้านการสู้รบ มหาอ านาจกลางโดยประเทศเยอรมนี เป็นฝ่ายเริ่ม
บุกโจมตีประเทศฝรั่งเศส สัมพันธมิตรเป็นฝ่ายเสียเปรียบในระยะต้นของสงคราม เนื่องจาก
เยอรมนีซึ่งเป็นประเทศที่เพิ่งก่อตั้งใหม่มีความแข็งแกร่งทางการทหาร และประเทศรัสเซียถอนตัว
ออกจากสงครามเนื่องจากเหตุการณ์ปฏิวัติ (Russian Revolution) เปลี่ยนแปลงการปกครอง
จากระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์เป็นระบอบสังคมนิยมเมื่อ พ.ศ. 2460 โดยเปลี่ยนชื่อประเทศ
จากรัสเซียเป็นสหภาพโซเวียตเพื่อให้สอดคล้องกับลักษณะการปกครองด้วย อย่างไรก็ตาม
ภายหลังจากที่สหรัฐอเมริกาที่วางตนเป็นกลางในระยะต้นสงคราม เนื่องจากไม่ยุ่งเกี่ยวกับปัญหา
ในยุโรปตามหลักการมอนโรว์ (Monroe doctrine) ที่ประเทศสหรัฐอเมริกายึดถือมาตั้งแต่
พ.ศ. 2366 เข้าร่วมกับฝ่ายสัมพันธมิตร ท าให้ฝ่ายสัมพันธมิตรซึ่งมีประเทศอังกฤษและฝรั่งเศส
เป็นแกนน าแข็งแกร่งมากยิ่งขึ้นและเป็นฝ่ายได้รับชัยชนะในที่สุด
เมื่อการสู้รบสิ้นสุดลงฝ่ายสัมพันธมิตรได้ท าสนธิสัญญาเพื่อปรับ
ผู้แพ้สงครามเป็นรายประเทศ ฉบับที่ส าคัญคือ สนธิสัญญาแวร์ซายส์ (Treaty of Versailles)
ลงนามระหว่างประเทศฝ่ายสัมพันธมิตรกับประเทศเยอรมนี เป็นการลงโทษในฐานะประเทศผู้แพ้
สงครามอย่างหนัก ทั้งการเสียค่าปฏิกรรมสงคราม ถูกห้ามสะสมอาวุธและก าลังทหาร การสูญเสีย
ดินแดนหลายแห่ง รวมทั้งดินแดนที่นับว่าเป็นชนวนสงครามในเวลาต่อมาคือฉนวนโปแลนด์
(Polish Corridor) เป็นเส้นทางเชื่อมประเทศโปแลนด์ไปยังทะเลบอลติค มีผลให้ประเทศเยอรมนี
ถูกแยกออกจากกันคือ พื้นที่ประเทศเยอรมนีส่วนหนึ่งและปรัสเซียตะวันออกอีกส่วนหนึ่ง ความขม
ขื่นของชาวเยอรมันจากการพ่ายแพ้ในสงครามและความโกรธแค้นจากข้อก าหนดของสนธิสัญญา
เป็นปัจจัยส าคัญ ให้ประเทศเยอรมนีต้องการแสวงหาอ านาจอีกครั้งหนึ่ง
นอกจากสงครามจะมีผลให้ต้องสูญเสียชีวิตผู้คนและทรัพย์สิน
เป็นจ านวนมากแล้วยังเป็นการสิ้นสุดราชวงศ์ในประเทศเยอรมนี ออสเตรีย - ฮังการี รัสเซียและ
ตุรกี และจักรวรรดิที่เคยยิ่งใหญ่ในอดีตล่มสลาย 2 แห่ง คือ จักรวรรดิออสเตรีย – ฮังการี
ซึ่งถูกแบ่งแยกดินแดนฮังการีออกก่อตั้งเป็นประเทศใหม่ เพื่อลดทอนอ านาจของออสเตรีย
61
