Page 24 - สังคมไทยในบริบทโลก

สังคมไทยในบริบทโลก

1) ประเทศมหาอ านาจเดิมสิ้นสภาพความยิ่งใหญ่ ทั้งประเทศเยอรมนี
ที่พ่ายแพ้สงคราม ประเทศอังกฤษและฝรั่งเศสต้องเสียหายอย่างหนักเนื่องจากเป็นสมรภูมิการรบ

2) การสิ้นสุดของระบบอาณานิคม เนื่องจากบรรดาประเทศเมือง

ขึ้นต่างพยายามกอบกู้เอกราช เมื่อแหล่งทรัพยากรที่เคยตักตวงได้หมดไป ก็เป็นสาเหตุอีกประการ
หนึ่งที่ท าให้ประเทศอังกฤษและฝรั่งเศสลดความส าคัญลงในสังคมโลก

3) ประเทศสหรัฐอเมริกาและสหภาพโซเวียตได้กลายมาเป็น

มหาอ านาจอันดับหนึ่งแทนที่มหาอ านาจยุโรป เนื่องจากยังมีความแข็งแกร่งทางเศรษฐกิจ

และที่ส าคัญคือภายหลังจากที่ประเทศสหรัฐอเมริกาประดิษฐ์ระเบิดปรมาณูได้เป็นผลส าเร็จ

การพิจารณาภาวะการเป็นมหาอ านาจจะยึดถือจากการมีอาวุธปรมาณูในครอบครองเป็นส าคัญ
4) การจัดตั้งองค์การสหประชาชาติ โดยมีที่มาจากการตกลงกัน

ของมหาอ านาจฝ่ายสัมพันธมิตรเมื่อพ.ศ. 2484 ตามกฎบัตรแอตแลนติค อันกลายมาเป็นแนวทาง

ในการจัดตั้งองค์การระหว่างประเทศใหม่ เพื่อจัดระเบียบโครงสร้างของอ านาจทางการเมือง

ระหว่างประเทศที่มีลักษณะเป็นกลไกการตัดสินใจร่วมในการรักษาสันติภาพ ซึ่งมาจากก าหนดให้

ทุกประเทศในโลกมีสิทธิเข้าร่วมเป็นสมาชิก มีการออกเสียงได้อย่างเท่าเทียมกันในสมัชชา
(The General Assembly) ขณะเดียวกันได้ให้ความส าคัญกับการถ่วงดุลอ านาจด้วยการกระจาย

อ านาจแบบ หลายขั้ว อันเป็นการยอมรับความส าคัญของประเทศมหาอ านาจทั้งห้า ได้แก่

สหรัฐอเมริกา สหภาพโซเวียต ฝรั่งเศส อังกฤษ และจีน ที่มีบทบาทในฐานะประเทศสมาชิก

แบบถาวรในคณะมนตรีความมั่นคง (The Security Council )

2.2.1.2 บทบาทของไทยในสงครามโลก

ในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 1 ตรงกับรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระ
มงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ระยะต้นของสงคราม ประเทศไทยประกาศตนเป็นกลาง จนกระทั่งตอนปลาย

สงคราม คือในพ.ศ. 2460 พระองค์จึงทรงเข้าร่วมสงครามในสังกัดฝ่ายสัมพันธมิตรประกาศ

สงครามต่อฝ่ายมหาอ านาจกลาง โดยทรงคาดว่าสัมพันธมิตรจะเป็นฝ่ายชนะ อันจะเป็นโอกาส

ให้ไทยสามารถเรียกร้องสิทธิต่างๆได้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งการขอแก้ไขสนธิสัญญาที่ประเทศไทย
เป็นฝ่ายเสียเปรียบ เมื่อสงครามสิ้นสุดลงไทยในฐานะประเทศหนึ่งที่ชนะสงคราม ก็มีโอกาส

เข้าเป็นสมาชิกองค์การสันนิบาตชาติและได้แก้ไขสนธิสัญญากับชาติตะวันตก ดังเช่นเรื่องสิทธิ

สภาพนอกอาณาเขตและการจัดเก็บภาษี

64