Page 215 - ЖАРАТЫЛЫСТАНУ-6

Болаш ақтағы адамзат қазба отындарды мүлдем пайдаланбауы мүм - кін.
Американдық ғалымдар З. Джейкобсон және А. Делуччи д ің
пайымдауынш а, Күн және желдің есебінен алынатын энергия ны тиім ді
пайдаланатын болсақ, энергияға деген сұранысты ң 90% -ы н шешу г е
болады. Қалғандары геотермаль және су электр көздерінің үлесіне 8%,
теңіз толқы ндары ның үлесіне 2% тиесілі болмақ. Авторлардың есебі
бойынш а, 2030 жылға дейін барлық жаңа энергия көздері су, жел, Күн
энергиясын түрлендіруге байлан ысты болады. 2050 жылдары адамза т
дәстүрлі энергия көздерінен толық арылуы мүмкін.

Баламалы көздер. Күн батареяларының есебінен планетан ы
энергиямен түгелдей қамтамасыз ету мүмкін емес. Бірақ дүниеж үзі
халқының жартысын энергиямен қамтамасыз ете алады. Қалған
бөлігін бірнеше оңдаған жылдан кейін жел энергетикасының есебі-
нен қамтамасыз етуге болады.

Американдық ғалым Делуччидің есебі бойынш а, қолжетімді Күн және
жел энергиясының көлемі адамзаттың сұранысынан әлдеқай да көп.

Жел энергет икасы – желден алынатын механикалық энерги я-
ны, электр энергиясына түрлендіру. Жел қозғалтқышының тік және
көлденең айналатын түрлері бар. Желдің энергиясын желдің
жылдамдығы 5 м/с асқан жағдайда қолданған тиімді.

Алдағы күндері жел энергетикасын пайдалану үшін, сәйкесінше жел
энергетикалық ресурс қажет. Қазақстан жел ресурсына бай елдердің бірі.
Қазақстанның 50% аумағында желдің орташа жылдамды ғы 4–5 м/с,
кейбір аудандардағы жылдамды қ 6 м/с және одан да жоғар ы .
Сарапш ылардың есебі бойынш а осы саланы дамытуда Қазақста н н ы ң
болашағы зор. Қазіргі таңда Қазақстанны ң Жамбыл және Павло д ар
облыстарында жел энергия қондырғылары орналастырылған (115-сурет).

Жел энергиясының өзіндік құны жылына 15%-ға төмендеп ,
нарықтағы бәсекелестігі жоғарылауда.