Page 223 - ЖАРАТЫЛЫСТАНУ-6

Салыстырмалы түрде қандай санақ денесінен бастап автомоби ль д ер
жүріп келе жатыр? Автомоби льдердің механикалық қозғалыс жасап
жүргендігін дәлелдеңдер.

Дененің қозғалысын сипаттайтын, физикалық өлшем де р
(жылдамдық, үдеу, орнын ауыстыру), сонымен бірге траекто ри я-
сы, бір жүйеден екінш і жүйеге ауысқан кезде санақ денесін ің
таңдалуына байланысты өзгеруі мүмкін. Салыстырмалы қозға-
лысты анықтау осыған байланысты.
Салыстырмалы қозғалыс дегеніміз – санақ басым ен
салыстырғандағы дене орнының өзгеруі. Мысалы жылдым ды қ,
жол, траектория және басқаларының барлығы бақылауш ы ға
байланысты салыстырмалы түрде айтылады. Әртүрлі санақ
жүйесінде олардың сипаты әртүрлі болады.

Сұрақтар мен тапсырмалар
1. Бір сағатта барлығымыз, Жермен бірге кеңістікте 80 мың км/сағ
жылдамдықпен ұшып жүрміз. Бұл саяхатты сендер сезесіңдер ме? Неге?
2. 123-суреттегі қай денені санақ денесі деп есептеуге болады: шырша, мотоц и к л
жүргізуш ісі, километр көрсеткіш і бар бағана, автомобиль жүргізуш ісі, бұрылы с
белгісі, автомобиль, мотоцикл, жүгіріп келе жатқан адам? Өздерің таңда ға н
нұсқаны дәптерлеріңе жазып, себебін түсіндіріңдер.

123-сурет