Page 109 - Tuyen Tap VTLV 2016
P. 109
Văn Thơ Lạc Việt
niềm tự hào của người Nha Mân về khả năng, kỹ thuật làm
vườn, và ng kiên nhẫn của nh. Ngoài ra, bà con trong
làng c n những nguồn thu nhập từ hoa màu phụ, là rau cải
đậu cà, khoai dưa bắp mía. Rồi đánh bắt cá trên sông, rạch,
và trên đồng ruộng vào mùa nước lên. Chăn nuôi heo, gà,
vịt. Và những công việc thuộc các ngành nghề khác.
Dọc theo đường lộ Nha Mân- a Tân, có 5 nhà máy xay
lúa cở vừa tại các địa điểm sau đây: 1 gần rạch chùa Ông
Chiêm. 1 cạnh đầu cầu rạch Bà Thiên. 1 ngang Chợ Dinh. 1
tại Ngã Ba Phú Nhơn. Và 1 tại Hòa Tân. Khả năng những
nhà máy này chỉ đủ giải quyết nhu cầu cho người Nha Mân
xay lúa ăn và mang ra chợ bán từng thúng một, chớ không
có khả năng cung cấp gạo cho những vựa ngũ cốc lớn trên
Sài Gòn.
Nói chung, xã hội Việt Nam chúng ta chớ không riêng gì
Nha Mân, là xã hội nông nghiệp, mà nông nghiệp có nhanh
cách mấy đi nữa cũng kém xa xã hội kỹ nghệ. Vì vậy mới
có bài ca dao gói ghém công việc nông dân sau đây: Tháng
giêng là tháng ăn chơi. Tháng hai trồng đậu trồng khoai
trồng cà. Tháng ba thì đậu đã già. Ta đi ta hái về nhà phơi
khô. Tháng tư đi tậu trâu bò. Để ta sắp sửa làm mùa tháng
năm. Sáng ngày đem lúa ra ngâm. Bao giờ mọc mầm ta sẽ
vớt ra. Gánh đi ta ném ruộng ta. Đến khi lên mạ thì ta nhổ
về. Sắp tiền mướn kẻ cấy thuê. Cấy xong rồi mới trở về
nghỉ ngơi. Cỏ lúa dọn đã sạch rồi. Nước ruộng vơi mười
còn độ một hai. Ruộng cao đóng một gàu giai. Ruộng thấp
thì phải đóng hai gàu sòng. Chờ cho lúa có đòng đòng. Bây
giờ ta sẽ trả công cho người. Bao giờ cho đến tháng mười.
Ta đem liềm hái ra ngoài ruộng ta. Gặt hái ta đem về nhà.
Phơi khô quạt sạch ấy là xong công.
Chẳng khi nào nghe nói đến trộm cắp. Dân làng sống với
nhau rất thuận hòa vui vẻ. Những tiệc tùng như; cúng giỗ,
cưới gả, những chuyện đau buồn, hay công việc đồng áng,
đều được bà con lối xóm đến góp vui hay chia buồn bằng
cách trợ giúp công sức hay phẩm vật hoặc bạc tiền. Vì vậy
mà cuộc sống của người Nha Mân thời bấy giờ, nói chung,
rất an bình, thanh thản, tuy đời sống kinh tế chưa dám gọi
108