Page 44 - คู่มือตุลาการ เล่มที่ 1 วิ.แพ่ง มีสารบัญ ebook
P. 44
คู่มือปฏิบัติราชการของตุลาการ ส่วนวิธีพิจารณาความแพ่ง ๑๖
ของผู้เยาว์หรืออัยการร้องขอให้ถอนอ านาจปกครองตาม ป.พ.พ. มาตรา ๑๕๘๒ เมื่อด าเนินการ
ดังกล่าวแล้ว ศาลจึงจะตั้งผู้แทนเฉพาะคดีได้จะใช้บทบัญญัติมาตรา ๕๖ ตั้งผู้แทนเฉพาะคดี
ไปก่อนไม่ได้ (ฎีกาที่ ๑๒๑๕/๒๔๙๒)
ข้อสังเกต
๑. ตาม ป.พ.พ. มาตรา ๑๕๘๒ ศาลเยาวชนและครอบครัวมีอ านาจสั่งถอนอ านาจ
ปกครองได้ ศาลอาจใช้อ านาจถอนอ านาจของผู้แทนโดยชอบธรรมเพียงบางส่วน เฉพาะที่
เกี่ยวกับการด าเนินคดีแล้วตั้งผู้แทนเฉพาะคดีให้ผู้เยาว์หรือให้ความยินยอมแก่ผู้เยาว์ในการ
ด าเนินคดีตามมาตรา ๕๖ ก็ได้
๒. คดีละเมิดมิใช่คดีครอบครัวที่ฟ้องหรือร้องขอต่อศาลหรือกระท าการใด ๆ ในทางศาล
เกี่ยวกับผู้เยาว์หรือครอบครัว ซึ่งจะต้องบังคับตาม ป.พ.พ. ดังที่บัญญัติไว้ในมาตรา ๑๐ (๓)
แห่งพ.ร.บ. ศาลเยาวชนฯ ดังนั้น เมื่อมีข้อบกพร่องเกี่ยวกับเรื่องความสามารถของโจทก์บางคน
ซึ่งเป็นผู้เยาว์ ศาลชั้นต้นจึงมีอ านาจแก้ไขข้อบกพร่อง โดยตั้งผู้แทนเฉพาะคดีให้ได้ตาม
มาตรา ๕๖ วรรคสุดท้าย โดยไม่จ าเป็นต้องขออ านาจในการด าเนินคดีจากศาลเยาวชน
และครอบครัวกลาง (ฎีกาที่ ๗๑๙๕/๒๕๓๙)
๔. กรณีผู้เยาว์ถูกฟ้องและขอด าเนินคดีเอง
จ าเลยซึ่งเป็นผู้เยาว์อ้างว่า ไม่มีผู้แทนโดยชอบธรรม จึงขออนุญาตศาลด าเนินคดีด้วยตนเอง
ตามมาตรา ๕๖ ถ้าศาลเห็นว่าไม่ควรอนุญาต สั่งว่า “พิเคราะห์แล้ว เห็นว่า จ าเลยเป็นผู้เยาว์และ
. . . (ระบุเหตุผล) . . . ยังไม่มีความสามารถพอที่จะด าเนินคดีด้วยตนเอง จึงไม่อนุญาต นัดพร้อม
เพื่อหาผู้ด าเนินคดีแทน และให้จ าเลยมาศาลในวันนัด” ถ้าศาลเห็นควรอนุญาต สั่งว่า
“พิเคราะห์แล้วเห็นว่า . . . ผู้เยาว์มีความสามารถพอที่จะด าเนินคดีด้วยตนเองได้แล้วอนุญาต
ให้ผู้เยาว์ด าเนินคดีได้เอง”
กรณีจ าเลยหลายคนยื่นค าให้การโดยเขียนรวมกันมาในฉบับเดียวกัน มีจ าเลยบางคน
เป็นผู้เยาว์ สั่งว่า “รับค าให้การเฉพาะจ าเลยที่ ๑ และที่ ๓ ส าเนาให้โจทก์ ส่วนค าให้การ
จ าเลยที่ ๒ นั้น ปรากฏว่าจ าเลยที่ ๒ เป็นผู้เยาว์และไม่มีผู้แทนโดยชอบธรรมเข้าด าเนินคดีแทน
ให้นัดพร้อมเพื่อสั่งในเรื่องความสามารถของจ าเลยที่ ๒” และสั่งในใบแต่งทนายของจ าเลยที่ ๒
ว่า “ให้รอไว้เพื่อหาผู้ด าเนินคดีแทนก่อน”