Page 34 - รายงานวิจัยน้ำทะเล_Neat
P. 34
24
ปาริชาติ วลัยเสถียร และคณะ (2543) ได้สรุป จากการศึกษาถึงแนวคิดและ
ความจ าเป็นในการเสริมสร้างกลุ่ม หรือองค์กรประชาชนว่า ในช่วงแรกกลุ่มอาจเป็นไปเพื่อการแลกเปลี่ยน
เพิ่มพูนความรู้หรือประสบการณ์ระหว่างบุคคลที่เข้ามาร่วมกลุ่ม ต่อมาการรวมกลุ่มเป็นปัจจัยส าคัญ
ก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงเชิงโครงสร้าง เพื่อสร้างพลังในการต่อรองกับภายนอก หรือเพื่อการ
เปลี่ยนแปลงโครงสร้างทางการเมือง เศรษฐกิจ และสังคม
3.3 กระบวนการเสริมสร้างและพัฒนาความเข้มแข็งของกลุ่ม
3.3.1 กระบวนการเสริมสร้างกลุ่ม พัฒน์ บุญยรัตพันธุ์ (2517) ได้กล่าวถึง
กระบวนการเสริมสร้างกลุ่ม และพัฒนาความเข้มแข็งของกลุ่ม ประกอบด้วย 3 ขั้นตอน ดังนี้
1) การจัดตั้งกลุ่ม เป็นขั้นตอนที่ส าคัญในการจัดตั้งต้องมีการค้นหาผู้น า
ความต้องการของสมาชิก ความสมัครใจ และความคล้ายคลึงกัน เช่น เพศ ความสนใจ วัย ความรู้
ความสามารถ ความต้องการ ความสัมพันธ์ต่อกัน เป็นต้น
2) การเคลื่อนไหวของกลุ่ม จะช่วยให้กลุ่มเกิดพลังการต่อรองและการต่อสู้
การส่งเสริมการเคลื่อนไหวของกลุ่ม อาจด าเนินการโดยการส่งเสริมการประชุมพบปะสร้าง
ความสัมพันธ์ การส่งเสริมแนวความคิด การส่งเสริมการมีกฎระเบียบวินัยของกลุ่ม การส่งเสริม
สัมพันธภาพระหว่างสมาชิก การส่งเสริมกิจกรรมวิชาการ และการส่งเสริมผลประโยชน์ร่วม สิ่งต่างๆ
เหล่านี้จะเป็นเครื่องผูกมัดหรือยึดโยงให้กลุ่มยังคงอยู่ไม่แตกสลาย
3) การเจริญเติบโตของกลุ่ม เป็นความพยายามเอากลุ่มต่างๆ หลายกลุ่ม
ให้มาสนธิให้เข้ากัน โดยต้องสร้างสิ่งต่างๆ เช่น การค้นหาหน่วยน าร่วม การสร้างผลประโยชน์ร่วม
การสร้างกิจกรรมพึ่งพาซึ่งกันและกัน การแลกเปลี่ยนความรู้และประสบการณ์ การสร้างพลังร่วม
โดยการร่วมด าเนินงาน การลดความสิ้นเปลืองร่วมสิ่งต่างๆ เหล่านี้จะท าให้กลุ่มขยายตัวไปสู่การ
เจริญเติบโต
นอกจากนี้ จิตติ มงคลชัยอรัญญา (ม.ป.ป.) อ้างถึงใน ปาริชาติ วลัยเสถียร และ
คณะ (2543) ได้อธิบายกระบวนการและขั้นตอนในการจัดตั้ง และสนับสนุนการด ารงอยู่ของกลุ่ม
ซึ่งจ าแนกออกเป็น 5 กระบวนการ ได้แก่
1) การปลูกจิตส านึก เป็นการท าให้สมาชิกเกิดความตระหนักว่ามีปัญหาที่เผชิญ
อยู่และต้องการแก้ปัญหาต่างๆ เหล่านี้ให้หมดไป
2) การรวมพลัง เมื่อสมาชิกเกิดความตระหนักอยากแก้ไขปัญหา มีการพบปะเพื่อ
แลกเปลี่ยนหรือตกลงที่จะด าเนินการบางอย่างร่วมกัน ในขั้นตอนนี้อาจมีการเลือกผู้แทนหรือผู้น าใน
การประสานความคิดหรือท ากิจกรรมในทิศทางที่ได้ตกลงกันไว้
3) การส่งเสริมความรู้ด้านเทคโนโลยี อาจเกิดได้จากสมาชิกแลกเปลี่ยนประสบการณ์
ซึ่งกันและกัน หรือการเชิญผู้ที่มีความรู้เหนือกว่า หรือวิทยากรจากภายในหรือภายนอกมาเป็นผู้ให้
ความรู้ ซึ่งน าไปประยุกต์ใช้ที่จะปรับหรือแก้ไขปัญหา
4) การบริหาร-การจัดการ การบริหารจัดการกลุ่มที่ดี ควรประกอบด้วยการท าบัญชี
เพื่อสร้างหลักฐานให้สมาชิกเกิดความไว้วางใจ การบันทึกเหตุการณ์ ข้อตกลง หรือกิจกรรมต่างๆ
ที่เกิดขึ้น เช่น บันทึกรายงานการประชุม บันทึกข้อตกลง การก าหนดกฎระเบียบ การประสานงาน