Page 36 - รายงานวิจัยน้ำทะเล_Neat

26

7) ผลประโยชน์ คือ ส่งที่สมาชิกกลุ่มได้รับในรูปแบบต่างกัน และก่อให้
เกิดความพึงพอใจจากสิ่งที่ได้รับทั้งทางตรงและทางอ้อม โดยจะต้องมีการจัดสรรผลประโยชน์อย่าง
เป็นธรรม
3.4 ปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับความส าเร็จของกลุ่ม กลุ่มเมื่อได้รับการส่งเสริม หรือจัดตั้ง

แล้ว การที่ท าให้กลุ่มดังกล่าวยังด ารงอยู่เพื่อท าหน้าที่ตามวัตถุประสงค์ และสามารถพัฒนาไปสู่ความ
เข้มแข็งนั้นได้มีการศึกษากันมาก สมพันธ์ เตชะอธิก (2540) ได้อธิบายว่า การที่ให้องค์กรชาวบ้านมี
ความเข้มแข็งต้องมีการพัฒนาแนวคิดและกิจกรรมในด้านต่างๆ ได้แก่
1) ด้านการเมือง กลุ่ม/องค์กรชุมชนต้องสามารถสร้างอ านาจการต่อรองในการ

แสวงหาทรัพยากรจากภาครัฐและภายนอกกลุ่ม เช่น การสนับสนุนงบประมาณ บุคลากร วิชาการ ข้อมูล
และเทคโนโลยีต่างๆ เป็นต้น
2) ด้านเศรษฐกิจ ต้องเสริมสร้างกิจกรรมที่ลดรายจ่ายเพิ่มรายได้
3) ด้านสังคมวัฒนธรรม ต้องสามารถน าเอาวัฒนธรรม ประเพณี การช่วยเหลือ

เกื้อกูลกันมาเกาะเกี่ยวรวมตัวให้เหนียวแน่นขึ้น เช่น ประเพณีลงแขกท านารวม เป็นต้น
4) ด้านการบริหารจัดการ ต้องมีระบบบริหารจัดการกลุ่มที่ดี เช่น การก าหนด
เปูาหมาย วัตถุประสงค์ การจัดการองค์กรมีการแบ่งบทบาทหน้าที่จัดท าแผนปฏิบัติงานร่วมกัน มีระบบ

บันทึกการประชุมและระบบบัญชีที่ดีสามารถตรวจสอบได้
นอกจากนี้ พิมาน วงศ์อภัย (2533) ได้ศึกษาเรื่อง ปัจจัยที่ส่งเสริมให้องค์กรประชาชน
สามารถพึ่งพาตนเอง: ศึกษากรณีศูนย์บริการสมาชิกนิคมสร้างตนเองโนนสัง อ าเภอโนนสัง จังหวัด
อุดรธานี พบว่า ปัจจัยที่ส่งเสริมให้องค์กรประชาชนพึ่งตนเองได้ ประกอบด้วย
1) ผู้น าหรือกรรมการ ในด้านลักษณะของผู้น าของฝุายบริหาร เช่น ความตั้งใจจริง

ความซื่อสัตย์ และการยอมรับความคิดเห็นของสมาชิก บทบาทการท างาน เช่น การให้ข้อมูลข่าวสาร
เป็นที่ปรึกษาแก่สมาชิก ตลอดจนความสามารถในการชักน าผู้อื่น และในการท างานต้องเข้มแข็งและ
มีประสิทธิภาพ

2) การบริหารศูนย์ ในการจัดโครงสร้างการท างาน การสร้างเครือข่าย ระบบการ
สรรหากรรมการ การวางข้อก าหนดระเบียบต่างๆ เกิดจากการเรียนรู้จากการปฏิบัติจริง หาทางแก้ไข
ปัญหาร่วมกันระหว่างกรรมการและสมาชิกอย่างช้าๆ ต่อเนื่อง องค์กรแต่ละส่วนล้วนช่วยส่งเสริมระบบ
การบริหาร จึงท าให้แบบแผนต่างๆ ค่อนข้างรัดกุมและมีประสิทธิภาพ

3) สมาชิกศูนย์ ส่วนใหญ่มีทัศนคติและเข้าวัตถุประสงค์ของศูนย์ดี อาจมีปัญหา
บ้างในพื้นที่ห่างไกลซึ่งได้รับรู้ข่าวสารน้อย และสมาชิกต้องเข้ามามีส่วนร่วมคิดค้นปัญหา วางแผน
และด าเนินงานสม่ าเสมอ
4) กระบวนการกลุ่ม สมาชิกส่วนใหญ่เข้าร่วมกลุ่มเพราะต้องการท างานกลุ่ม

มากกว่าจะหวังรับผลประโยชน์ การสรุปบทเรียนของกลุ่มที่ผ่านมาในอดีตนั้น กรรมการกลุ่มต่างๆ
มีการปฏิบัติทั้งระดับศูนย์บริการนิคมฯ และหมู่บ้านสาขาอย่างสม่ าเสมอ
5) สภาพแวดล้อมทางภูมิศาสตร์ เศรษฐกิจ สังคม และการเมือง ในชุมชนพื้นที่
ซึ่งอยู่ระหว่างภูเขา การกระจายของฝนไม่ดี ผลผลิตทางเกษตรบางปีตกต่ า ท าให้สมาชิกส่วนใหญ่มี

ฐานะยากจน สภาพดังกล่าวเป็นแรงผลักดันให้สมาชิกต้องรวมตัวเพื่อช่วยเหลือกันและกัน ส่วนสภาพ