Page 81 - รายงานวิจัยน้ำทะเล_Neat
P. 81
71
มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช (2556) ศึกษาการประเมินผลสัมฤทธิ์การแก้ไข
ปัญหาการกัดเซาะชายฝั่ง โดยวิธีการปักไม้ไผ่ ผลการศึกษาพบว่า
1) การเปลี่ยนแปลงจากการปักไม้ไผ่ พบว่า ทางด้านกายภาพ ปริมาณของ
ตะกอนดินในแนวไม้ไผ่ในปัจจุบันมีการเปลี่ยนแปลงในระดับมากเมื่อเทียบกับช่วงก่อนการปักไม้ไผ่
โดยเฉพาะในพื้นที่ชายฝั่งมีการทับถมของตะกอนเลนเพิ่มขึ้น จึงเป็นการชะลอการกัดเซาะชายฝั่งใน
พื้นที่และยังเป็นแหล่งอนุบาลพันธุ์สัตว์น้ า ส่งผลให้สัตว์น้ าเพิ่มมากขึ้น แต่แนวไม้ไผ่ที่ปักอาจท าให้
เสียทัศนียภาพ บางส่วนถูกพัดเข้าสู่ฝั่งท าให้มีส่วนกีดขวางการประกอบอาชีพของชุมชน ทางด้านชีวภาพ
มีไม้ปุาชายเลนเพิ่มขึ้นหลังแนวปักไม้ไผ่ที่ต าบลบางหญ้าแพรก จังหวัดสมุทรสาคร ชนิดของสัตว์น้ า
ปริมาณสัตว์น้ า การเจริญเติบโตของสัตว์น้ า ความหลากหลายของชนิดสัตว์หน้าดินและสัตว์เลื้อยคลาน
ความหลากหลายของชนิดพันธุ์ไม้ และความหลากหลายของนก มีการเปลี่ยนแปลงในระดับปานกลาง
ทั้งก่อนการปักไม้ไผ่ และในปัจจุบัน มีความคิดเห็นว่าการเปลี่ยนแปลงทางด้านชีวภาพนั้นมีแนวโน้ม
เพิ่มมากขึ้นในทุกๆ ด้าน แต่การด าเนินการแก้ไขปัญหาการกัดเซาะชายฝั่งด้วยวิธีการปักไม้ไผ่เกิดผล
ด้านลบต่อการเปลี่ยนแปลงทางด้านชีวภาพโดยที่ไม้ไผ่ผุพังและขาดคอดิน เมื่อถูกกระแสน้ าพัดเข้าสู่
ฝั่งอาจท าให้กล้าไม้ในปุาชายเลนได้รับความเสียหาย ด้านเศรษฐกิจ ชุมชนมีรายได้เพิ่มมากขึ้นจากการ
มีทรัพยากรที่อุดมสมบูรณ์ของสัตว์น้ า และชาวบ้านที่อยู่ในพื้นที่เสี่ยงไม่ต้องเสียค่าใช้จ่ายในการย้ายที่
อยู่อาศัย นอกจากนี้ชุมชนบางส่วนเกิดรายได้จากการรับจ้างปักไม้ไผ่ ด้านสังคมท าให้ชาวบ้านมีการ
พูดคุยปรึกษาหารือท าความเข้าใจกันเรื่องการแก้ไขปัญหาการกัดเซาะ การปักแนวไม้ไผ่ การบ ารุง
รักษาและเกิดเครือข่ายชุมชน มีเครือข่ายชายฝั่งอ่าวไทยตอนบน นอกจากนี้ชาวบ้านมีรายได้จากการ
มีทรัพยากรอุดมสมบูรณ์ไม่ต้องออกไปท างานต่างถิ่น แต่อย่างไรก็ตามการปักแนวไม้ไผ่บางแห่งหักช ารุด
อาจท าให้เกิดความเสียหายกับเรือได้
2) การมีส่วนร่วมของชุมชนในการบริหารจัดการปูองกันการกัดเซาะชายฝั่ง
การเตรียมการ มีการหารือกับผู้น าในบางชุมชนเพื่อก าหนดพื้นที่ในการปักไม้ไผ่ รวมทั้งมีการ
ประชาสัมพันธ์ให้ชุมชนได้รับทราบอีกด้วย การด าเนินการปักไม้ไผ่และการควบคุม ได้ก าหนดให้
ชาวบ้านในชุมชนได้เข้ามาร่วมกิจกรรมการปักไม้ไผ่ โดยได้รับค่าตอบแทนตามความเหมาะสมเป็นการ
ร่วมรับผิดชอบและตรวจสอบคุณภาพของไม้ไผ่ และก่อให้เกิดความผูกพันของชาวบ้านกับการแก้ปัญหา
การกัดเซาะโดยการปักไม้ไผ่ การดูแลรักษาแนวไม้ไผ่บางชุมชนร่วมกันดูแลรักษาซ่อมแซม รวมถึง
ตรวจตรา ตักเตือน ห้ามปรามมิให้มีการสร้างความเสียหายต่อแนวไม้ไผ่ที่ปักไว้ การขยายผลบางชุมชน
มีการปลูกพันธุ์ไม้ปุาชายเลนหลังแนวไม้ไผ่ เปิดโอกาสให้บุคคลและหน่วยงานภายนอกได้เข้ามามี
ส่วนร่วมในกิจกรรม การบริหารจัดการโดยคณะกรรมการหมู่บ้านแต่ยังไม่มีรูปแบบที่ชัดเจน บางชุมชน
ได้มอบหมายให้ผู้ประกอบอาชีพใกล้เคียงแนวไม้ไผ่เป็นผู้รับผิดชอบติดตามและประเมินผลความ
เสียหายของแนวไม้ไผ่ แต่ยังมิได้มีการซ่อมแซมเนื่องจากขาดงบประมาณและวัสดุสนับสนุน
3) ความพึงพอใจ โดยภาพรวมอยู่ในระดับปานกลาง ทั้งด้านการเตรียมการเกี่ยวกับ
การวิเคราะห์ปัญหา การตัดสินใจ วิธีการแก้ไขปัญหา การออกแบบการปักไม้ไผ่ การก าหนดสถานที่
ปักแนวไม้ไผ่ ด้านการด าเนินงานในประเด็นการประสานหน่วยงานสนับสนุน การได้ความรู้และข้อมูล
ในกิจกรรม การฝึกอบรม การศึกษาดูงานและการร่วมบ ารุงรักษาแนวไม้ไผ่ที่ปัก ด้านการติดตาม
ประเมินผลในประเด็นการติดตาม ประเมินผลการด าเนินโครงการ การประชาสัมพันธ์การให้ข้อมูลผล
