Page 24 - Metode Penelitian Kuantitatif, Kualitatif, dan Penelitian Gabungan by Muri Yusuf (z-lib.org)
P. 24

BAGIAN PERTAMA:GIAN PERTAMA: MANUSIA, ILMU & KONSEP DASAR PENELITIANMANUSIA, ILMU & KONSEP DASAR PENELITIAN
                      B A


                      minggu, kerlap-kerlip lampu akan menerangi Anda yang sedang bersantai “sambil”
                      m i n g g u ,   k e r l a p- k e r l i p  l a m pu   a k a n   m e n e r a n g i   A n d a   y a n g   s e d a n g   b e r s a n t a i   “ s a m b i l ”
                      m
                                                  n
                                                                                                                    a
                      menikmati malam yang indah. Banyak warga kota melepaskan lelahnya karena sehari                                   i
                                                                                                                 n
                                                                                   k
                                                                                     o
                                               y
                                                a
                                                                                 a
                                                                                                                   y

                                                       n
                                                                                                                           e
                                                      i
                                                                                                                          r
                                                         d
                                                                                                                             n
                                                                          w


                                                                                                                       k
                                                                               g
                                                    g
                                                                            a
                                                                                                                        a
                                                                              r


                                                                                               e
                                                                                                        n
                                                                                                       a
                              m
                                        a
                                                                                             e
                                                                                              l
                            k
                                 a
                                                                                                     k
                                                                                                    s
                                  t
                                                                                                pa
                                     m
                                   i

                          n
                                                                                        a
                                                                                                             l
                                           m
                        e
                                                                                                               h
                                                                                                              a
                                                                                      t
                                                                                                           l
                            i

                                         l
                                                                                          m

                                                                                                            e
                                          a
                                                          a
                                                                 a
                                                                     y
                                                                        k
                                                                                                                                     a
                                                               B
                                                                                                                              a
                                                                                                                                       r
                                                                   n
                                                                      a

                                                                                                                                 s
                                                                                                                                  e
                                                            h
                                                                                                                                   h
                                                              .


                                                            r
                                                                                                          i
                                                                                            u
                                       t

                                                                                                         r
                                                                                                                                 n
                      sebelumnya telah bekerja keras. Demikian juga kalau lima hari hujan terus-menerus
                      s
                            u
                                        e
                                                                                 u
                                                 k
                                                                                j
                                                               s
                                                                                                                                     u
                                                                                   g
                                              b
                                                                                                                                   e

                          e
                                                                                                            h
                                                                    e

                                                                                       k
                                                                                         a
                                                                                                              u
                                           h
                        b
                                                             a
                                                                                           a
                            l

                                         l
                                                e
                                                                                                                  n
                                                                                    a
                       e
                                          a
                                                                                          l
                                                                                                                a
                                                                                                                j
                                                                                                                                    r
                                                                      m
                                                                                                      h
                                                      j
                                                                                                                        u
                                                                           i
                                                      a
                                                                            a
                                                                             n
                                                                                                                       r
                                                                                                i
                                                                                                 m
                                                                                                                                       s
                                    a

                                                                                                   a
                                                                .

                                                                                                                             m
                                                         k
                                                                         k
                                   y

                                                                                                                          s
                                 n
                                                                                                                           -
                                                                        i
                                                    r
                                                                                                                     t
                                                                                                       a
                                                                  D
                                                   e
                              m
                                                                                               l
                                                          e
                                                                                                                      e
                                                                                                                               e


                      d a l a m   k o t a ,   m u n g k i n   b a n j i r   a k a n   m e n g g e n a n g i   k o t a ,   k a r e n a   a l i r a n   s u n g a i   t e r t a h a n
                      dalam kota, mungkin banjir akan menggenangi kota, karena aliran sungai tertahan
                                                                n
                                                                                              i
                                                                                                   a
                                                               a
                                           s
                                                                                                    h
                                                                                        pa
                          h
                                                             r
                              a
                                  n
                                                                                                                                   d
                                                                   a
                                                                                               l
                                                                                                             n
                                i
                            n

                                        pa
                                                                                                                                     a
                                                                                                          t
                                                                                                a
                                                                                            w
                                                                                                       t
                                                                                                                                       n
                                     a
                                                                                                        e
                                                                                                 y
                                                                                                         r

                                k



                                                                                                           e
                                    y

                                                    a
                                                g
                                                                                                                                  t
                                                                                                                  y
                                                                                                                     n
                                                                                                                u

                                                                                                                               pi
                                                                                   e
                                                                              b
                      o
                                                            u
                                                                                e
                                                  d
                                                                     r

                                                           l

                                                                                  b
                                                                                                                    a
                      oleh naiknya pasang dan saluran air pada beberapa wilayah tertentu yang sempit dan
                                                                                                                       g
                                                                                      a

                        e
                                              n
                                                                                                               t
                                                         a
                                                        s
                                            a
                                                                                                                            m

                                                                                                                           e
                                                                          d
                                                                                     r

                                                                       pa
                                                     n
                                                                    i
                       l
                                                                                                                          s
                                                                            a
                      kurang lancar. Warga kota mulai gelisah dan daerah tertentu mungkin terendam.
                      k u r a n g   l a n c a r .   W a r g a   k o t a   m u l a i   g e l i s a h   d a n   d a e r a h   t e r t e n t u   m u n g k i n   t e r e n d a m .
                      Orang-orang mulai sibuk menyelamatkan hak miliknya masing-masing sambil ber-
                      O r a n g - o r a n g   m u l a i   s i b u k   m e n y e l a m a t k a n   h a k   m i l i k n y a   m a s i n g - m a s i n g   s a m b i l   b e r -
                      doa agar selamat dari musibah banjir yang selalu datang karena hujan dan gundulnya
                      d o a   a g a r   s e l a m a t   d a r i   m u s i b a h   b a n j i r   y a n g   s e l a l u   d a t a n g   k a r e n a   h u j a n   d a n   g u n d u l n y a
                                     u
                                      n
                                   g

                                pe

                      bagian pegunungan.         .
                           a
                       a
                                          n
                                             a
                                               n
                         g
                                        u
                           i
                             n
                      b
                                            g
                                                                                                  t
                                                                        y
                                                      a
                                                                            g
                                          j

                                                                                          t
                                             d
                                                                                                   e
                                                                           n
                                                             r
                                                                         a

                                   a
                                                               s
                                           a
                                                                 t
                                                       n
                                                                                      pa
                                                                   w
                                                                                            d


                                                                                   d
                                         e
                                                                               t
                                                                  i
                                                                                             a
                                       k
                                                                                  r
                                                 n
                                                                                e
                                              i
                                                                                     a


                                                          pe
                                    k
                                                    d
                                               a

                                                                     a
                                                              i
                                                                                               n
                                                                                                              i
                                                                                                                                      a
                               n
                                                                                                      a
                                                                                                                         m
                                                                                                      j
                                                                                                               d

                                                                                                                     m
                                                                                                                                  r
                                                                                                            d
                                                                                                        d
                            B
                                                                                                          i

                                                                                                                                   a
                                                                                                                                    k
                                                                                                                             s
                              a
                            Banyak kejadian dan peristiwa yang terdapat dan terjadi di dalam masyarakat

                                                                                                                                a
                                 y
                                                                                                                   l
                                                                                                                               y
                                                                                                                                        t
                                                                                                                            a
                                                                                                                 a
                                                                                                    r
                                                                                                                    a
                                                                                                                       e
                                                                    a
                           g
                                                                                                            a
                                                    a

                                          a
                                                                                                                   e
                                                                                  e
                                                                             a

                                                 r
                                                              a
                                                                                             e

                                                                                                                             n
                                                                                d

                                                                                           k
                                        g
                                                                                                          y
                                                                                                                               y

                                                                                   n
                                                                                                               g
                                                           i
                      yang perlu digambarkan, dicandra sesuai dengan kenyataan yang se benarnya, apa
                                                                        e
                                                   k
                                                                                                                                a
                                                          d

                                              b
                                                                                     g
                       a
                                                                                       a
                                           m
                      y
                                                                                        n
                                                                              i
                                                            c
                                                                                                             n
                                                                                                                                  ,
                                                                                                                  s

                         n
                                                a
                                                                       s
                                                                                                                     b
                                       i
                                      d

                                                                                                                          a
                                                                                                       n
                                                                                                                                    a
                                                        ,
                                                                                               n
                                                               n
                                                                                                    a
                                                                 d
                                                                                                                        n
                                 r
                                   u

                                                                                                   t
                                                                                                      a
                                                                   r
                                                      n
                                                                          s

                                                                                                                            r
                                                                           u
                                                                                                  a
                                                                                                y
                                  l
                                                                                                                                     pa
                             pe
                      a d a n y a   pa d a   w a k t u   i t u .   A pa b i l a   d i a m b i l   d a l a m   b i d a n g   pe n d i d i k a n ,   u m pa m a n y a   j u m -
                      adanya pada waktu itu. Apabila diambil dalam bidang pendidikan, umpamanya jum-
                                                                                      n
                                                                                                              m

                                                                                s
                                                                                     a
                                i

                                              s
                                                                        a
                        h
                                                       h

                                                   o
                                                                                                                                       -
                                                               d

                                                                                                                               n
                                                          k
                                                                                                                   n
                                                                                   d
                                                                                                   n
                                 d
                                                                                 ,
                                                 k
                                                                       f
                      l lah murid jumlah sekolah, keadaan fasilitas, dan sebagainya. Ini menunjukkan bah-
                                                e

                                                                                                  i
                                                                           i
                      a
                                                                         s
                                                                                                                 e
                                                                 a
                                                                                                     y

                                                                                                                    u
                                                                                                                          k
                                    j
                                                                                               g
                                                                                                           n
                                                                    n
                                                                  a
                                         l
                                                     l
                                          a
                                                                                                        .
                                                                                                                                     h
                                                                                                                         u
                                                                                          e
                           m
                                                                                             a

                                                     a
                                                                                                                        j
                                                              a
                                                                                                          I
                                                                                            b
                                                         ,
                                                                                                                                    a
                             u
                                       m
                                                                             t
                                                            e
                                     u
                                                                                                                      n
                               r
                                                                                                      a

                                                                                                                            k
                                            h

                                                                           l

                                                                                                             i
                                                                                                                              a
                                                                            i
                                                                                                                                  b
                                                                                         s
                                                                                                 a
                                                                              a

                        wa penelitian dengan tugas mencandra atau mendeskripsikan sesuatu akan sangat
                                                                               t
                                                                                                                          k
                      w
                                                                             a
                                                     u
                                                                        d
                                                    t
                                                                                                                             n
                                                                                a
                                                         a


                                                                                                                        a
                                                       g
                                                                                                                           a
                                                                           a
                                                                         r
                                                                                                                     u
                                                                   c
                                                                                             s
                                                                                                          n

                              n
                                                                                               k
                                                                                                        a
                                      n
                           pe

                                                                    a
                                                                                          d
                                                                                                                                   n
                                                                                            e
                                                             m
                                         d
                                                               e
                                   t
                                                                 n
                                                                                                  i
                                                                                                                                        t
                                 l
                                                                                                   ps
                                  i
                                     a
                                                                                                                                      a
                                                                                                                                    g
                                                                                                       k
                                                                                                      i
                                                                                                 r
                                e
                                    i
                                                                                                                   a
                                                          s
                                                                      n
                                                                                                                                 a

                                                                                                              e
                        a
                                                                                                                                s
                                                                                    m
                                                                                                                 u

                                              g
                                                                                                               s
                                                a
                                                 n
                                                                                        n
                                                                                 u
                                                                                                            s
                                           e

                                            n
                                                                                                                    t
                                                                                       e

                                                                                                                                i
                                                                                                                           J
                                                               a
                                                                 r
                                                                                                                                       g
                                                                      t
                                                                       ,
                                                                                                                              d
                                                                     a
                                                                   k
                                                             y
                                                            s


                                                                                                                                  y
                                                                                                                                     n
                                                                  a
                                                        m
                                                                         t
                                                                                                                                    a
                                                                                                                                 ,
                                                                                                                            a
                                                           a
                                                                                         k
                                                                                                            a
                                            n
                                                                                        e
                                          a
                                         k
                                                                                                          d
                           y
                                                                                           a
                                                                                                              n
                                               d
                                                                                                               g

                                                                                    a
                       a
                                                                                      s
                         n


                                                                                            l
                                                                                                 n
                                                                                                     k

                                    a
                                   l
                                  i
                                                                                                   u
                                d
                                                                                                  t
                                                                                               u
                                                                                                         i
                                       u
                            a
                                                                                             i


                                     k
                              k
                                                                                                        b
                                                                                a
                                                   a
                        banyak dilakukan dalam masyarakat, terutama sekali untuk bidang sosial. Jadi, yang
                                                                            r
                                                                                 m
                      b
                                                  l
                                                                                                                      i
                                                    m
                                                                                                                       a
                                                                             u
                                                                                                                     s
                                                                                                                         l
                                                                               t
                                                                          e

                                                a
                                                                                                                   o
                                                                                                                  s
                                                                                                                          .

                                                                                                                        a
                                                                                                                                       s
                                                                                                                                     s


                                                                                                                            h

                                                                          u
                                                                                                                                      i
                                                                                                                         n

                                                                                                     i
                                                                                                 u
                                                                            n
                                                                  S
                                                                                                    t
                                                                                               i
                                                                                                      d
                                                                                                t
                                                                              g
                                                                       u
                                                                     h
                                                                                                              i
                                                                                                            d
                                                                                 n
                                                                                       n
                                                                                      e
                                                                                    d

                                                                                                                  r
                                                                                                               pe
                                                                                                                    l
                                                                                                                               po
                                                                                         g
                                                                                                                                   e
                                                                                                                      k
                                                                                            n
                                                                                                        a
                                                                         b
                                                                                                         k
                                                                    e
                                                                                                                    u
                                                                                                                              i
                                                                                a
                                                                                           a
                                                                                                                                  t

                                                a
                                                  n
                                                       t
                              b
                                      n
                       i
                            m
                                                          j
                                                               i
                                    a

                                               y
                                   k
                                 r
                                                        e
                                                             d
                                a
                                                           a
                        g

                                          pa
                          a
                      d
                                                               .
                                         a
                                                         r
                      digambarkan apa yang terjadi. Sehubungan dengan itu tidak diperlukan hipotesis

                                                    g
                      u n t u k   d i b u k t i k a n .
                      untuk dibuktikan.
                                                                     t
                                    u

                                                        i
                                          n

                                                                                                 k
                                                                                                                                     s
                                                                                      m
                                   l
                                                                                                                   m
                                                                                                   i
                                                                                                                       r
                                                                                                                               k
                                                                                                                        a

                                                          pe
                                                                                             pe
                                                                                        e
                                                                         a
                                       pe
                                                         ,
                                                                       d
                                              l
                                                                      i
                                                                                                                u
                                                                                                r
                                                                                                                                  n
                                     i
                                            e
                                                                                          m
                                                                                                                          m

                            M
                                                                                                                                      e
                            Melalui penelitian ini, peneliti tidak dapat memperkirakan atau meramalkan se-

                                                                  i
                                                                   t
                                                                                pa
                                                   n
                                                                                                          n
                                                      n
                                                                               a
                                                                                                            a
                                                               e
                                                                 l
                                                     i
                                                                             d
                                                                                                                                 a
                                                                                                                                        -

                                                                                                                             a


                                              i
                                                                                                     a
                                                                          k
                                l
                                                                                                                              l
                                                                                                               a
                                 a

                                                                                                    r
                                               t
                                                              n
                                                i
                                                                                                              t
                                                 a
                                                                                                        a
                               e
                                                                    i
                                                                                    t
                                                                                                      k
                                                                                                                      e
                      s u a t u   k e j a d i a n   d i   m a s a   d a t a n g .   P e n e l i t i   t i d a k   m u n g k i n   m e n j a w a b   pe r t a n y a a n :   m e -
                      suatu kejadian di masa datang. Peneliti tidak mungkin menjawab pertanyaan: me-
                      n g a pa   h a l   i t u   t e r j a d i ,   a t a u   a pa   a k i b a t n y a ,   d a n   s e b a g a i n y a .   J a d i ,   h a s i l   pe n e l i t i a n   t i d a k
                      ngapa hal itu terjadi, atau apa akibatnya, dan sebagainya. Jadi, hasil penelitian tidak

                             a


                                                                                                         d
                                                                                a
                                                                                                                      s
                                                                                                       j
                                                                                   g
                                               a
                                                                                                        a
                                                 u
                               t
                                                                                 n

                                                                                                            .
                           i
                                                                              y
                                                                                                                             j

                          s

                                                                                                              S
                         r
                            f
                                                                                                                 l
                      bersifat menguji atau meramalkan gejala yang mungkin terjadi. Salah satu jenis pe-
                                                   m
                                                                                                           i


                                                                                              k
                       e
                      b
                                       g
                                                                                                                       a
                                             a

                                                                                         u
                                                                                          n
                                                                                                                         t
                                          j
                                                                                                                a
                                           i
                                                                                            g
                                        u

                                              t
                                                                                                   t
                                                                                                                   h
                                                                                                      r
                                 m
                                                                                                    e

                                                                                                                                    pe
                                     n
                                                                                               i
                                                                                                                          u
                                   e
                                                                                      m
                                                                                                n
                                                                                                                                 i

                                                                         j
                                                         a
                                                                 a
                                                                   n
                                                                                                                                  s
                                                      e
                                                               l
                                                                         a
                                                                            a
                                                                           l
                                                                                                                                       -
                                                                     g
                                                                                                                  a
                                                                       e
                                                        r
                                                                                                                               n
                                                               k
                                                             a
                                                          m
                                                                                                                             e
                                                                                                                                  n
                      n
                                                                                                                                       t

                                                                                                   a
                                                                                      h
                                                            a
                                                a
                                                                                                                r
                                                                                                                           n
                                                                                    l
                                                                                     a
                                              c
                                                                                                              o
                                                                                                                 a
                                                                                                                      ,
                                                                          w
                                 y
                                                                                                     n
                      nelitian yang mencandra suatu peristiwa adalah penelitian eksploratif, yang sangat

                                                                     r
                                      g
                                                                                                                   t
                                        m
                                                                                                l
                                                         s
                                                                      i
                                                                        t
                                                                       s

                                                                                                                                    g
                                                                                              e
                                                                                                                        y
                                                                                            n
                                                          u
                                                                                                i
                                                                                                  i


                                  a

                                                                         i
                                             n
                                           e
                                    n
                                                                                         pe
                                                                                                                         a
                                                                                                                                s
                       e
                                                                                                 t
                           t
                                                                                                                                      a
                                                                                 d
                            a
                                                                                                                                 a
                                                      a
                                                                                                            pl
                         l
                                                                                                         k
                                                 n
                                                                                                                             g
                                                               u
                                                   d
                            i
                                                                                                           s
                                                                                                                    i
                                                                                                                     f
                                                                            a
                                                                               a
                                                                 pe
                              n
                                                                                  a
                                                                                                       e
                                                              t


                                                     r
                          i

                                                                               e
                                                     i
                                                                                                            n
                                                                                                u
                                                                             s
                                    t
                                                                                         n
                                                   d
                                        a

                                                                                        i
                        bermanfaat dalam studi penjajakan, dan sebagai input untuk penelitian yang lain.
                          m
                                                                                           pu
                                                                      ,
                                                                                                                               l
                      b
                                                                                                                l
                                                                                                                  i
                                      d
                                                               a
                                                                                                                       y
                                                                                                                                 i
                                                                       d
                                                                                               t

                                                                                                                         a
                                         l
                                                                                                                            g

                                          a

                                                                                                                   a
                                                                 k
                                                          n
                                                                                                                                    .
                                                 t

                                                                                                                           n

                                                                                  a
                                                                                                                 i
                                                                                                    t
                                                            j

                                                                                                                     n
                                                                                     a
                             a
                              n
                                                                           n
                                                                                   g
                                               s
                                                             a
                                                                                                       k
                                f
                                                                                                                                  n
                                                                                                     u
                                                                    n
                                                       pe
                                                                                                              e
                       e
                                                                                                                 t
                                                                                       i
                         r


                                                              j
                                            m
                                   a
                                                                                                  n
                                                                                                         pe
                                 a
                                                                                                                                a
                                                                                b
                                                                  a
                                                                         a

                                                  u
                                       i
                                                                       ne
                      2.  2.  Penelitian dengan Tugas Menerangkan
                                                                s

                                                              a
                              e
                                      t
                                     i
                                                          ug
                                ne
                                    l
                                                                     e
                            P
                                                                  M
                                                                                    a
                                            d
                                                                              ng
                                              e
                                                      n
                                                                                      n
                                          n
                                                        T
                                                                           r
                                                ng
                                                                                  k
                                        a
                                                                            a
                                                    a
                            B e r b e d a   d e n g a n   pe n e l i t i a n   y a n g   m e n e k a n k a n   pe n g u n g k a pa n   a t a u   m e n c a n d r a
                            Berbeda dengan penelitian yang menekankan pengungkapan atau mencandra
                                                                                                                                a

                                                                                   a
                                                                                                     n
                                             a

                                                                                                       e

                                                                                                             g

                                              n
                                                                                                                a
                                                                                                                          s
                                                                                                   e
                                                                     l
                                                                          n
                                 a
                      peristiwa apa adanya, maka penelitian dengan tugas menerangkan peristiwa jauh
                                                        a
                                                                                                              k
                                                                                     n
                                                                   e
                                                                 n
                                                                                                           n
                                                   ,
                                                                                                         a
                                                                                n
                                                                                                                             w
                                                     m

                                                                                                                            i

                                                                               e
                           s
                          i

                                                y
                                                                                  g
                             i
                              w
                                                                                                                                   a
                                                                                                                           t
                                                                                                        r
                                                  a
                                                                                                                                  j
                            t
                                                                                                                     pe
                                                                                                                                       h
                                                              pe
                                                          k
                      pe
                                                                                           g
                                                                                                                         i
                                                                                                 m
                                                                                                                                     u
                                                                       i

                                                                                              s

                                                                      t
                                                                        a
                                     pa
                                                                                         u
                         r
                                           d
                                                                                                                  n
                                         a
                                                                                        t
                                   a
                                                                                             a
                                                           a
                                                                     i
                                                                                                                        r
                                                                             d

                                                                                                                                  n

                                                                                               b


                                                                            pa

                                                                       i
                                                                                                                     b
                             k
                                                                                                                        h
                                                                      t
                                                                                                        n
                                                                                                                                     a
                                                                e
                                                     a
                                                                           a

                                                                                                               t
                                                                                t
                          h
                                        k
                                                                                                           s
                                                                                            h
                                                   u

                                                               b
                                                  l
                                      e

                                                                                                                            n
                                                                                                            u
                                                                  r
                                                          I
                                                      s
                                         s
                                                                                             u
                                                                                                 u

                                                        .
                          i
                                                                                     l
                                                                                                     g

                                                                                    i
                                    pl
                                               n
                        b
                                                             i

                                                                                      h
                                              a
                                                                                                                       a
                                                                                                   n
                                                                     r
                                            d
                                                                                        a
                                                                                                                                    g
                                 m
                                                                         d
                                                                                                                                       n
                                                                                     i
                                                                                                                          a

                                                                   a
                                                                                                              a

                                                                                                                u
                                                                                                                                e
                      le lebih kompleks dan luas. Ini berarti dapat dilihat hubungan suatu ubahan dengan
                                                                                                                               d
                                                           n
                                                                                         t
                                                                                  d
                               o
                                                                                                      a
                                                                                                                   u
                      u b a h a n   l a i n ,   a t a u   u b a h a n   pe r t a m a   m e n y e b a b k a n   u b a h a n   k e d u a ,   a t a u   d e n g a n   m e -
                      ubahan lain, atau ubahan pertama menyebabkan ubahan kedua, atau dengan me-
                      n g o n t r o l   s a l a h   s a t u   u b a h a n   a pa k a h   a k i b a t n y a   s a m a   d e n g a n   s e b e l u m   d i k o n t r o l   u b a h -
                      ngontrol salah satu ubahan apakah akibatnya sama dengan sebelum dikontrol ubah-
                      an itu. Jadi, bukan sekadar menggambarkan suatu peristiwa, melainkan juga me-
                      a n   i t u .   J a d i ,   b u k a n   s e k a d a r   m e n g g a m b a r k a n   s u a t u   pe r i s t i w a ,   m e l a i n k a n   j u g a   m e -

         a



       a
                      nerangkan mengapa peristiwa itu terjadi, apa sebab terjadinya, dan sebagainya.
          k           n e r a n g k a n   m e n g a pa   p e r i s t i w a   i t u   t e r j a d i ,   a pa   s e b a b   t e r j a d i n y a ,   d a n   s e b a g a i n y a .
       k






         a




       t
            t a






       s

         s
                            Umpama seorang peneliti: melakukan penelitian tentang faktor-faktor determi-
       u



           u                U m  pa m  a   s e o r a n g   pe n e l i t i :   m e l a k u k a n   pe n e l i t i a n   t e n t a n g   f a k t o r - f a k t o r   d e t e r m i -

       p



         p


         a


          i     a


       i

                      nan dalam proses belajar-mengajar (pembelajaran) dan pengaruhnya terhadap hasil



         s            n a n   d a l a m   pr o s e s   b e l a j a r - m e n g a j a r   ( pe m b e l a j a r a n )   d a n   pe n g a r u h n y a   t e r h a d a p  h a s i l
       s


       e

         e


         n



       n



         o
       o


                                                                                                                          a
                                                                                                                   t
                                                                                                                      r
                                                                                                                                  a
                                                                                                                                p
                                                                                                                            n
                                                                                                                         y
                                                                                                                             g
                                                                                                                    o


                                                                                         t

                                                                                       n
                                                                                                                                    i
                                          n
                                                                                          u
                                                                                                                                     n
                                                                                    n
                                                n
                                             c
                                                                                     e
                                              o
                                                                                                 m
                                   e

                                 D
                                                                                                    a
                                                                                                                                    l
                                                                                             a
                                        a
                                                                                           k
                                     n
                                                                                               n
                                       g
                                                                                  e


                                                                     i
                                                                        n
                                                         u
                                                                       i
                                                                   l
                                                                 e
                                                               n
                                                                    t
                                                            pe
                                                                   i

                                                    h
                                                                            n
                                                  t
                                                   o
                                                                               m
                                                                          g
                                                                                                                                       g
                                                        t

                                                                            i
                                                       i
                       e
                                                                                                                a
                      b
                               .
                                                                                                           a
                                                                                                       a
                          a
                                                                                                               f
                            a
                                                                                                      n
                                                                                                                  k

                                                                                                            h
                           j
                              r
                         l

                                                                                                         k

       d



            d           belajar. Dengan contoh itu peneliti ingin menentukan manakah faktor yang paling
         n





            i       n

       i



          /
       /

                                                        e
                                                                              a
                                                                                                                    ,
                                                                            k
                          n
                                                                                                             (
                                                      s

                                                                                                                            v
                                                     o
                                                                                                                   )
                                                             e
                                                                    r
                                                            b
                                                                                                                Q
                                                                  a
                                                                a

                                                                 j
                                                               l
                                                                                                                                 i
                                                                     .
                                                                                                               I
                                                         s
                                                                         pa
                                                                                                                              a
                        e
                                                                       A
                      m
                                                                                                                                       -
                                                                                                                               s


                                                                                                                                      r
                                     n
                                            a
                                                                                        a

                                                                                                        s
                                                                                                         a
                                                                                                       a
                                              m
                                                                                      m
                                           l
                             n
                                                                                                                         o
                                                                                             pu
                                        d
                                          a
                                                                                                                                   b

                                                                                                                                    e
                                                                                          m

                                u
                                                                                   k
                                                                                                                           i

                                                                                h
                                                                                                     d
                                                                                                           r
                                                  pr
                            e
                                                                                                  n
                                  k
                               t
                                                                                                a
                                   a

                                                                                                                      m
                                                                                                                          t
                                                                                    e

         m            menentukan dalam proses belajar. Apakah kemampuan dasar (IQ), motivasi ber-


       m

         o




       o


         c            prestasi, sikap belajar, gaya mengajar, minat siswa, atau keadaan lingkungan belajar.


       c
       .  .
                                                                                                                                        .
                                                                                                                                     a
                                                                                                                                      r
                                                                                                                                   a
                                                                                                                                  l
                                                                                                                                    j
                                                a
                                                                                  s
                                                                                    i
                                               j

                                                                               a
                                                   ,
                                                                                 t
                                                  r
                                                                                     s
                                          b
                                                                                          ,
                                                                                            a

                                           e
                                                                                      w
                                              a
                                                                                        a
                                             l
                                                                     a
                                                           m
                                                                       r

                                                                     j
                                                                 g
                                                                n
                                                                   a
                                                              e
                                                         a
                                                                             n
                                                                             i

                                                    g
                                                      a

                                                                        ,
                                                        y
                                                                          m
                                                                                             t
                                                                                                               i
                                                                                                              l
                                                                                                                n
                      pr
                         e
                          s
                           t

                                                                                                            n
                                                                                                                  g

                                                                                                                            n
                                                                                                                                e
                                                                                                                               b
                                                                                                                          a
                                                                                                                     u
                                                                                                                    k
                                                                                                                         g
                                                                                                                       n
                                   i

                                  s
                                                                                                  k
                                    k
                                                                                              a
                                       p
                                                                                                u
                                      a

                                                                                                         a
                              s
                                                                                                          a
                            a
                                                                                                       d
                                ,
                                                                                                    e
                               i
                                                                                                     a
   19   20   21   22   23   24   25   26   27   28   29