Page 20 - ΑΝΤΙ - ΤΕΥΧΟΣ 29 - 1975
P. 20
Μιά διερευνηση τοῦ ”Αντιμακαριασμοῦ
Ποιός ὁ πραγματικὸς χαρακτῆρας
τῆς στάσης ἐναντίον τοῦ Μ ακαρίου
Ϊοῠ Πλουτή Σέρβα
σόμενη ἐργατικὴ τάξη με τὰ φτωχομεσαῐα ἀγροτικὰ στρωματα,
ποὺ βρίσκονταν 0‘8 ἀμεση ἀντίθεση τόσο πρὸς τὸν καταπιεστικὸ ·
, ἰμπεριαλισμὸ ὅσο καὶ πρὸς τὴ φεουδαρχική Ἐκκλησία. Καὶ ἀπὸ
τὴν άλλη, έκεῖνο τζ) μέρος τῆς ἀστικῆς τάξης ποὺ δὲν εἶχε προ-
ηγούμενα τὴν εὐκαιρία νά ξανοιχτεῖ μέσα στὸ χῶρο τοῦ έγγλέζι-
κου ἰμπεριαλιστικοῡ κεφαλαίου καὶ ἀναζητοῡσε πεδίο ὁράσεως
πρὸς ἀλλες κατευθύνσεις.
Ἷ-Ιταν φανερὸ πὼς αὐτὲς οἱ προοδευτικὲς δυνάμεις (πρόπαν-
τὸς κεῖνες ποὺ καθοδηγοῦνταν ἀπὸ τὸ ΑΚΕΛ) δυσανασχετοῦ-
σαν μπροστὰ στὴν ἐμμονὴ τῆς δεξιᾶς νά διατηρήσει, πάση θυ-
σία, τὸν παραδοσιακὸ ἡγετικὸ ρόλο τῆς «Ἐθναρχούσης Ἐκ-
κλησίας» πού, ὑπαρχῆς, ἀποτελεσματικὰ τὴν χρησιμοποιοῡσε
σὰν τὸ κύριο καὶ βασικό της ὅπλο ἐνάντια στὴν καλπάζουσα
Ὁ κ. Μ. Π. στὸ «ANTI» τῆς 19ης Ἰουλίου (τεῦ- ἀριστερά. Καὶ εἶναι γνωστὸ πὼς ενῶ ό Μακάριος καὶ ὁ Γρίβας
χος 230) σὲ μία ἀνάλυση τῶν ἁντιμακαριακῶν Ôv- συμφώνησαν για τὴν έναρξη τοῦ ἀνταρτοπολέμου στα 1955, ἡ
νάμεων πού ἀπεργάζονται ἕνα νέο πραξικόπημα Ἀριστερά, ἔκδηλα εἶχε ἀντιταχτεῖ 0’ αὑτὸν γιατὶ θεώρησε σὰν
ἀπαράδεχτη τὴν ἀκραία δεξιά, τὴ χίτικη ἡγεσία τοῦ ἀγώνα. Καὶ
στὴν Κύπρο, καταλήγει στὴ ὁιαπίστωση ὅτι «ἡ εἶναι, ἀκόμη, περισσότερο γνωστό, πὼς ὁ ἴδιος ô Γρίβας, με
στάση ἐναντίον τοῦ Μακαρίου ἔχει πολλαπλά αἴτια· βίαια μέτρα, ἐπέβαλε σ’ ὅλους (καὶ 0’ αὐτὴ τὴν ἀριστερὰ) τὴν
«Διαφωνίες ἀπὸ τὸν καιρὸ τοῦ ἀγώνα,,προσωπικὲς εθναρχικὴ πολιτικὴ ἡγεσία, κάτω ἀπὸ τὸ σύνθημαῑ «Εἷς καὶ
ἰὸιοτέλειες λογῆς-λογῆς, στείρα ’ἀντιπολιτευτικὴ μόνος ὴγέτης τοῦ ἀγῶνος, ô Ἐθνάρχης Μακάριος», που ἔκτοτε
ὁιάθεση, ἑνωτικὴ ἀὸιαλλαξία, ἀντικρατικός παρα- (παρὰ τὴν κατοπινὴ γριβικὴ ἀντίδραση) δεσπόζει καί, συνεχῶς,
τροφοδοτεῖ τὴ Μακαριακὴ ἀχτινοβολία.
κρατισμός». "Av αὑτὴ ἦταν ἡ μεταπολεμικὴ κατάταξη τῶν κοινωνικῶν δυ-
νάμεων στὴν πάλη ένάντια στὴν ἰμπεριαλιστικὴ κατοχὴ καὶ τέ-
Φρσνῶ πὼς μιὰ τέτοια ἁπλουοτευμένη ὃιαπίστωση τοια ἡ διάταξη τῶν στρατοπέδων τοῦ ἀνταρτοπόλεμου, εἷναι
δημιουργεῖ τὸν κίνδυνο τῆς ἀπομάκρυνσης ἀπὸ μιὰ γενικότερη φανερὸ πὼς ἡ «εθναρχο-έκκλησιαστικὴ» (Μακαριακὴ) ἡγεσία
διερεύνηση. Στενεύει τὴ διαπίστωση, περιορίζοντας τὸν ἀντι- ἀποτελοῦσε μιὰ συνεχὴ ἀντινομία, όχι μόνο πρὸς τὶς ἀρχὲς πού
μακαριακὰ τοποθετημένο κόσμο μέσα στὰ στενὰ πλαίσια τῆς ’πρεπε νὰ πρυτανεύουν σ’ ένα ὑγιὲς έθνικσ-απελευθερωτικὸ μέ-
παλιᾶς γριβικῆς «δόξας» (ἐπαναλαμβάνω καὶ ὑπογραμμίζω τὰ τωπο, ἀλλὰ καὶ πρὸς τὴ γραμμὴ καὶ πορεία τῶν συγχρόνων
εἰσαγωγικὰ τοῦ ἀρθρογράφου) καὶ τῆς σημερινής ἀλλόφρονης έθνικοαπελευθερωτικῶν κινημάτων.
γριβικής κληρονομιᾶς. Τὸ ὅλο θέμα «τῆς στάσης ἐναντίον τοῦ Γνωστοὶ λόγοι (ποὺ ἡ ἀνάλυσή τους δὲν εἶναι τοῦ παρόντος)
Μακαρίου» εἶναι πλατύτατο. Καὶ τὰ αἴτια ὀφείλει,’ὁ κάθε μελε- δέν ἐπέτρεψαν να παραμείνουν ἐν ενεργεία οἱ ἀντιθέσεις, ποὺ
τητής, νὰ τὰ ἀναζητήσει στὸν εὐρὺ χῶρο τῆς γένεσης καὶ τῆς εἱχαν ἤδη δημιουργήσει τὶς ἀλλαγὲς στὴν κοινωνικὴ ὑποδομὴ
ἐξέλιξης τοῦ Κυπριακοῦ ἀγώνα. Πρώτωτα προβάλλει, για ἐξ· καὶ τὴ διαφορικοποίηση στὶς ἡγετικὲς δυνάμεις τοῦ εθνικοαπε-
έταση, τὸ θέμα τῶν κινητήριων δυνάμεων καὶ τῆς ήγεσίας τοῦ λευθερωτικοῦ ἀγώνα.’Πέραν ἀπ’ αὐτό, οἱ ἴδιοι λόγοι εἶχαν ὲξ-
Κυπριακοῦ ἀγώνα, μέσα στὶς σύγχρονες συνθῆκες τοῦ διεθνοῦς αναγκάσει τὴν ἡγεσία τῆς ἀριστερᾶς νὰ ἀποδέχεται τὴ γραμμὴ
ἐθνικο-απελευθερωτικοῦ κινήματος. Καὶ εἶναι ἀναντίρρητο τὸ τῶν συνεχῶν κλιμακωτῶν ὑποχωρήσεων καὶ συνθηκολογήσεων,
γεγονὸς ὅτι ἡ Κυπριακὴ Ἐκκλησία, μὲ τὴν οἰκονομικὴ παντοδυ- ὥς τὸ σημεῖο ν’ ἀπολέσει τὸν ἰδεολογικό της ἑαυτὸ καὶ τὴ λαϊκὴ
ναμία της, μὲ τὶς φεουδαρχικὲς διατάξεις της, δὲν ἦταν δυνατόν, ἀγωνιστικὴ πυξίδα.
ἓστω καὶ μἶ ἕνα ἀρχηγὸ τῆς ἀχτινοβολίας τοῦ Μακαρίου, ν’ ἀπο- Ἀποδεχόμενη, ἡ Ἀκελικὴ Ἱ-Ιγεσία, τὴ γριβικὴ ὲπιταγὴ «Εἷς -
τελοῦοε τὸν «ἀποκλειστικὸ καὶ μόνον ἡγέτη» τοῦ Κυπριακοῦ καὶ μόνος ô ἀρχηγός, ὁ Μακάριος» δὲν κατώρθωσε νὰ βοηθήσει
ἐθνικο-απελευθερωτικσῡ ἀγώνα, ἰδιαίτερα μέσα στὶς κοσμογο- τὸν ἴδιο τὸ Μακάριο στὸ ν’ ἀποδεχτεῖ ὀτὴ διάρκεια τοῦ ένοπλου
νικὲς συνθῆκες ποὺ δημιουργήθηκαν μὲ τὸ τέλος τοῦ Δεύτερου ἀγώνα τὶς βρετανικὲς προσωρινὲς συνταγματικὲς προτάσεις,
Παγκόσμιου Πολέμου. ποὺ ἄφηναν ἀνοιχτό, γιὰ εὐθετότερο χρόνο, τὸ δικαίωμα τῆς
Ἡ ἀποτυχία τοῦ Ἑνωτικοῦ κινήματος τοῦ 1931 (ποὺ ἡγεμό- αὐτοδιάθεσης. Δέχτηκε, κατοπινά, ἡ Ἀκελικὴ Ἡγεσία, τὸν αἰ-
νας του ἦταν ‘ «Ἐθναρχοῦσα Ἐκκλησία»), μὲ τὶς κοινωνικὲς φνιδιασμὸ τῆς Ζυριχικῆς Συμφωνίας. Δὲ διεκδίκησε θέοη στὴ
ἐξελίξεις ποὺ έὶίχαν ἀρχίσει νὰ συντελοῦνται στὴν Κύπρο, ὲνῶ σύνταξη τοῦ πρώτου συντάγματος τῆς Κυπριακῆς Ἀνεξάρτητης
στή «μητέρα Ἑλλάδα» οἱ οἰκονομικοὶ καὶ πολιτικοὶ προσανα- Δημοκρατίας, ἐπιτρέποντας ἄνετα τὴν κατοχύρωση ὅλων ὲκεί-
τολισμοὶ ἦταν ἤδη φιλοβρετανικοὶ (γιὰ νὰ μετατραποῦν μὲ τὴν νων τῶν ἐξωφρενικῷν (σκόπιμα ναρκοθετημένων ἀπὸ τοὺς Βρε-
κατάρρευση τῆς κραταιᾶς Βρετανίας τῶν πέντε ἠπείρων σὲ τανοὺς) διατάξεων, ποὺ ἀπρτέλεσαν τὸ θεμέλιο λίθο ἑνὸς οἰκο-
φιλο-Ἀμερικανοὺς) προδιάγραφαν τὸν τερματισμὸ τοῦ ἡγετι- δομήματος συνεχῶν προστριβῶν καὶ διενέξεων μεταξὺ τῶν σύν-
κοῦ ρόλου τῆς Ἐκκλησίας στοὺς ἐθνικοαπελευθερωτικοὺς ἀγῶ- οικων στοιχείων καὶ ποὺ μὲ μαθηματικὴ ἀκρίβεια ὁδήγησαν
νες, Ἡ ἐμμσνὴ στὴ θέση ὅτιὴ Ἐκκλησία ἔπρεπε νὰ ἐξακολουθεῖ, στὴν τελικὴ σύρραξη. Καί, τελικά, ἐπέτρεψε ἡ Ἀκελικὴ ἡγεσία,
νὰ ἐθναρχεύει ἀποτελοῦσε ἓκδηλη κοινωνικὴ ἀντίφαση, ἐφτ ὅχι μόνο ἀδιαμαρτύρητα ἀλλὰ καὶ εὐγνωμώνως ν’ ἀπωθηθεῖ στὴ
ὅσον ἄλλες κοινωνικὲς δυνάμεις, μὲ σύγχρονο ἀγωνιστικό, 31’)- ,θέοη τοῦ «κοινωνικοῦ λεπροῦ» ἀφήνοντας ἀπερίσπαστον τὸν
σιαστικὰ ἀντιϊμπεριαλιστικό, περιεχόμενο, ἐμφανίζονταν ἤδη Μακάριο (σὰν ἐκφραστὴ τῆς δεξιᾶς) νὰ διώξει τοὺς· ἀκελιοτὲς
στὸ προσκήνια Τέτοιες δυνάμεις, ἀπὸ τὴ μία, ἦταν ἡ ἀναπτυσ- ἀπὸ· τὴν κερδισμένη μὲ τὴν ψῆφο ,τοῦ λαοῦ δημοτικὴ ἐξουσία,
î:
7'
20