Page 12 - บทที่1
P. 12
กรณีศึกษา
ผูปวยชายไทยคู อายุ 60 ป มีอาการแขนขาออนแรงซีกขวาหลังตื่นนอนตอนเชา เวลาเดินสังเกตวาจะเดิน
เซไปดานขวา สองกระจกพบวามุมปากขวาตก เวลาแปรงสีฟนใชมือขวาไดไมถนัด รูสึกพูดลําบากเวลาออก
เสียง ไมมีอาการชารวมดวย นักศึกษามีแนวทางการวินิจฉัยความผิดปกติของผูปวยรายนี้อยางไร
จากตัวอยางกรณีศึกษาขางตนใชแนวทางการวินิจฉัยเพื่อนํามาตั้งสมมติฐานของโรคตามลําดับได
ดังตอไปนี้
1. ผูปวยมีอาการออนแรงซีกขวา (Right hemiparesis) เปนความผิดปกติที่เกิดขึ้นในวิถีประสาทสั่ง
การของกลามเนื้อซึ่งอยูที่บริเวณสมองและไขสันหลัง (รอยโรคนี้นาจะอยูที่ระบบประสาทสวนกลาง
มากกวาสวนปลาย) และเนื่องจากผูปวยมีอาการมุมปากตกรวมดวยซึ่งนาจะเปนความผิดปกติของวิถี
ประสาทสั่งการของเสนประสาทสมอง (corticobulbar tract) รวมกับมีปญหาในการใชภาษาโดยเฉพาะการ
ออกเสียง (motor aphasia) ทําใหสนับสนุนวานาจะเปนรอยโรคของสมองมากกวาไขสันหลัง
2. กลไกการเกิดโรคเปนแบบเฉียบพลัน (Acute onset) หากพิจารณาตามโครงสรางของอวัยวะที่ทํา
ใหเกิดโรคแบบเฉียบพลันนี้อาจคิดถึงความผิดปกติของหลอดเลือดหรือเสนประสาทภายในสมองซึ่งอาจ
เกิดจากการตีบตัน การติดเชื้อหรือการอักเสบ ซึ่งโครงสรางนี้นาจะเปนรอยโรคของหลอดเลือดมากกวา
เสนประสาทเนื่องจากรอยโรคของหลอดเลือดเกิดไดที่ตําแหนงใดตําแหนงหนึ่งจะสามารถใหอาการของ
ความผิดปกติไดหลายอยางที่เกิดจากการทํางานของสมองที่ถูกเลี้ยงดวยหลอดเลือดนั้นๆ โดยกลไกการ
เกิดโรคหรือความผิดปกตินี้นาจะเกิดจากการตีบตันของหลอดเลือดมากกวาการแตกของหลอดเลือด
เนื่องจากผูปวยไมมีอาการแสดงของภาวะความดันในกะโหลกศีรษะที่เพิ่มสูงขึ้น (Increased intracranial
pressure) ปรากฏใหเห็นหรืออีกสมมติฐานหนึ่งของความผิดปกติของหลอดเลือดนี้อาจเกิดจากการอักเสบ
ของหลอดเลือดที่เปนสาเหตุอีกก็ไดในขณะที่หากเปนรอยโรคของเสนประสาทแสดงวานาจะมีรอยโรค
กระจายทั่วไปตามเสนประสาทในสมอง
3. การวินิจฉัยเบื้องตนสามารถตั้งสมมติฐานวาเปนการตีบตันของหลอดเลือดอยางเฉียบพลัน
(acute vascular obstruction) หรือการแตกของหลอดเลือดทําใหมีเลือดออกอยางเฉียบพลัน (acute
vascular hemorrhage) ไดสวนการวินิจฉัยแยกโรคอาจเปนการอักเสบของเสนประสาท การอักเสบของ
หลอดเลือด ตลอดจนความผิดปกติทางภูมิคุมกัน เปนตน
สราวุธ สุขสุผิว_ภาคการศึกษาที่ 3/2560