Page 23 - GEH1101-เอกสารประกอบการเรียนการสอน-unit1
P. 23
สุนทรียภาพกับชีวิต
น าไปสู่วิทยาศาสตร์และศาสนา ศิลปะเป็นเครื่องมือของการศึกษาที่สามารถกล่อมเกลาความเชื่อ
ค่านิยม และปลูกฝังวัฒนธรรม ศิลปะท าให้ผู้คนมีศีลธรรมยิ่งขึ้นเพราะยกจิตวิญญาณให้สูงส่ง
ศิลปะมีคุณค่าช่วยสร้างจิตใจให้ใสสะอาด ศิลปะคือการบริหารปกครอง ศิลปะก่อให้เกิดสารธาร
แห่งการหยั่งเห็นอันล ้าลึกที่สร้างความผูกพันระหว่างมนุษย์และจักรวาล คุณค่าของศิลปะที่มีผู้
เสนอความเห็นไว้มากมายหลายอย่างนั้นต่างล้วนบ่งบอกรูปแบบความเป็นศิลปะ อย่างไรก็ตาม มี
สิ่งหนึ่งที่ควรพิจารณาด้านคุณค่าของศิลปะคือ คุณค่าเหล่านั้นเป็นสากลเดียวกันหรือไม่ คุณค่า
เหล่านั้นแตกต่างกันหรือไม่ และสิ่งส าคัญที่ควรพิจารณาคือ คุณค่าของศิลปะเพื่อใคร เช่น เพื่อ
ศิลปิน เพื่อผู้เสพงานศิลปะ เพื่อสังคมโดยรวม หรือ เพื่อศิลปินเองโดยไม่เกี่ยวกับผู้เสพงานศิลปะ
นอกจากนั้นคุณค่าศิลปะแต่ละคุณค่าที่อาจเป็นไปเพื่อบุคคลต่าง ๆ มีความแตกต่างกันอย่างไร
บ้างหรือว่าไม่มีความแตกต่างกันเลย เช่น ศิลปะเพื่อศาสนากับศิลปะเพื่อศิลปะ ประเด็นดังกล่าว
สร้างความซับซ้อนอย่างยิ่งในการหาค าตอบที่เหมาะสม
อย่างไรก็ตาม คุณค่าของศิลปะสามารถพิจารณาได้ว่า ด้านหนึ่งให้ประโยชน์ใช้
สอยน้อยกว่าให้ความรู้สึกทางสุนทรียภาพ แต่อีกด้านหนึ่งกล่าวได้ว่าศิลปะให้คุณค่าที่บ่งบอกว่า
ศิลปะเป็นกิจกรรมที่ส าคัญที่สุดอย่างหนึ่งของมนุษย์ เพราะศิลปะเป็นการสร้างสรรค์ของมนุษย์
โดยมนุษย์ และเพื่อมนุษย์ กล่าวคือการสร้างสรรค์เป็นคุณค่าที่บ่งบอกถึงความเป็นมนุษย์ ดังกรณี
ตัวอย่างผลงานชื่อ My Bed (1998 – 1999) ภาพที่ 1.6 ดังนั้น คุณค่าการสร้างสรรค์ของมนุษย์ใน
งานศิลปะจึงสามารถอยู่ยืนยาวกว่าการก าเนิดของตัวงานเอง คุณค่านี้อาจกล่าวได้ว่าสอดคล้อง
กับข้อความของฮิปพอคราเทส (Hippocrates of Kos 460 – 370 BC) นายแพทย์กรีก ยุคโบราณ
ที่เขียนค าเปิดน าเป็นภาษากรีกก่อนเข้าสู่เนื้อหาในต าราการแพทย์ของเขา เวลาภายหลังมีค าแปล
ข้อความนั้นเป็นภาษาลาตินความว่า ชีวิตสั้น ศิลปะยืนยาว โอกาสมีน้อย ประสบการณ์อันตราย
การตัดสินใจล าบาก (Vita brevis, ars longa, occasion praeceps, experimentum
periculosum, iudicium difficile.) โดยความหมายของข้อความดังกล่าวหมายความว่า
[44]
ความส าเร็จในชีวิตของคนเราถูกจ ากัดด้วยเวลา กล่าวคือมนุษย์พึงเร่งฝึกฝนฝีมือและพัฒนา
ความสามารถของตนเองเพื่อการสร้างสรรค์ แม้ว่าปัจจุบันสังเกตเห็นได้ว่าศิลปะสมัยใหม่ส่วนใหญ่
มิได้ให้ความส าคัญกับความยืนยาวของตัวงานศิลปะเลย
23
