Page 20 - GEH1101-เอกสารประกอบการเรียนการสอน-unit1
P. 20
สุนทรียภาพกับชีวิต
สถาปัตยกรรมที่สื่อความหมายของความยิ่งใหญ่แห่งความเป็นมนุษย์ ชื่นชมความงามของ
ภาพยนตร์เรื่อง The Pianist (Roman Polanski’s The Pianist - 2002) ที่สื่อให้เห็นความงามและ
พลังแห่งบทเพลงชื่อ Piano Sonata No. 4 in C-sharp Minor (Moonlight sonata) ของเบโธเฟน
ซึ่งช่วยบรรเทา ความโดดเดี่ยวเดียวดายในชีวิตของคนๆ หนึ่งที่ได้รับผลกระทบจากความโหดร้าย
ของสงคราม ฟังเพลงคลาสสิก ซิมโฟนี หมายเลข 9 ของเบโธเฟน (Symphony No. 9 in D Minor)
ที่ชวนเบิกบานใจอย่างทระนงในศักดิ์ศรี ความกล้าหาญ และอิสรภาพ อ่านวรรณกรรมเรื่องเหยื่อ
อธรรมของวิคตอร์ อูโก (Victor Hugo's novel Les Misérables) ที่บอกเล่าถึงความงามแห่งศรัทธา
ที่มนุษย์พึงมีต่อมนุษย์ด้วยกันเอง จินตนาการถึงท้องทุ่งนา รวงข้าวเหลืองอร่าม ฟ้ าใส เมฆขาว
ทั้งหมดทั้งมวลท านองนั้นล้วนเป็นความงาม เหตุนั้น กล่าวได้ว่าทัศนคติเชิงสุนทรียะเกิดขึ้นได้ใน
ตัวบุคคลผ่านประสาทสัมผัสรับรู้ ปัญญา และ จินตนาการ นอกจากนั้น ความงามไม่เพียงสามารถ
บันดาลความเบิกบานใจอันสุนทร แต่ยังสามารถสร้างคุณค่าให้มนุษย์แสวงหาอย่างมีความหมาย
และคุ้มค่ากับการเกิดมาบนโลกด้วย
ตอนที่ 1.2 ศิลปะและประสบการณ์สุนทรียภาพ
เนื้อหาเกี่ยวกับศิลปะและประสบการณ์สุนทรียภาพน าเสนอว่า ศิลปะเป็นผลงาน
สร้างสรรค์ของมนุษย์ที่มีปัญหาด้านค านิยามที่ยังไม่เป็นที่ยอมรับโดยฉันทานุมัติของโลกศิลปะ
โดยโลกศิลปะนั้นหมายถึงบุคคลผู้เกี่ยวข้องกับศิลปะได้แก่ ศิลปิน นักวิชาการศิลปะ นักปรัชญา
ศิลปะ ผู้เสพศิลปะ อย่างไรก็ตาม ความย้อนแย้งของปัญหาด้านค านิยามของศิลปะกลับปรากฏว่า
ศิลปะต้องมีการตัดสินคุณค่าว่าศิลปะควรเป็นอย่างไร และตัดสินจากพื้นฐานหลักการอะไร จึงจะ
สามารถอธิบายได้ว่าปัจเจกบุคคลเกิดประสบการณ์สุนทรียภาพ
เรื่องที่ 1.2.1 การตัดสินคุณค่าศิลปะ
ศิลปะไม่มีค านิยามตัวเองที่ชัดเจนอย่างเป็นที่ยอมรับในโลกศิลปะโดยปราศจาก
ข้อโต้แย้ง แต่ศิลปะกลับเกิดผลผลิตศิลปะออกมาสู่โลกศิลปะอย่างต่อเนื่องนับตั้งแต่อดีตจนถึง
ปัจจุบัน เมื่อสถานการณ์ด าเนินเช่นนั้นจึงท าให้เกิดค าถามว่า ศิลปะควรเป็นอย่างไร และการ-
ตัดสินคุณค่าศิลปะควรท าอย่างไร บุคคลที่เสนอความเห็นเกี่ยวกับเรื่องดังกล่าวไว้อย่างน่าสนใจ
คือ คลีเมนท์ กรีนเบิร์ก (Clement Greenberg 1909-1994) นักวิจารณ์ศิลปะชาวอเมริกัน ผู้มี
ชื่อเสียงเป็นที่ยอมรับในโลกศิลปะวิจารณ์ กรีนเบิร์กมีนามปากกาว่า K. Hardesh เขากล่าวเมื่อ
ค.ศ. 1960 ว่า สื่อศิลปะควรมองหาว่าอะไรท าให้ตนเองมีความพิเศษท่ามกลางสื่อศิลปะประเภท
อื่น ๆ และจากนั้นจึงกลั่นตัวเองออกมาเป็นสิ่งใดก็ได้ที่มากกว่าการยืนยันความพิเศษของตนเองว่า
20
