Page 481 - วารสารกฎหมาย ศาลอุทธรณ์คดีชํานัญพิเศษ
P. 481
ฉบับพิเศษ ประจำ�ปี 2564
กฎหมายคู่ชีวิต *
ศาสตราจารย์พิเศษ ประสพสุข บุญเดช **
1. ทุกท่านคงรู้จักคุ้นเคยกับคําว่า “คู่สมรส” กับ “คู่ชีวิต” กันอย่างดีแล้ว ปัจจุบันคําสองคําน ้ ี
มีความหมายอย่างเดียวกันคือหมายถึงสามีภริยา แต่ในอนาคตอันใกล้คําสองคําน้จะม ี
ี
ความหมายแตกต่างกันอย่างส้นเชิงหากกฎหมายคู่ชีวิตผ่านความเห็นชอบของรัฐสภาประกาศใช้
ิ
ั
่
ื
่
่
ี
ี
ู
่
ั
ั
บงคับเป็นกฎหมาย โดย “คสมรส” จะหมายถึงชายกบหญงทจดทะเบยนสมรสกันเพออยกนด้วยกน
ิ
ิ
ู
เป็นสามีภริยาตามกฎหมาย ส่วน “คู่ชีวิต” หมายถึงชายกับชายหรือหญิงกับหญิงที่จดทะเบียน
คู่ชีวิตกันเพื่ออยู่รวมกันเป็นครอบครัวช่วยเหลืออุปการะเลี้ยงดูกันตามกฎหมาย
2. กฎหมายคู่ชีวิตเร่มต้นเม่อเดือนมกราคม 2556 ท่กระทรวงยุติธรรมโดยข้อเสนอของ
ิ
ื
ี
ั
กรมคุ้มครองสิทธิและเสรีภาพได้ต้งคณะกรรมการทําการยกร่างพระราชบัญญัติคู่ชีวิต พ.ศ. .... ข้น
ึ
ั
โดยอาศัยหลักการของกฎหมายต่างประเทศท้งระบบ Civil Law และ Common Law เพ่อให้สิทธ ิ
ื
ู
่
ี
้
ั
ี
ิ
ิ
ิ
ี
ั
ุ
้
ี
ิ
ั
ุ
ี
่
ู
ั
ี
่
บคคลเพศเดยวกนจดทะเบยนคชวตกนได เมอจดทะเบยนคชวตกนแลวบคคลทงสองมสทธและ
้
ื
ี
ี
หน้าท่ทํานองเดียวกันกับสามีภริยาท่จดทะเบียนสมรสกัน คณะรัฐมนตรีส่งร่างพระราชบัญญัติน ี ้
ไปให้สํานักงานคณะกรรมการกฤษฎีกาพิจารณาเม่อวันท่ 28 ธันวาคม 2561 สํานักงาน
ื
ี
คณะกรรมการกฤษฎีกาต้งคณะกรรมการกฤษฎีกา (คณะพิเศษ) จํานวน 8 คน โดยมีศาสตราจารย์
ั
พิเศษ ประสพสุข บุญเดช เป็นประธานเพื่อพิจารณาในวันที่ 21 มีนาคม 2562 ใช้เวลาตรวจ
พิจารณาประมาณ 1 ปี จนถึงวันที่ 9 มีนาคม 2563 จึงพิจารณาแล้วเสร็จ ส่งร่างพระราชบัญญัติ
คู่ชีวิต พ.ศ. .... ที่ตรวจแก้แล้วกลับคืนให้คณะรัฐมนตรีในวันที่ 26 มีนาคม 2563 คณะรัฐมนตรี
ี
ี
มีมติเห็นชอบด้วยกับร่างพระราชบัญญัติฉบับน้ในวันท่ 8 กรกฎาคม 2563 ปัจจุบันอยู่ในระหว่าง
การพิจารณาของวิปรัฐบาลเพื่อนําเสนอให้สภาผู้แทนราษฎรพิจารณาต่อไป
* บทความนี้เคยตีพิมพ์ครั้งแรกในหนังสือพิมพ์มติชนออนไลน์ เมื่อวันที่ 17 พฤศจิกายน 2563
** อดีตประธานวุฒิสภา อดีตประธานศาลอุทธรณ์ อดีตประธานศาลอุทธรณ์ภาค 5 อดีตอธิบดีผู้พิพากษา
ศาลทรัพย์สินทางปัญญาและการค้าระหว่างประเทศกลาง และอาจารย์ผู้เช่ยวชาญเร่องกฎหมายครอบครัว-ทรัพย์สินทางปัญญา
ื
ี
479
