Page 27 - โครงการแกว_Neat
P. 27
20
ออลพอร์ต (Gordon W. Allport) ได้สร้างแบบทดสอบค่านิยม (Scales of Values)เกี่ยวกับด้าน
เศรษฐกิจ การเมือง คุณธรรมจริยธรรมของบุคคลหนึ่งแล้วนำไปเปรียบเทียบกับบุคคลอื่นๆ ปรากฏว่าบุคคล
ตั้งแต่ 2 คนขึ้นไปจะมีบุคลิกภาพลักษณะร่วมกันไม่เหมือนกันทุกอย่าง(Common Traits) แต่ถ้าอยู่ในวัฒนธรรม
เดียวกัน ย่อมมีบางส่วนของบุคลิกภาพที่เหมือนกัน เช่น คนไทยจะแสดงในความมีน้ำใจ เอื้อเฟื้อช่วยเหลือกัน
ออลพอร์ตจะเน้นในเรื่อง Traits เขาเชื่อว่า Traits เป็นสิ่งที่มีความเป็นเอกลักษณ์ ซึ่งเป็นปัจจัยที่ทำให้
บุคคลแตกต่างไปจากบุคคลอื่น ๆ และจะเป็นแนวทางของพฤติกรรมในบุคคลนั้นๆ
ทฤษฎีบุคลิกภาพของออลพอร์ตมี 2 ลักษณะ ดังนี้
1) ลักษณะสามัญ (Common Traits) เป็นลักษณะที่สามารถเปรียบเทียบได้กับบุคคลทุกคนที่อยู่ใน
ชุมชนเดียวกันในเรื่องต่าง ๆ เช่น ค่านิยม ขนบธรรมเนียมประเพณี เศรษฐกิจการเมือง ศาสนาและสังคม
2) ลักษณะเฉพาะบุคคล (Personal Disposition) เป็นบุคลิกภาพลักษณะเฉพาะที่เป็น เอกลักษณ์
เฉพาะบุคคล และเป็นปัจจัยที่ทำให้บุคลิกภาพแตกต่างกันนอกจากนี้ ออลพอร์ตยังแบ่งบุคลิกภาพออกเป็น
ส่วนย่อยไว้ 3 ส่วน คือ
ก. ลักษณะเด่นของบุคคล (Cardinal Trait) คือลักษณะที่เวลานึกถึงเขาจะนึกถึงในลักษณะนี้เสมอ ซึ่งมี
อิทธิพลเหนือลักษณะอื่น ๆ ของเขาหมด บางครั้งจะให้สมญานามต่างๆตามลักษณะของบุคคลที่มีลักษณะเด่นๆ
ในสังคม เช่น “สาวสองพันปี”
ข. ลักษณะบุคลิกภาพที่เป็นกลางๆ (Central Trait) คือลักษณะที่ประกอบด้วยลักษณะต่างๆ เท่า ๆ กัน
หลายอย่างมารวมกัน เช่น เป็นคนร่าเริงแจ่มใส เอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ มีคุณธรรม มีเหตุผล
ค. ลักษณะปลีกย่อย (Secondary Trait) คือลักษณะปลีกย่อย เช่น ค่านิยม เจตคติความสนใจ รสนิยม
เป็นต้น เป็นการมองลักษณะปลีกย่อยซึ่งแต่ละบุคคลจะไม่เหมือนกัน
เรมอนด์ บี. แคทเทลล์ (Ramond B. Cattel) ได้ทำการศึกษาลักษณะนิสัยและบุคลิกภาพของบุคคลด้วย
วิธีวิทยาศาสตร์ เขาอธิบายว่าลักษณะนิสัยของบุคคลมีทั้งส่วนผิว(Surface Triats) และส่วนที่ซ่อนเร้นอยู่ภายใน
(Source Traits) เขาใช้วิธีการสังเกตดูจากลักษณะที่บุคคลประพฤติ และตอบโต้หรือมีแนวโน้มที่จะตอบโต้ใน
สถานการณ์ต่างๆ ซึ่งบางอย่างเห็นได้ชัด แคทเทลล์เรียกลักษณะนี้ว่า ลักษณะนิสัยพื้นผิว (Surface Traits) เช่น
ยิ้มแย้มแจ่มใส เข้ากับบุคคลอื่นง่าย แต่บางอย่างก็เข้าได้ยาก เพราะซ่อนเร้นอยู่ภายในเรียกว่าลักษณะนิสัยซ่อน
เร้น (Source Traits) ซึ่งเป็นตัวกำหนดลักษณะพื้นผิวเป็นผลมาจากแรงจูงใจ ความต้องการ ความกังวล ความ
กลัว ความกระวนกระวาย ฯลฯ ที่ฝังลึกอยู่ภายใน
