Page 8 - FINAL catalogue.cdr

ιστορική πορεία

1522 - 1912

Το Δεκέμβριο του 1522 ο Σουλεϊμάν ο Μεγαλοπρεπής, μετά από πολιορκία έξι μηνών, κυρίευσε τη Ρόδο. Οι λιγοστοί Ροδίτες
Εβραίοι που είχαν απομείνει στο νησί μετά τις διώξεις και την καταπίεση των Ιπποτών, υποδέχτηκαν θερμά τους Οθωμανούς.
Μια νέα εποχή άρχιζε για τον εβραϊσμό της Ρόδου, η οποία στους επόμενους αιώνες έγινε γνωστή ως 'Μικρή Ιερουσαλήμ'.
Το 1523 εγκαταστάθηκαν οργανωμένα στο νησί, και κυρίως στην πόλη, Σεφαραδίτες Εβραίοι, οι οποίοι είχαν καταφύγει στην
Οθωμανική Αυτοκρατορία εκδιωγμένοι από την Ιβηρική Χερσόνησο. Οικονομικά και πολιτικά προνόμια λειτούργησαν ως
κίνητρο για τους νεοφερμένους, που ήρθαν μαζικά και στη Ρόδο, ενδυναμώνοντας αριθμητικά την ήδη υπάρχουσα εβραϊκή
παρουσία. Οι Εβραίοι ως ξεχωριστό μιλλέτ μπορούσαν να ασκούν τη λατρεία τους, είχαν τα δικά τους σχολεία, έχαιραν
εσωτερικής αυτονομίας και αυτοδιαχείρισης και μιας σειράς εμπορευματο-χρηματιστικών διευκολύνσεων.

Η πόλη της Ρόδου και η εβραϊκή συνοικία στα ανατολικά του τειχισμένου μέρους της, χαρακτικό των εκδόσεων Choiseul-Gouffier, β' μισό του 18ου αι.
The city of Rhodes and the Jewish quarter in the Εast of the walled city, engraving published by Choiseul-Gouffier, second half of the 18th c.

Οι σχέσεις των Σεφαραδιτών με τους ήδη από αιώνες εγκατεστημένους στο νησί Ρωμανιώτες αρχικά ήταν τεταμμένες, καθώς
διέφεραν μεταξύ τους στη γλώσσα, σε ορισμένα ήθη και έθιμα, αλλά και στο λατρευτικό τυπικό. Μέσα στην επόμενη δεκαετία οι
Σεφαραδίτες αφομοίωσαν τους ολιγάριθμους Ρωμανιώτες, επιβάλλοντας τους δικούς τους τρόπους.
Με τους χριστιανούς, υπήρχαν μικρο-τριβές, κυρίως επαγγελματικής φύσης. Έντονα αρνητικό κλίμα δημιουργήθηκε σε βάρος
των Εβραίων μετά το 1840, οπότε έφτασε και στη Ρόδο ο απόηχος των ταραχών λόγω της συκοφαντίας αίματος που ξέσπασαν
στη Δαμασκό. Τότε η εβραϊκή κοινότητα της Ρόδου αριθμούσε μεταξύ 2.000 και 4.000 ατόμων.
Η οικονομική κρίση και η πολιτική αστάθεια στην Οθωμανική Αυτοκρατορία κατά το τέλος του 19ου αι. έγινε αισθητή και στη
Ρόδο. Οι Ροδίτες Εβραίοι αντέδρασαν, ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του 1910, με μεταναστευτικές κινήσεις, κυρίως προς
αποικίες της Αφρικής και προς τις Η.Π.Α. Το 1912, και ως αποτέλεσμα του τουρκο-ιταλικού πολέμου, η Ρόδος καταλήφθηκε από
ιταλικές δυνάμεις.

Ζευγάρι ηλικιωμένων Ροδιτών
Εβραίων με παραδοσιακές
ενδυμασίες, τέλη 19ου αι. Ο Νισσήμ Κοέν και η Ρασέλ
Elderly Rhodesli Jewish Ταρίκα, Ρόδος 1905.
couple in traditional costume, Nissim Cohen and Rachel
late 19th c. Tarica, Rhodes 1905.