Page 195 - 08_กฎหมายอาญา_Neat

๑๘๒

®Õ¡Ò·Õè óö÷ù/òõòù นายตรวจสรรพสามิตเมื่อไดรับคําสั่งใหไปตรวจเขตหนึ่งแลว
แมไปตรวจอีกเขตหนึ่งก็เปนการปฏิบัติราชการเชนกัน เพียงแตเปนการปฏิบัตินอกเหนือคําสั่ง การตรวจ

รานคาสุรามิใชการปฏิบัติหนาที่ในสถานที่ราชการซึ่งโดยปกติจะกระทําในระหวางเวลาราชการ
ทั้งไมปรากฏวามีขอจํากัดวาจะตองปฏิบัติหนาที่เฉพาะในเวลาราชการเทานั้น เมื่อไปตรวจที่รานคาของ
ผูเสียหาย เวลา ๑๗.๐๐ น. และเรียกผูเสียหายไปบอกวาสุราของผูเสียหายไมคอยดี ซึ่งหมายความวา
ไมถูกตองตามกฎหมาย และจะจับสุราไปนั้น ก็ตองถือวาเปนการกระทําของเจาพนักงานในการปฏิบัติ

หนาที่ และเมื่อเรียกรองใหผูเสียหายจายเงินเปนคาตอบแทนเพื่อจะไมจับ ทั้งที่ไมปรากฏวาผูเสียหาย
ทําผิดกฎหมายอยางไร จึงเปนการใชอํานาจในตําแหนงหนาที่โดยมิชอบ อันเปนความผิดตาม

ป.อ.มาตรา ๑๔๘ สวนจําเลยอื่นซึ่งมิไดเปนเจาพนักงาน เปนเพียงพนักงานของบริษัทสุราแตไดรวม
ในการกระทําดังกลาว มีความผิดฐานเปนผูสนับสนุนอันเปนความผิดตามมาตรา ๑๔๘ ประกอบดวย
มาตรา ๘๖ การที่ผูเสียหายซึ่งเปนเจาของรานคาสุราใหเงินแกพวกจําเลยก็ดวยความกลัวที่เกิดจาก
การถูกพวกจําเลยขูเข็ญวาจะจับสุรา การกระทําของพวกจําเลยจึงเปนความผิดตาม ป.อ.มาตรา ๓๓๗ ดวย

ตองลงโทษตามมาตรา ๑๔๘ ซึ่งเปนบทหนักที่สุด
แตถาตํารวจจับกุมผูที่กระทําผิดจริงๆ ก็เปนการใชอํานาจในตําแหนงโดยชอบ

มิใชโดยมิชอบ แมภายหลังจะเรียกเงินทองก็ไมผิดตามมาตรานี้ แตอาจจะผิดฐานอื่น เชน ตํารวจจราจร
จับกุมผูขับรถยนตฝาฝนกฎจราจรแลวเรียกเอาเงิน ไมผิดตามมาตรา ๑๔๘ เพราะมิไดใชอํานาจใน
ตําแหนงโดยมิชอบ แตจะผิดตามมาตรา ๑๔๙ ฐานเจาพนักงานเรียกสินบน
¢‹Á¢×¹ã¨ËÃ×ͨ٧㨼ٌÍ×è¹ การที่เจาพนักงานใชอํานาจในตําแหนงโดยมิชอบ

ดังกลาวมาแลว จะตองเปนการใชโดยมิชอบขมขืนใจหรือจูงใจผูอื่น ¢‹Á¢×¹ã¨ ก็คือบังคับใหเขากระทํา
อยางใดอยางหนึ่งโดยเขาไมเต็มใจ สวน ¨Ù§ã¨ ก็เปนการโนมนาวหรือชักนําใหเขากระทําการขมขืนใจ

หรือจูงใจตองกระทําเพื่อใหบรรลุตามมูลเหตุชักจูงใจของผูขมขืน คือ เพื่อใหยอมใหหรือหามาให
ซึ่งทรัพยสินหรือประโยชนอื่นใด ความผิดตามมาตรานี้ มิใชวาจะตองมีการขมขืนใจแตประการเดียว
เพียงแตมีการจูงใจก็เปนความผิดเหมือนกัน และ ໚¹¤ÇÒÁ¼Ô´สําàÃç¨àÁ×èÍä´Œทํา¡Òâ‹Á¢×¹ã¨ËÃ×ͨ٧ã¨
ไมจําเปนวาผูถูกขมขืนใจหรือจูงใจจะมอบใหหรือหาประโยชนมาใหแลว

à¨μ¹Ò การใชอํานาจในตําแหนงโดยมิชอบ ขมขืนใจหรือจูงใจผูอื่นนั้นผูกระทํา
จะตองมีเจตนาตามมาตรา ๕๙

à¾×èÍãËŒºØ¤¤Åã´ÁͺãËŒËÃ×ÍËÒÁÒãËŒ«Ö觷ÃѾÊÔ¹ ËÃ×Í»ÃÐ⪹Í×è¹ã´สําËÃѺ
μ¹àͧËÃ×ͼٌÍ×è¹ นอกจากจะมีเจตนาแลว ผูกระทํายังตองมีมูลเหตุชักจูงใจ คือ เพื่อใหบุคคลมอบให
หรือหามาใหซึ่งทรัพยสิน หรือประโยชนอื่นใดสําหรับตนเองหรือผูอื่น มูลเหตุชักจูงใจในการกระทํามิได

จํากัดเฉพาะทรัพยสินเงินทอง แตรวมถึงประโยชนอื่นๆ ที่มิใชทรัพยสินดวย เชน ใหโดยสารรถประจําทาง
โดยไมตองเสียคาโดยสาร ใหใชหองพักโรงแรมโดยไมเสียคาเชา เปนตน และการเรียกทรัพยสินหรือ
ประโยชนนี้จะเรียกเพื่อตนเองหรือเรียกเพื่อผูอื่นก็ได เพียงแตผูกระทําผิดมีมูลเหตุชักจูงใจตามที่กลาวนี้

ก็เปนความผิดสําเร็จแลว จะเกิดผลขึ้นตามมูลเหตุชักจูงใจหรือไมไมสําคัญ แมผูถูกขมขืนใจหรือถูกจูงใจ
จะไมยอมตามนั้น หรือยังมิไดมอบทรัพยใหก็ตาม