Page 200 - 08_กฎหมายอาญา_Neat

๑๘๗

คํา͸ԺÒÂ
໚¹à¨ŒÒ¾¹Ñ¡§Ò¹ ความผิดเกี่ยวกับการปฏิบัติหรือละเวนการปฏิบัติหนาที่โดยมิชอบ

หรือโดยทุจริตเพื่อใหเกิดความเสียหายแกผูหนึ่งผูใด ผูกระทําจะตองมีฐานะเปนเจาพนักงาน
»¯ÔºÑμÔËÃ×ÍÅÐàÇŒ¹¡Òû¯ÔºÑμÔ˹ŒÒ·Õèâ´ÂÁԪͺ บทบัญญัติในมาตรานี้เปนการควบคุม

ทั่วไป หรือเรียกวาบททั่วไป คือเอาผิดแกเจาพนักงานทุกคนทุกประเภท และไมจํากัดวาจะตองมีหนาที่
โดยเฉพาะเจาะจงแตประการใด ฉะนั้น หากเปนเจาพนักงาน เมื่อการกระทําที่เกี่ยวของกับหนาที่ไมเปน

ความผิดตามมาตราตางๆ ที่เปนบทเฉพาะซึ่งระบุหนาที่ของเจาพนักงานโดยเฉพาะเจาะจงแลว
ก็อาจผิดตามมาตรานี้ซึ่งเปนบททั่วไปได แตถาการกระทําเปนความผิดตามบทเฉพาะแลว ก็ไมผิดตาม

บททั่วไปในมาตรา ๑๕๗ นี้อีก
สําหรับลักษณะของการกระทําอันเปนความผิดกฎหมายก็มิไดบัญญัติไวโดยเฉพาะ

เจาะจง ฉะนั้น จะปฏิบัติหรือละเวนการปฏิบัติหนาที่ประการใดก็อาจเปนความผิดได แตการปฏิบัติ
หรือละเวนการปฏิบัตินั้นจะตองอยูในหนาที่ ซึ่งหนาที่ของเจาพนักงานผูนั้นตองเปนหนาที่โดยตรง
ตามที่กฎหมายบัญญัติไวหรือไดรับมอบหมายใหมีหนาที่นั้นๆ เทานั้นและตองเปนการปฏิบัติหรือ

ละเวนการปฏิบัติหนาที่โดยมิชอบ ถาการปฏิบัติหรือละเวนการปฏิบัติดังกลาวไมอยูในหนาที่โดยตรง
แมจะปฏิบัติโดยมิชอบก็ไมผิด เชน ตํารวจจับเจามือสลากกินรวบ แลวกระทํามิดีมิรายตอผูตองหา

ทางชูสาว หรือจับผูตองหาฐานมีของผิดกฎหมายไวในครอบครอง แลวทํารายผูตองหาภายหลัง
เจาพนักงานตํารวจเบิกความ เปนพยาน การทํามิดีมิรายทางชูสาวหรือการทํารายผูตองหาหรือการเบิกความ

ของเจาพนักงานตํารวจทั้งสามกรณี ถือวาไมอยูในหนาที่ของเจาพนักงาน จึงไมผิดตามมาตรา ๑๕๗
แมการปฏิบัติหรือละเวนการปฏิบัตินั้นจะอยูในหนาที่ แตไดกระทําไปโดยชอบ

หรือโดยสุจริตก็ไมผิด เชน นายอําเภอสั่งปลัดอําเภอจับผูอื่นหาวากระทําผิด แตสั่งเพราะสาเหตุ
โกรธเคืองกันเปนสวนตัว ปลัดอําเภอไมทราบเหตุสวนตัวของนายอําเภอจึงจับผูนั้นตามคําสั่งโดยสุจริต

ไมผิดตามมาตรานี้ หรือตํารวจจับคนเมาสุราเอะอะอาละวาดขังไว ๑ คืน เพื่อรักษาความสงบเรียบรอย
และทรัพยสินของทางราชการ ไมเปนการปฏิบัติหนาที่โดยมิชอบ

การปฏิบัติหรือละเวนการปฏิบัติหนาที่โดยมิชอบนี้ หมายความวา มิชอบดวยหนาที่
ของเจาพนักงานผูนั้นไมถึงกับผิดกฎหมาย และไมจําเปนตองเปนเรื่องกลั่นแกลง เชน จับเจามือ

สลากกินรวบเปนผูหญิง แลวใสกุญแจมือเพื่อใหเกิดความอับอายและปรามผูอื่น ละเวนไมจับ
คนรายลักทรัพย และขูพยานไมใหยืนยันวารูเห็นเหตุการณ เจาพนักงานซึ่งไดรับแตงตั้งเปนผูตรวจงาน

ทําบันทึกรับงานวาถูกตอง ซึ่งความจริงใชเหล็กไมถูกตอง เจาพนักงานไดรับแตงตั้งเปนกรรมการตรวจ
การจางการกอสรางบานพักครูทําหลักฐานใบตรวจรับงานจางเหมาแจงวาไดกอสรางบานพักครู
แลวเสร็จตามสัญญาจางทั้งๆ ที่เปนความเท็จ โดยงานยังไมแลวเสร็จเปนความผิดตามมาตรา ๑๖๒ (๔) และ

เปนเหตุใหมีการเบิกจายเงินคาจางเหมากอสรางไปจึงเปนการปฏิบัติหนาที่โดยมิชอบเปนเหตุให

องคการบริหารสวนจังหวัดไดรับความเสียหายมีความผิดตามมาตรา ๑๕๗ ดวย ตํารวจควบคุมผูตอง