Page 351 - 08_กฎหมายอาญา_Neat

๓๓๘

เชน ผูตองหาหญิงที่ถูกจับฐานคาประเวณีถูกควบคุมตัวอยูในหองขังของสถานี
ตํารวจ และถูกตํารวจสิบเวรซึ่งมีหนาที่ควบคุมผูตองหาที่สถานีตํารวจดังกลาวขมขืน ตํารวจสิบเวรคนนั้น

มีความผิดตามมาตรานี้
แตการที่ขาราชการผูนอยอยูใตบังคับบัญชาของอธิบดีในการปฏิบัติหนาที่ราชการนั้น
หาใชผูอยูในความควบคุมตามหนาที่ราชการตามความหมายแหงมาตรา ๒๘๕ ไม (คําพิพากษาฎีกา

ที่ ๒๔๕๓/๒๕๑๕)
¢ŒÍÊѧà¡μ

คดีนี้ ผูเสียหายเปนขาราชการผูนอยทํางานในตําแหนงหัวหนาแผนกอยูใตบังคับบัญชา
ของจําเลยซึ่งดํารงตําแหนงเปนอธิบดีกรมประชาสงเคราะห ถูกจําเลยใชกําลังกายกอดรัดและบีบนม

มีปญหาขอกฎหมายวา ผูเสียหายเปนผูอยูในความควบคุมตามหนาที่ราชการหรือไม ศาลฎีกาตีความ
เครงครัดวาไมใช เพราะผูเสียหายเปนเพียงขาราชการผูนอยอยูใตบังคับบัญชาของจําเลยในการปฏิบัติหนาที่

ราชการμÒÁÃÐàºÕºẺἹเทานั้น จึงไมใชผูอยูในความควบคุมตามหนาที่ราชการตามมาตรา ๒๘๕
ไมเหมือนกับตํารวจซึ่งมีหนาที่ควบคุมผูตองหาที่สถานีตํารวจขมขืนหญิงที่ถูกควบคุมตัวอยูในหองขัง
ของสถานีตํารวจ อธิบดีคงเปนเพียงผูบังคับบัญชาทั่วไปตามระเบียบราชการเทานั้น

(÷) ¼ÙŒÍÂً㹤ÇÒÁ»¡¤Ãͧ 㹤ÇÒÁ¾Ô·Ñ¡ÉËÃ×Í㹤ÇÒÁ͹غÒÅ
ในความปกครองก็ดี ในความพิทักษก็ดีหรือในความอนุบาลก็ดี ตองเปนไปตาม

บทบัญญัติในประมวลกฎหมายแพงและพาณิชย ไมใชถือตามพฤตินัย
μÑÇÍ‹ҧ

คํา¾Ô¾Ò¡ÉÒ®Õ¡Ò·Õè ñðñ÷/òõóø บิดามารดาทอดทิ้งผูเสียหายไปโดยไมทราบวา
บิดามารดาผูเสียหายไปอยูที่แหงใด สวนจําเลยและภริยา໚¹à¾Õ§¼ÙŒÃѺ¼ÙŒàÊÕÂËÒÂÁÒÍØ»¡ÒÃÐàÅÕ駴Ù

áÅÐãËŒ¡ÒÃÈÖ¡ÉÒ อํานาจปกครองผูเสียหาย¨Ö§Âѧμ¡ÍÂÙ‹á¡‹ºÔ´ÒÁÒôҼٌàÊÕÂËÒ ผูเสียหายไมไดอยู
ในความปกครองของจําเลยและภริยา การที่จําเลยกระทําชําเราผูเสียหายจะปรับบทตามมาตรา ๒๘๕ ไมได
คํา¾Ô¾Ò¡ÉÒ®Õ¡Ò·Õè ÷÷ùõ/òõóø วินิจฉัยวา ºÔ´ÒàÅÕé§ขมขืนกระทําชําเรา

บุตรเลี้ยงไมผิดตามมาตรา ๒๘๕
โดยศาลฎีกาวินิจฉัยวา จําเลยมิใชบิดาเด็กหญิง ม. โดยเด็กหญิง ม. เปนบุตร

ติด ป. มา แลว ป. อยูกินเปนสามีภริยากับจําเลย ฉะนั้น อํานาจปกครองเด็กหญิง ม. จึงตกอยูแก ป.
มารดาตามประมวลกฎหมายแพงและพาณิชย มาตรา ๑๕๖๘ หาใชอยูในความปกครองของจําเลย
ซึ่งเปนบิดาเลี้ยงไม และคําวา “¼ÙŒÍÂً㹤ÇÒÁ»¡¤Ãͧ” ตามที่บัญญัติไวในประมวลกฎหมายอาญา

มาตรา ๒๘๕ หมายความถึง ¤ÇÒÁ»¡¤ÃͧμÒÁ·Õè¡®ËÁÒºÑÞÞÑμÔäÇŒ มิใชเปนความปกครอง
โดยพฤตินัย จําเลยกระทําชําเราเด็กหญิง ม. จึงไมตองรับโทษหนักขึ้นตามมาตรา ๒๘๕

(ø) ¼ÙŒÍÂÙ‹ÀÒÂãμŒอํา¹Ò¨´ŒÇ»ÃСÒÃÍ×è¹ã´
ในขอนี้ทานศาสตราจารยเกียรติขจร วัจนะสวัสดิ์ เห็นวา นาจะมุงหมายถึงกรณีที่

“ผูถูกกระทํา” äÁ‹ãª‹ “ผูอยูในความปกครอง” เชน แมพาลูกมาอยูกับพี่สาวและพี่เขยของแม (ปาและ