Page 485 - 08_กฎหมายอาญา_Neat

๔๗๒

(ó) ®Õ¡Ò·Õè ñóøñ-ñóøø/òõðø จําเลยครอบครองทํานาในที่พิพาทประมาณ
๑๖ ป โดยเจาหนาที่ออกใบเหยียบยํ่าใหจําเลยโดยชอบ และเสียภาษีบํารุงทองที่อยางเจาของตลอดมา

โดยไมรูมากอนวาเปนที่ดินอันเปนสาธารณสมบัติของแผนดิน จําเลยจึงเชื่อโดยสุจริตใจวาที่พิพาทเปน

ของตน ฉะนั้น การที่จําเลยไมยอมออกจากที่พิพาทตามคําสั่งของนายอําเภอ โดยอางวาที่พิพาทเปน
ของตนนั้น จึงมีเหตุอันสมควรเปนขอแกตัวใหพนผิดฐานขัดคําสั่ง ตาม ป.อ.มาตรา ๓๖๘ ได
ความแตกตางของขอเท็จจริงตามคําพิพากษาฎีกาดังกลาวขางตนคือ ในคําพิพากษาฎีกา

ที่ ๑๐๓๕/๒๕๐๔ จําเลยไดรูอยูกอนแลววาที่พิพาทในคดีนั้นเปนที่สาธารณประโยชนแลว จําเลยจะ
มาอางวาเปนของตน จึงไมเปนเหตุอันสมควรที่จะฟงเปนขอแกตัว ซึ่งไมเหมือนกับคําพิพากษาฎีกา

๑๙๕๐/๒๕๐๐ และ ๑๓๘๑-๑๓๘๘/๒๕๐๘
(ô) ®Õ¡Ò·Õè òñôó-òñôö/òõñ÷ จําเลยบุกรุกเขาไปยึดถือครอบครองที่ดินสาธารณะ

นายอําเภอมีคําสั่งใหออกไปจําเลยฝาฝนไมยอมออกแมจะปรากฏจากคําฟองวาจําเลยครอบครอง
ที่ดินนั้นมานานแลว การครอบครองมานานก็มิใชเหตุผลที่แสดงอยูในตัววาจําเลยเชื่อมั่นโดยสุจริตใจวา

ที่ดินนั้นเปนของจําเลยเอง ไมใชที่สาธารณะ
(õ) ®Õ¡Ò·Õè òôóñ/òõóò การที่จําเลยไมยอมออกจากที่พิพาทตามคําสั่งของ

นายอําเภอ เพราะเชื่อวา จําเลยมีสิทธิครอบครองซึ่งเปนขอเท็จจริงอันเดียวเกี่ยวพันกันกับที่วินิจฉัย
มาแลววา การกระทําของจําเลยไมเปนความผิดฐานบุกรุก จําเลยจึงไมมีความผิดฐานขัดคําสั่งเจาพนักงาน

ตาม ป.อ.มาตรา ๓๖๘ เนื่องจากมีเหตุอันสมควรเปนขอแกตัวใหพนผิดไดเพราะจําเลยเชื่อ
โดยสุจริตใจวาจําเลยมีสิทธิครอบครองที่ดินนั้น

ความผิดตามมาตรานี้ ลําพังการกระทําที่ครบองคประกอบภายนอกก็พอแลว ผูกระทํา
ไมตองมีเจตนา

มีขอที่นาสังเกตเกี่ยวกับเจตนาในการกระทําความผิดตาม มาตรา ๓๖๘ วาใน
องคประกอบของความผิดขอที่ ๑ ที่วาผูกระทําตอง “ทราบ” คําสั่งของเจาพนักงาน ดังนั้น ถาผูกระทํา
ไมทราบหรือไมถือวาไดทราบคําสั่งแลวผูกระทํายอมไมมีความผิด เพราะขาดองคประกอบของความผิด

แตการไมปฏิบัติตามคําสั่งถาเกิดจากความเผอเรอ เชน นายอําเภอสั่งใหผูบุกรุกซึ่งเขาครอบครอง

ที่สาธารณประโยชนออกไปจากที่ดินภายใน ๓๐ วัน ตอมาผูบุกรุกที่ไดทราบคําสั่งแลวเกิดหลงลืม
จึงไมไดออกไปตามกําหนด เชนนี้ แมจะฟงไดวาผูบุกรุกมิไดมีเจตนาไมปฏิบัติตามคําสั่ง แตก็เห็น
ไดวาการไมปฏิบัติตามคําสั่งนั้นไมมีเหตุคือขอแกตัวอันสมควร การขาดเจตนาก็ยังคงทําใหผูฝาฝน

คําสั่งตองรับผิดอยูดี
ความผิดตามวรรคทาย เปนการกําหนดลักษณะฉกรรจของการกระทําความผิดตาม

วรรคหนึ่ง คือมีวัตถุประสงคตองการใหผูกระทําความผิดไดรับโทษหนักขึ้นในกรณีที่คําสั่งของ
เจาพนักงานที่ไมปฏิบัติตามนั้นเปนคําสั่งใหชวยทํากิจการในหนาที่ของเจาพนักงาน ซึ่งกฎหมายกําหนด
ใหสั่งใหชวยได เชน กํานันมีอํานาจหนาที่ในการจับกุมผูกําลังกระทําผิดกฎหมายหรือมีเหตุควรสงสัยวา

เปนผูที่ไดกระทําผิดกฎหมาย และเมื่อมีเหตุรายสําคัญเกิดขึ้นในตําบลก็เปนหนาที่ของกํานันที่ตองเรียก