Page 112 - สังคม เศรษฐกิจ การเมืองไทย

๑๐๓

การขยายความในรายละเอียดเพิ่มเติมมาสูรัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย พ.ศ.๒๕๕๐ ตามความ
ที่ปรากฏในมาตรา ๘๗ วา รัฐตองดําเนินการตามแนวนโยบายดานการมีสวนรวมของประชาชน

ดังตอไปนี้
๑) สงเสริมใหประชาชนมีสวนรวมในการกําหนดนโยบายและวางแผนพัฒนาเศรษฐกิจ

และสังคม ทั้งในระดับชาติและระดับทองถิ่น
๒) สงเสริมและสนับสนุนการมีสวนรวมของประชาชนในการตัดสินใจทางการเมือง

การวางแผนพัฒนาทางเศรษฐกิจ และสังคมรวมทั้งการจัดทําบริการสาธารณะ
๓) สงเสริมและสนับสนุนการมีสวนรวมของประชาชน ในการตรวจสอบการใชอํานาจรัฐ

ทุกระดับในรูปแบบองคกรทางวิชาชีพหรือสาขาอาชีพที่หลากหลายหรือรูปแบบอื่นๆ
คําวา การมีสวนรวมของประชาชน (Public Participation) จึงถือกําเนิดขึ้นและนํา

มาใชอยางกวางขวาง โดย คนึงนิจ ศรีบัวเอี่ยม และคณะ (๒๕๔๕, น. ๙-๑๐) ไดใหนิยามศัพทวา เปน
กระบวนการซึ่งประชาชน หรือผูมีสวนไดสวนเสีย ไดมีโอกาสแสดงทัศนะและความเห็น และมีการนํา

ความคิดเห็นดังกลาว ไปประกอบในการกําหนดนโยบายและการตัดสินใจของรัฐ การมีสวนรวมของ

ประชาชนเปนกระบวนการสื่อสารในระบบเปดเปนการสื่อสารสองทางทั้งที่มีรูปแบบเปนทางการ
และไมเปนทางการ ซึ่งประกอบไปดวยการแบงสรรขอมูลรวมกันระหวางผูมีสวนไดสวนเสีย นอกจากนี้
ยังไดใหความหมายของ “การมีสวนรวม” ในมิติความลึกวา หมายถึง การพิจารณาถึงการมีสวนชวยเหลือ

โดยสมัครใจ โดยประชาชนตอโครงการใดโครงการหนึ่งของโครงการสาธารณะตางๆ ที่คาดวาจะสงผล

ตอการพัฒนาชาติ ประการสําคัญการมีสวนรวม คือ การที่ไดมีการจัดการที่จะใชความพยายามที่จะเพิ่ม
ความสามารถที่จะควบคุมทรัพยากรและระเบียบในสถาบันตางๆ ในสภาพสังคมนั้นๆ การมีสวนรวม

เปนกระบวนการที่สามารถกอใหเกิดการกระทําใดๆ รวมกัน แมในทางความคิด แตตองเปนไป
โดยเสรีภาพ หรือความสมัครใจ หรือลักษณะอาสาสมัครแบบจิตอาสา ดังนั้น ตํารวจกับประชาชน

จึงสามารถทํางานรวมกันได รวมถึงการปองกันอาชญากรรมที่เปนการควบคุมกฎ ระเบียบของสังคม
และสามารถสงผลตอการพัฒนาชาติ โดยไมใชลักษณะบังคับ แตตองคอยๆ ปรับเปลี่ยนความคิด

หรือกระบวนทัศน จนเห็นถึงความสําคัญ และตัดสินใจเขารวมงานหรือมีสวนชวยเหลือโดยสมัครใจ
หรือมีจิตอาสาเขาเปนอาสาสมัครในกิจกรรมที่เกี่ยวของกับการปองกันอาชญากรรมในสวนของเครือขาย

ทางสังคม พบวา มีความสัมพันธกับกระบวนการมีสวนรวมอยางไมสามารถแยกออกจากกันได โดยเกิด
ขึ้นพรอมๆ กัน และเปนลักษณะองคประกอบของการทํางานเชิงกลยุทธรวมกัน ทั้งระหวางองคกรกับ

องคกร หรือองคกรกับบุคคลหรือชุมชน หรือกลุมบุคคลกับกลุมบุคคล ทั้งนี้ ปาริชาติ วลัยเสถียร (๒๕๔๗,
น. ๒๖-๒๘) ไดกลาวถึงความสัมพันธของกระบวนการมีสวนรวม เครือขายทางสังคม และกระบวนการ

เรียนรู ที่สามารถนําคําอธิบายมาใชเปนองคประกอบที่เปนประโยชนตอการปรับกระบวนทัศนตํารวจ
วาการขับเคลื่อนทางสังคมสมัยใหมนั้นมีแนวโนมที่จะใชฐานความรูและปญญาในการขับเคลื่อนทาง

สังคมซึ่งกระบวนการเรียนรูมีความสําคัญตอการขยายแนวคิด และกระบวนการทํางาน ความสัมพันธ