Page 91 - สังคม เศรษฐกิจ การเมืองไทย

๘๒

(๑) ความพอประมาณ (Moderation) มีสองนัย คือ ความพอดี ไมสุดโตง และการ

ยืนไดบนขาของตนเอง (self-reliant) เปนการดําเนินชีวิตอยางทางสายกลาง โดยมีการกระทําไมมาก

เกินไป ไมนอยเกินไปในมิติตางๆ เชน การบริโภค การผลิตอยูในระดับสมดุล การใชจาย การออมอยู
ในระดับที่ไมสรางความเดือดรอนใหตนเอง เปนสิ่งที่ทําใหเราทําอะไรเต็มตามศักยภาพไมเบียดเบียน
ตนเองและผูอื่น เพื่อเปนการยืนไดโดยลําแขงของตนเอง

(๒) ความมีเหตุผล (Reasonableness) หมายความวา การตัดสินใจเกี่ยวกับ

พฤติกรรมตางๆ ที่มีความพอประมาณในมิติตาง ๆ จะตองมีสติรอบรูคิดถึงระยะยาว ตองมีเปาหมาย
และวิธีการที่เหมาะสม มีความรูในการดําเนินการ มีการพิจารณาจากเหตุ ปจจัยและขอมูลที่เกี่ยวของ

ตองเปนการมองระยะยาว ตลอดจนคํานึงถึงผลกระทบของการกระทําและความเสี่ยง จะทําใหมีความ
พอประมาณ ทั้งในปจจุบันและอนาคต ความมีเหตุผลในทางปรัชญานี้ความหมายและนัยยะตางกับ

ความมีเหตุผลทางเศรษฐศาสตร เพราะความมีเหตุผลทางเศรษฐศาสตร เปนมโนทัศนเพื่อการวิเคราะห
ที่สมมติวา ผูบริโภครูความพอใจของตนเองและมีพฤติกรรมการบริโภคที่มีความคงเสนคงวา เชน ถาชอบ

สมมากกวาเงาะ และชอบเงาะมากกวามังคุด ก็จะชอบสมมากกวามังคุดดวย นอกจากนี้ยังสมมติวา
ผูบริโภครูวัตถุประสงคของตนเองและจะดําเนินการใหบรรลุวัตถุประสงคตามขอจํากัดของงบประมาณ

มีความเขาใจวา เศรษฐศาสตรทําใหคนมีความโลภ เพราะบอกวาผูบริโภคมีความตองการไมจํากัด
และความพอใจไดจากการบริโภคสินคาเทานั้น การสรุปเชนนี้ไมถูกตองนัก เพราะความตองการที่ไม

จํากัดนั้นเปนการเปรียบเทียบกับทรัพยากรที่มีอยูอยางจํากัด เปนขอสมมติแสดงถึงความขาดแคลน
(Scarcity) ของทรัพยากร ทําใหตองมีการจัดสรรทรัพยากรที่มีประสิทธิภาพ สวนการวิเคราะหที่

สมมติใหผูบริโภคที่มีเหตุผลตองการความพอใจสูงสุดจากการบริโภคสินคาและบริการตามงบประมาณ
ที่จํากัดนั้น เปนขอสมมติเบื้องตนเพื่อหาอุปสงคของการบริโภคสินคานั้น จึงตองกําหนดความพอใจ

มากจากการบริโภคสินคา การวิเคราะหนี้สามารถขยายไปถึงความพอใจของผูบริโภคไมไดอยูกับ