Page 158 - กฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา

๑๕๑

ö.ó »ÃÐàÀ·¢Í§¡Ò䌹

เนื่องจากจุดมุงหมายในการคนที่สําคัญคือ คนเพื่อËÒμÑǺؤ¤Å áÅÐà¾×èÍËÒÊÔ觢ͧ
การคนเพื่อหาตัวบุคคล ไดแก คนเพื่อหาบุคคลที่มีหมายจับ ตลอดจนบุคคลที่เจาพนักงานตํารวจ

สามารถจับได โดยไมตองมีหมายจับตามหลักเกณฑของการจับ หรือเปนการคนเพื่อหาบุคคล
ที่ถูกหนวงเหนี่ยวกักขังไว

สําหรับการคนหาสิ่งของ ไดแก คนเพื่อพบและยึดสิ่งของ ซึ่งจะเปนพยานหลักฐานประกอบ
สํานวน คนเพื่อหาสิ่งของที่อาจเปนวัตถุพยานหรือพยานเอกสาร ซึ่งมีไวเปนความผิดหรือไดมาโดยผิด

กฎหมาย หรือเพื่อหาวัตถุสิ่งของที่มีเหตุอันควรสงสัยวาไดใชหรือตั้งใจจะใชในการกระทําความผิด
ดังที่กลาวมาแลวขางตนวาจุดมุงหมายของการคน คือ เพื่อหาตัวบุคคลและเพื่อหาสิ่งของ

แตเนื่องจากการคนมีความหลากหลาย จึงขอสรุปเปนประเภทของการคนตามที่ประมวลกฎหมายวิธี
พิจารณาความอาญาไดระบุไว กลาวคือ

๑. การคนสถานที่
๒. การคนตัวบุคคล

ö.ó.ñ ¡Ò䌹ʶҹ·Õè

ñ) ¡Ò䌹㹷ÕèÃâË°Ò¹ เนื่องจากการคนเปนการละเมิดสิทธิเสรีภาพในที่อยู
อาศัยของบุคคลดังที่กลาวมาแลว ดังนั้น แมวาประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญาจะใหอํานาจ

แกเจาพนักงานตํารวจในการคนก็ตาม แต਌Ҿ¹Ñ¡§Ò¹ตําÃǨ¨ÐࢌҤŒ¹ã¹·ÕèÃâË°Ò¹อันเปนสถานที่
ที่บุคคลทั่วไปไมมีความชอบธรรมที่จะเขาไปในสถานที่แหงนั้นได ¡çμ‹ÍàÁ×èÍÁÕËÁÒ¤Œ¹ËÃ×ÍคําÊÑè§

¢Í§ÈÒÅà·‹Ò¹Ñé¹ (มาตรา ๙๒ วรรคแรก)
อยางไรก็ตาม เมื่อจุดมุงหมายในการคนเพื่อหาตัวบุคคลหรือสิ่งของดังกลาว

ที่อยูภายในที่รโหฐานสามารถดําเนินการได ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญามาตรา ๙๒

ไดกําหนดขอยกเวนไวใหพนักงานฝายปกครองหรือตํารวจ ซึ่งมีอํานาจคนนั้น สามารถเขาทําการคน
ภายในที่รโหฐานได โดยไมมีหมายคน
มาตรา ๙๒ “หามมิใหคนในที่รโหฐานโดยไมมีหมายคนหรือคําสั่งของศาล

เวนแตพนักงานฝายปกครองหรือตํารวจเปนผูคน และในกรณีดังตอไปนี้

(๑) เมื่อมีเสียงรองใหชวยมาจากขางในที่รโหฐาน หรือมีเสียงหรือพฤติการณ
อื่นใดอันแสดงไดวามีเหตุรายเกิดขึ้นในที่รโหฐานนั้น

(๒) เมื่อปรากฏความผิดซึ่งหนากําลังกระทําลงในที่รโหฐาน
(๓) เมื่อบุคคลที่ไดกระทําความผิดซึ่งหนา ขณะที่ถูกไลจับหนีเขาไปหรือมีเหตุ

อันแนนแฟนควรสงสัยวาไดเขาไปซุกซอนตัวอยูในที่รโหฐานนั้น