Page 162 - กฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา
P. 162
๑๕๕
“਌ҺŒÒ¹” หมายถึง ผูที่เปนหัวหนาของบุคคลที่พักอาศัยอยูในบาน
และเปนผูมีสิทธิครอบครองที่รโหฐานนั้น (เริงธรรม ฉิมพลี, ๒๕๓๔) นอกจากนี้ จากคําพิพากษา
ศาลฎีกายังไดวางหลักเกณฑของเจาบานนั้น ãËŒÃÇÁ¶Ö§¤Ù‹ÊÁÃʢͧ¼ÙŒà»š¹ËÑÇ˹ŒÒนั้นดวย เพราะบุคคล
ดังกลาวเปนผูรับผิดชอบในการครอบครองและปกครองผูอาศัยในบานหลังนั้นรวมกัน แตทั้งนี้ ไมได
รวมถึงผูอยูอาศัยในบานหลังนั้นทุกคน เชน พี่นอง ญาติ หรือมีชื่ออยูในบาน ในฐานะผูอยูอาศัย
(คําพิพากษาฎีกาที่ ๑๐๓๕/๒๕๓๖)
μÑÇÍ‹ҧ
บานที่นาย ก. ผูถูกจับอาศัยอยูนั้น มีบิดามารดานาย ก. เปนเจาบานอยู
นาย ก. อยูรวมกับบิดามารดาและนองสาว และมีชื่อในสําเนาทะเบียนบานในฐานะผูอยูอาศัย เชนนี้
เห็นไดวา นาย ก. มิไดเปนเจาบาน ดังนั้น เจาพนักงานตํารวจจะเขาไปในบานดังกลาวเพื่อจับนาย ก.
นั้น จะตองมีหมายคนไปดวย เพราะเปนการจับกุมในที่รโหฐาน ซึ่งมาตรา ๘๑ หามมิใหจับบุคคลใน
ที่รโหฐานไมวาจะมีหมายจับหรือไมก็ตาม
¢ŒÍÊѧà¡μ
(๑) นอกจากขอยกเวนที่ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา ๙๒ ไดใหอํานาจในการเขาคนใน
ที่รโหฐานไดโดยไมตองมีหมายคนแลว หากเปนการที่เจาของสถานที่หรือผูครอบครองสถานที่รโหฐานนั้น ไดแสดงความ
ยินยอมใหเจาพนักงานตํารวจเขาไปในที่รโหฐานได กอนที่จะทําการคนนั้น ไดมีคํา¾Ô¾Ò¡ÉҢͧÈÒŮաҷÕè ññöô/òõôö
ไดมีความเห็นวา “¡‹Í¹·Õè¨Ðดําà¹Ô¹¡Ò䌹 ¼ÙŒ·Õèทํา¡Ò䌹¹Ñé¹ä´Œ¢Í¤ÇÒÁÂÔ¹ÂÍÁ¨Ò¡à¨ŒÒ¢Í§ºŒÒ¹·Õèà¡Ô´àËμØ¡‹Í¹ «Öè§áÊ´§Ç‹Ò
¡Ò䌹´Ñ§¡Å‹ÒÇ¡ÃÐทํา¢Öé¹â´ÂÍÒÈѤÇÒÁÂÔ¹ÂÍÁ¢Í§à¨ŒÒ¢Í§ºŒÒ¹·Õèà¡Ô´àËμØ àÁ×èÍäÁ‹»ÃÒ¡¯Ç‹Ò਌Ҿ¹Ñ¡§Ò¹ตําÃǨ䴌¢Ù‹à¢çÞ
ËÃ×ÍËÅÍ¡Åǧãˌ਌ҢͧºŒÒ¹ãËŒ¤ÇÒÁÂÔ¹ÂÍÁ㹡Ò䌹áμ‹»ÃСÒÃã´ áÁŒ¡Ò䌹´Ñ§¡Å‹ÒǨСÃÐทําŧâ´ÂäÁ‹ÁÕËÁÒ¤Œ¹
·ÕèÍÍ¡â´ÂÈÒÅ͹ØÞÒμãËŒ¤Œ¹ä´Œ ¡çËÒ໚¹¡Ò䌹â´ÂÁԪͺáμ‹Í‹ҧã´äÁ‹” กรณีดังกลาว จึงเปนเรื่องที่เจาของบานสละสิทธิ
ในการครอบครองเคหสถานโดยปกติสุขของตนและยินยอมใหเจาพนักงานตํารวจเขาคนได การคนนั้นจึงกระทําได
(๒) ในกรณีที่ใชอํานาจคนตามกฎหมายพิเศษ เชน อาศัยอํานาจตามพระราชบัญญัติการสอบสวนคดีพิเศษฯ
พระราชบัญญัติปองกันและปราบปรามยาเสพติดฯ เชนนี้ จะตองปฏิบัติตามหลักเกณฑของกฎหมายดังกลาวซึ่งเปนกฎหมาย
เฉพาะ
ò) ¡Ò䌹㹷ÕèÊÒ¸Òóʶҹ
เนื่องจากประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา ไดกําหนดใหการคน
จะตองมีหมายคนตอเมื่อเปนการคนในที่รโหฐานเทานั้น ดังนั้น ¡Ò䌹㹷ÕèÊÒ¸ÒóʶҹäÁ‹ä´ŒÁÕ
¡®ËÁÒºѧ¤ÑºãËŒμŒÍ§ÁÕËÁÒ¤Œ¹ ਌Ҿ¹Ñ¡§Ò¹½†Ò»¡¤ÃͧËÃ×ÍตําÃǨ ¨Ö§ÁÕอํา¹Ò¨¤Œ¹ä´Œâ´ÂäÁ‹
μŒÍ§ÁÕËÁÒ¤Œ¹
สถานที่ใดเปนสาธารณสถานหรือไมนั้น ใหพิจารณาวา ʶҹ·Õè´Ñ§¡Å‹ÒÇ
»ÃЪҪ¹ÁÕ¤ÇÒÁªÍº¸ÃÃÁ·Õè¨ÐࢌÒä»ä´ŒËÃ×ÍäÁ‹ «Ö觨ÐμŒÍ§¾Ô¨ÒóҢŒÍà·ç¨¨ÃÔ§เปนรายๆ ไป
ถาประชาชนมีความชอบธรรมที่จะเขาไปได โดยเจาของสถานที่นั้นๆ มิไดหวงหาม แมจะตองปฏิบัติ
ตามเงื่อนไขบางประการที่เจาของกําหนด เชน ตองชําระคาเขาไปในสถานที่ดังกลาว กําหนดหาม
บุคคลอายุไมเกิน ๑๘ ปหามเขา เปนตน แตหากผูใดยอมปฏิบัติตามเงื่อนไขก็สามารถเขาไปไดทั้งสิ้น