Page 39 - กฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา

๓๒

(๒) ¡Ã³Õ·Õè¤Ø³¸ÃÃÁ¢Í§¡®ËÁÒÂÁØ‹§¤ØŒÁ¤Ãͧ਌Ò˹ŒÒ·Õè¢Í§ÃÑ°
ในความผิดบางประเภท คุณธรรมของกฎหมายยอมคุมครอง

เจาพนักงาน หรือตําแหนงหนาที่ราชการโดยเฉพาะ ดังนั้น เอกชนไมสามารถเปนผูเสียหายในฐาน
ความผิดนี้ได เชน

¤ÇÒÁ¼Ô´°Ò¹´ÙËÁÔè¹à¨ŒÒ¾¹Ñ¡§Ò¹ (ป.อาญา มาตรา ๑๓๖)
¤ÇÒÁ¼Ô´°Ò¹μ‹ÍÊÙŒ¢Ñ´¢Çҧ਌Ҿ¹Ñ¡§Ò¹ (ป.อาญา มาตรา ๑๓๘)

แตมีความผิดเกี่ยวกับเจาพนักงานบางมาตรา นอกจากคุณธรรม
ของกฎหมายจะมุงคุมครองรัฐหรือเจาหนาที่ของรัฐแลว ยังมุงคุมครองเอกชนคนใดคนหนึ่งที่ไดรับ

ความเสียหายเปนพิเศษดวย เชน
¤ÇÒÁ¼Ô´°Ò¹á¨Œ§¤ÇÒÁà·ç¨ (ป.อาญามาตรา ๑๓๗) ซึ่งมีองคประกอบ

ความผิด “«Öè§ÍÒ¨·íÒãËŒ¼ÙŒÍ×è¹ËÃ×Í»ÃЪҪ¹àÊÕÂËÒ” แสดงวา หากการแจงความอันเปนเท็จนั้น
สงผลกระทบใหเอกชนคนใดคนหนึ่งไดรับความเสียหายดวยแลว เอกชนผูนั้นยอมเปนผูเสียหายได

(คําพิพากษาฎีกาที่ ๑๔๕/๒๕๓๖, ๑๐๔๑/๒๕๔๒)

μÑÇÍ‹ҧคํา¾Ô¾Ò¡ÉÒÈÒŮաÒ
คํา¾Ô¾Ò¡ÉÒ®Õ¡Ò·Õè òöñô/òõñø ชายมีภริยาจดทะเบียนอยูแลว ยังมาจดทะเบียน

สมรสกับหญิงอีก โดยแจงตอนายทะเบียนวาไมเคยสมรสมากอน เปนความผิดตามป.อาญา

มาตรา ๑๓๗ เชนนี้ หญิงเปนผูเสียหายได (เพราะการจดทะเบียนซอนทําใหการสมรสเปนโมฆะ
และทําใหหญิงนั้นอยูในฐานะหญิงที่มีสามีโดยมิชอบดวยกฎหมาย)

คํา¾Ô¾Ò¡ÉÒ®Õ¡Ò·Õè òõøó/òõòò สามีจดทะเบียนสมรสกับหญิงอื่น โดยยังไมขาดจาก
ภริยาเดิมที่ไดจดทะเบียนสมรสไว แตแจงกับเจาหนาที่วาไมเคยจดทะเบียนสมรสมากอน ภริยาเดิมเปน

ผูเสียหายฟองสามีตาม ป.อาญา มาตรา ๑๓๗ ได

¤ÇÒÁ¼Ô´°Ò¹à¨ŒÒ¾¹Ñ¡§Ò¹»¯ÔºÑμÔ˹ŒÒ·ÕèËÃ×ÍÅÐàÇŒ¹¡Òû¯ÔºÑμÔ˹ŒÒ·Õèâ´ÂÁԪͺ
(ป.อาญา มาตรา ๑๕๗) ซึ่งมีองคประกอบความผิด “à¾×èÍãËŒà¡Ô´¤ÇÒÁàÊÕÂËÒÂá¡‹¼ÙŒË¹Ö觼ٌ㴔

แสดงวา หากการปฏิบัติหนาที่หรือการละเวนการปฏิบัติหนาที่โดยมิชอบของเจาพนักงานเปนการกระทํา
ตอเอกชนคนใดคนหนึ่งโดยตรง และจากการกระทําหรือละเวนกระทําการนั้นทําใหบุคคลดังกลาวไดรับ

ความเสียหาย เอกชนผูนั้นยอมเปนผูเสียหายได (คําพิพากษาฎีกาที่ ๔๘๘๑/๒๕๔๑)
แตหากการกระทําผิดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๑๕๗ นี้ ไมมีเอกชนคนใด

ไดรับความเสียหายเปนพิเศษ เอกชนผูนั้นยอมไมอาจเปนผูเสียหายได