Page 426 - خدمات متقابل ایران و اسلام

‫‪ - 21‬ﺷﻴﺦ ﻋﻠﻲ ﺑﻦ ﻋﺒﺪاﻟﻌﺎﻟﻲ ﻛﺮﻛﻲ‪ ،‬ﻣﻌﺮوف ﺑﻪ ﻣﺤﻘﻖ ﻛﺮﻛﻲ ﻳﺎ ﻣﺤﻘﻖ ﺛﺎﻧﻲ‪ ،‬از ﻓﻘﻬﺎء ﺟﺒﻞ ﻋﺎﻣﻞ اﺳﺖ و‬
‫از اﻛﺎﺑﺮ ﻓﻘﻬﺎء ﺷﻴﻌﻪ اﺳﺖ‪ ،‬در ﺷﺎم و ﻋﺮاق ﺗﺤﺼﻴﻼت ﺧﻮد را ﺗﻜﻤﻴﻞ ﻛﺮده و ﺳﭙﺲ ﺑﻪ اﻳﺮان)در زﻣﺎن ﺷﺎه‬
‫ﺗﻬﻤﺎﺳﺐ اول( آﻣﺪه و ﻣﻨﺼﺐ ﺷﻴﺦ اﻻﺳﻼﻣﻲ ﺑﺮاي اوﻟﻴﻦﺑﺎر در اﻳﺮان ﺑﻪ او ﺗﻔﻮﻳﺾ ﺷﺪ‪ .‬ﻣﻨﺼﺐ ﺷﻴﺦ‬
‫اﻻﺳﻼﻣﻲ ﺑﻌﺪ از ﻣﺤﻘﻖ ﻛﺮﻛﻲ ﺑﻪ ﺷﺎﮔﺮدش ﺷﻴﺦ ﻋﻠﻲ ﻣﻨﺸﺎر‪ ،‬ﭘﺪرزن ﺷﻴﺦ ﺑﻬﺎﺋﻲ رﺳﻴﺪ‪ ،‬و ﺑﻌﺪ از او اﻳﻦ‬
‫ﻣﻨﺼﺐ ﺑﻪ ﺷﻴﺦ ﺑﻬﺎﺋﻲ واﮔﺬار ﺷﺪ‪ .‬ﻓﺮﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺷﺎه ﺗﻬﻤﺎﺳﺐ ﺑﻪ ﻧﺎم او ﻧﻮﺷﺘﻪ و ﺑﻪ او اﺧﺘﻴﺎرات ﺗﺎم داده و در‬
‫ﺣﻘﻴﻘﺖ او را ﺻﺎﺣﺐ اﺧﺘﻴﺎر واﻗﻌﻲ و ﺧﻮد را ﻧﻤﺎﻳﻨﺪه او داﻧﺴﺘﻪ اﺳﺖ ﻣﻌﺮوف اﺳﺖ‪ .‬ﻛﺘﺎب ﻣﻌﺮوف او ﻛﻪ در‬
‫ﻓﻘﻪ زﻳﺎد ﻧﺎم ﺑﺮده ﻣﻲﺷﻮد"ﺟﺎﻣﻊ اﻟﻤﻘﺎﺻﺪ"اﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﺮح ﻗﻮاﻋﺪ ﻋﻼﻣﻪ ﺣﻠﻲ اﺳﺖ‪ .‬او ﻋﻼوه ﺑﺮ اﻳﻦ‪ ،‬ﻣﺨﺘﺼﺮ‬

‫اﻟﻨﺎﻓﻊ ﻣﺤﻘﻖ و ﺷﺮاﻳﻊ ﻣﺤﻘﻖ و ﭼﻨﺪ ﻛﺘﺎب دﻳﮕﺮ از ﻋﻼﻣﻪ و ﭼﻨﺪ ﻛﺘﺎب از ﺷﻬﻴﺪ اول را ﺣﺎﺷﻴﻪ‬
‫زده و ﻳﺎ ﺷﺮح ﻛﺮده اﺳﺖ‪.‬‬

‫آﻣﺪن ﻣﺤﻘﻖ ﺛﺎﻧﻲ ﺑﻪ اﻳﺮان و ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺣﻮزه در ﻗﺰوﻳﻦ و ﺳﭙﺲ در اﺻﻔﻬﺎن و ﭘﺮورش ﺷﺎﮔﺮداﻧﻲ ﻣﺒﺮز در‬
‫ﻓﻘﻪ ﺳﺒﺐ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي اوﻟﻴﻦ ﺑﺎر‪ ،‬ﭘﺲ از دوره ﺻﺪوﻗﻴﻦ اﻳﺮان ﻣﺮﻛﺰ ﻓﻘﻪ ﺷﻴﻌﻪ ﺑﺸﻮد‪ .‬ﻣﺤﻘﻖ ﻛﺮﻛﻲ ﻣﻴﺎن‬

‫ﺳﺎﻟﻬﺎي ‪ 937‬و ‪ 941‬درﮔﺬﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺤﻘﻖ ﻛﺮﻛﻲ ﺷﺎﮔﺮد ﻋﻠﻲ ﺑﻦ ﻫﻼل ﺟﺰاﻳﺮي و او ﺷﺎﮔﺮد اﺑﻦ ﻓﻬﺪ‬
‫ﺣﻠﻲ ﺑﻮده اﺳﺖ‪ ،‬اﺑﻦ ﻓﻬﺪ ﺣﻠﻲ ﺷﺎﮔﺮد ﺷﺎﮔﺮدان ﺷﻬﻴﺪ اول از ﻗﺒﻴﻞ ﻓﺎﺿﻞ ﻣﻘﺪاد ﺑﻮده‪ ،‬ﻋﻠﻴﻬﺬا او ﺑﻪ دو‬
‫واﺳﻄﻪ ﺷﺎﮔﺮد ﺷﻬﻴﺪ اول اﺳﺖ‪ .‬ﭘﺴﺮ ﻣﺤﻘﻖ ﻛﺮﻛﻲ ﺑﻪ ﻧﺎم ﺷﻴﺦ ﻋﺒﺪاﻟﻌﺎﻟﻲ ﺑﻦ ﻋﻠﻲ ﺑﻦ ﻋﺒﺪاﻟﻌﺎﻟﻲ ﻧﻴﺰ از‬

‫ﻓﻘﻬﺎء ﺷﻴﻌﻪ اﺳﺖ‪ ،‬ارﺷﺎد ﻋﻼﻣﻪ واﻟﻔﻴﻪ ﺷﻬﻴﺪ را ﺷﺮح ﻛﺮده اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ - 22‬ﺷﻴﺦ زﻳﻦاﻟﺪﻳﻦ ﻣﻌﺮوف ﺑﻪ ﺷﻬﻴﺪ ﺛﺎﻧﻲ‪ ،‬از اﻋﺎﻇﻢ ﻓﻘﻬﺎء ﺷﻴﻌﻪ اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﺮدي ﺟﺎﻣﻊ ﺑﻮده و در ﻋﻠﻮم‬
‫ﻣﺨﺘﻠﻒ دﺳﺖ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ ،‬اﻫﻞ ﺟﺒﻞ ﻋﺎﻣﻞ اﺳﺖ‪ ،‬ﺟﺪ ﺷﺸﻢ او ﺻﺎﻟﺢ ﻧﺎﻣﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﺎﮔﺮد ﻋﻼﻣﻪ ﺣﻠﻲ‬

‫ﺑﻮده اﺳﺖ‪ ،‬ﻇﺎﻫﺮا اﺻﻼ اﻫﻞ ﻃﻮس ﺑﻮده اﺳﺖ از اﻳﻨﺮو ﺷﻬﻴﺪ ﺛﺎﻧﻲ ﮔﺎﻫﻲ"اﻟﻄﻮﺳﻲ اﻟﺸﺎﻣﻲ"اﻣﻀﺎء‬
‫ﻣﻲﻛﺮده اﺳﺖ‪ .‬ﺷﻬﻴﺪ ﺛﺎﻧﻲ درﺳﺎل ‪ 911‬ﻣﺘﻮﻟﺪ ﺷﺪه و در ‪ 966‬ﺷﻬﻴﺪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺴﺎﻓﺮت زﻳﺎد ﻛﺮده و‬
‫اﺳﺎﺗﻴﺪ زﻳﺎد دﻳﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻣﺼﺮ و دﻣﺸﻖ و ﺣﺠﺎز و ﺑﻴﺖاﻟﻤﻘﺪس و ﻋﺮاق و اﺳﺘﺎﻧﺒﻮل ﻣﺴﺎﻓﺮت ﻛﺮده و از‬
‫ﻫﺮ ﺧﺮﻣﻨﻲ ﺧﻮﺷﻪﻫﺎﺋﻲ ﭼﻴﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺗﻨﻬﺎ اﺳﺎﺗﻴﺪ ﺳﻨﻲ او را دوازده ﺗﻦ ﻧﻮﺷﺘﻪاﻧﺪ‪ .‬و ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺟﻬﺖ ﻣﺮدي‬
‫ﺟﺎﻣﻊ ﺑﻮده اﺳﺖ‪ ،‬ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻓﻘﻪ و اﺻﻮل از ﻓﻠﺴﻔﻪ و ﻋﺮﻓﺎن و ﻃﺐ و ﻧﺠﻮم ﻫﻢ آﮔﺎﻫﻲ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﻓﻮق‬
‫اﻟﻌﺎده زاﻫﺪ و ﻣﺘﻘﻲ ﺑﻮده اﺳﺖ ﺷﺎﮔﺮداﻧﺶ در اﺣﻮاﻟﺶ ﻧﻮﺷﺘﻪاﻧﺪ ﻛﻪ در اﻳﺎم ﺗﺪرﻳﺲ‪ ،‬ﺷﺒﻬﺎ ﺑﻪ ﻫﻴﺰم ﻛﺸﻲ‬

‫ﺑﺮاي‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬ ‫‪425‬‬

‫‪www.nasimemotahar.com‬‬

‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬