Page 564 - خدمات متقابل ایران و اسلام
P. 564
و ﻫﻢ از ﻛﻠﻤﺎت او اﺳﺖ:
"ﺑﺪي را ﺑﺪي ﻛﺮدن ﺳﮕﺴﺎري اﺳﺖ ،ﻧﻴﻜﻲ را ﻧﻴﻜﻲ ﻛﺮدن ﺧﺮﺧﺎري اﺳﺖ ،ﺑﺪي را ﻧﻴﻜﻲ ﻛﺮدن ﻛﺎر ﺧﻮاﺟﻪ
ﻋﺒﺪاﷲ اﻧﺼﺎري اﺳﺖ".
اﺑﻦ رﺑﺎﻋﻲ ﻧﻴﺰ از او اﺳﺖ:
از ﺟﻤﻠﻪ ﺧﻠﻖ ﺑﺮﮔﺰﻳﺪن ﺧﻮد را ﻋﻴﺐ اﺳﺖ ﺑﺰرگ ﺑﺮ ﻛﺸﻴﺪن ﺧﻮد را
از ﻣﺮدﻣﻚ دﻳﺪه ﺑﺒﺎﻳﺪ آﻣﻮﺧﺖ دﻳﺪن ﻫﻤﻪ ﻛﺲ را و ﻧﺪﻳﺪن ﺧﻮد را
ﺧﻮاﺟﻪ ﻋﺒﺪاﷲ در ﻫﺮات ﻣﺘﻮﻟﺪ و در ﻫﻤﺎﻧﺠﺎ در ﺳﺎل 481درﮔﺬﺷﺘﻪ و دﻓﻦ ﺷﺪه اﺳﺖ و از اﻳﻦ ﺟﻬﺖ
ﺑﻪ)ﭘﻴﺮ ﻫﺮات( ﻣﻌﺮوف اﺳﺖ .ﺧﻮاﺟﻪ ﻋﺒﺪاﷲ ﻛﺘﺐ زﻳﺎد ﺗﺄﻟﻴﻒ ﻛﺮده .ﻣﻌﺮوﻓﺘﺮﻳﻦ آﻧﻬﺎ ﻛﻪ از ﻛﺘﺐ درﺳﻲ ﺳﻴﺮ
و ﺳﻠﻮك اﺳﺖ و از ﭘﺨﺘﻪﺗﺮﻳﻦ ﻛﺘﺐ ﻋﺮﻓﺎن اﺳﺖ ﻛﺘﺎب)ﻣﻨﺎزل اﻟﺴﺎﺋﺮﻳﻦ( اﺳﺖ .ﺑﺮ اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﺷﺮﺣﻬﺎي زﻳﺎد
ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ.
-6اﻣﺎم اﺑﻮﺣﺎﻣﺪ ﻣﺤﻤﺪ ﻏﺰاﻟﻲ ﻃﻮﺳﻲ از ﻣﻌﺮوﻓﺘﺮﻳﻦ ﻋﻠﻤﺎي ﻣﻨﻘﻮل ﺑﻮد .رﺋﻴﺲ ﺟﺎﻣﻊ ﻧﻈﺎﻣﻴﻪ ﺑﻐﺪاد ﺷﺪ و
ﻋﺎﻟﻴﺘﺮﻳﻦ ﭘﺴﺖ روﺣﺎﻧﻲ زﻣﺎن ﺧﻮﻳﺶ را ﺣﻴﺎزت ﻛﺮد .اﻣﺎ اﺣﺴﺎس ﻛﺮد ﻧﻪ آن ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت و ﻧﻪ آن ﻣﻨﺎﺻﺐ
روﺣﺶ را اﺷﺒﺎع ﻧﻤﻲﻛﻨﺪ ،از ﻣﺮدم ﻣﺨﻔﻲ ﺷﺪ و ﺑﻪ ﺗﻬﺬﻳﺐ و ﺗﺼﻔﻴﻪ ﻧﻔﺲ ﻣﺸﻐﻮل ﺷﺪ .ده ﺳﺎل در
ﺑﻴﺖاﻟﻤﻘﺪس دور از ﭼﺸﻢ آﺷﻨﺎﻳﺎن ﺑﻪ ﺧﻮد ﭘﺮداﺧﺖ ،در ﻫﻤﺎن وﻗﺖ ﺑﻪ ﻋﺮﻓﺎن و ﺗﺼﻮف ﮔﺮاﺋﻴﺪ .و دﻳﮕﺮ ﺗﺎ
آﺧﺮ ﻋﻤﺮ زﻳﺮ ﺑﺎر ﻣﻨﺼﺐ و ﭘﺴﺖ ﻧﺮﻓﺖ .ﻛﺘﺎب ﻣﻌﺮوف)اﺣﻴﺎء ﻋﻠﻮماﻟﺪﻳﻦ( را ﺑﻌﺪ از دوره رﻳﺎﺿﺖ ﺗﺄﻟﻴﻒ ﻛﺮد
و در ﺳﺎل 505در ﻃﻮس ﻛﻪ وﻃﻦ اﺻﻠﻴﺶ ﺑﻮد درﮔﺬﺷﺖ.
ﻗﺮن ﺷﺸﻢ
- 1ﻋﻴﻦ اﻟﻘﻀﺎه ﻫﻤﺪاﻧﻲ ،از ﭘﺮﺷﻮرﺗﺮﻳﻦ ﻋﺮﻓﺎ اﺳﺖ ،ﻣﺮﻳﺪ اﺣﻤﺪ ﻏﺰاﻟﻲ ﺑﺮادر ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ ﻣﺤﻤﺪ ﻏﺰاﻟﻲ ﻛﻪ او
ﻧﻴﺰ ازﻋﺮﻓﺎ اﺳﺖ ﺑﻮده اﺳﺖ ،ﻛﺘﺐ زﻳﺎد ﺗﺄﻟﻴﻒ ﻛﺮد .اﺷﻌﺎر آﺑﺪاري دارد ﻛﻪ ﺧﺎﻟﻲ ازﺷﻄﺤﻴﺎت ﻧﻴﺴﺖ ،ﺑﺎﻻﺧﺮه
ﺗﻜﻔﻴﺮش ﻛﺮدﻧﺪ و ﻛﺸﺘﻨﺪ و ﺟﺴﺪش را ﺳﻮﺧﺘﻨﺪ و ﺧﺎﻛﺴﺘﺮش را ﺑﺮﺑﺎد دادﻧﺪ .در ﺣﺪود ﺳﺎﻟﻬﺎي 533
525ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪ.
- 2ﺳﻨﺎﺋﻲ ﻏﺰﻧﻮي ،ﺷﺎﻋﺮ ﻣﻌﺮوف ،اﺷﻌﺎر او از ﻋﺮﻓﺎﻧﻲ ﻋﻤﻴﻖ ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ ﻣﻮﻟﻮي در ﻣﺜﻨﻮي ﮔﻔﺘﻪﻫﺎي او
را ﻃﺮح و ﺷﺮح ﻣﻲﻛﻨﺪ در ﻧﻴﻤﻪ اول ﻗﺮن ﺷﺸﻢ
ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬﺮ 563
www.nasimemotahar.com
ﻟﻄﻔ ًﺎ ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ.