Page 74 - BaoXuan2017-dosila
P. 74
Hai loài điểu không đội trời chung với nhau bao giờ, vậy Các cụ nhà ta mới phán thế này:
mà bỗng chốc chim quạ lại trở nên hiền lành trở thành Mào(mồng) gà đỏ thắm như mũ cánh chuồn, tượng
thợ chính lợp nhà, trong khi chị gà mái trở nên thợ phụ: trưng quan Văn.
đưa tranh lên cho diều hâu lợp nhà. Đôi cựa sắc như đao, như kiếm, chém ngọt đối phương
tượng trưng cho : Võ
Ngôi nhà ở đây mang nhiều ý nghĩa đùm bọc, chia sẻ, Dáng điệu hiên ngang, bảo vệ chị gà mái, tượng trưng
yêu thương , ấm cúng nói lên niềm khao khát hoà bình, cho: Dũng.
chấm dứt binh đao, dẹp bỏ mọi tỵ hiềm để cùng sống Biết chia sẻ miếng ăn với gà con, tượng trưng cho: Nhân.
chung dưới một mái nhà, vì cả hai cùng là loài chim: Mỗi sáng sớm gáy đúng giờ, tượng trưng cho: Tín.
Khôn ngoan đối đáp người ngoài,
Gà cùng một mẹ chớ hoài đá nhau. Người ta cũng còn vẽ tranh trống mái và một đàn gà
con, để đề cao gia đình sum họp, trong lúc gà mái đặc
Con gà trong nghệ thuật dân gian trưng cho tình mẫu tử:
Tranh gà Đông Hồ Con rắn không chưn lượn năm rừng bẩy rú.
Tranh Đông Hồ gà lợn nét tươi trong. Con gà không vú nuôi đặng chin mười con.
Mầu dân tộc sáng bừng lên giấy điệp.
Nhà thơ Vũ hoàng Chương, vào dịp tết Bính Thìn 1976
Ngày xưa vào mỗi dịp xuân về, Miền Bắc, dân quê có đã đề bài thơ cuối cùng của đời mình:
thói quen đi chợ tết mua sắm nhiều món hàng xa xỉ để Sáng chưa sáng hẳn,tối không đành,
dùng hoặc trưng bày nhà cửa cho đẹp mắt để đón xuân Gà lợn om xòm rối bức tranh.
không quên mua bức tranh gà: Rằng vách có tai thơ có hoạ,
Om xòm trên vách bức tranh gà. Biết lòng ai đỏ mắt ai xanh.
(Thơ Nguyễn Khuyến) Mắt gà huynh đệ bao lần quáng,
Vì người dân quê tin rằng, tiếng gà gáy có hiệu năng xua Lòng lợn âm dương một tấc thành.
đưổi ma tà lẩn quất tạo ra xui xẻo trong những dịp đầu Cục tác nữa chi, ngừng ủn ỉn,
năm, hơn nữa các giờ 7 và 8 giờ tối là giờ Dậu. Bởi thế Nghe rồng ngâm váng khúc tâm thanh.
tranh gà Đông hồ vẽ con gà trống tướng tá oai phong, Tội cho ông cuối đời phải chịu cảnh sâu bọ lên làm
lông lá sặc sỡ, mào cao hùng dũng như quan võ, đã đi người, đành phải mượn bức tranh gà lợn mà gởi gắm
vào tập quán treo tranh gà của dân ta vào dịp đầu xuân tâm sự !
về.
Con gà và con cáo
Ngoài ra còn thêm một lý do khiến người xưa nhìn ngắm Trong kho tàng chuyện cổ có kể rằng: Ngày xửa, ngày
con gà trống mà gán cho nó có đủ năm bản chất cao quý xưa có con gà trống đứng trên đống rơm mà gáy vang
của đấng trượng phu: vang. Có con cáo đi ngang qua, đang đói bụng, cáo thuộc
Văn , Võ , Dũng , Nhân và Tín. loại khôn ngoan mưu lược liền nói: “Thưa ngài,ngài có
tướng oai phong lẫm liệt chưa từng thấy trong thiên hạ,
tiếng gáy của ngài dõng dạc vang lên như sấm không ai
bì được, ngoại trừ cụ thân sinh ra ngài, tôi nhớ khi cụ
còn sinh thời, tiếng gáy của cụ còn hay hơn của ngài bây
giờ, vì khi cụ gáy thường nhắm mắt lại để tập trung hào
khí vào tiếng gáy.”
Gà trống liền nói: “Tưởng gì chớ việc nhắm mắt lại trong
lúc gáy nào khó khăn gì, bác hãy xem tôi đây. Cáo liền
mon men tới bên gà trống ra vẻ chú tâm để nghe tiếng
gáy. Nào ngờ khi gà trống vừa nhắm mắt lại, cáo ta liền
vồ lấy gà trống mà chạy như bay vào trong rừng.”
72 Xuân Yêu Thương
