Page 24 - การป้องกันและปราบปรามอาชญากรรม
P. 24
ทฤษฎีปองกันอาชญากรรมตามสถานการณ (Situation Crime Prevention)
การปองกันอาชญากรรมตามสถานการณ เปนแนวความคิดที่มีวิธีการปองกันโดยมุงเนนที่จะชวย
ลดโอกาสในการเกิดอาชญากรรม ซึ่งแตกตางจากนักอาชญาวิทยาสวนใหญที่เริ่มศึกษาจากพฤติการณที่นําไปสู
รูปแบบของการกออาชญากรรม โดยการทําความเขาใจกับพฤติการณเหลานั้น แลวใชเปนกลไกในการนําไปสู
การเปลี่ยนแปลงความสัมพันธกับสภาพแวดลอม โดยมีจุดมุงหมายที่จะลดโอกาสในการกออาชญากรรม
การปองกันอาชญากรรมตามสถานการณจึงเปนการปองกันมากกวาการลงโทษหรือการจับผิด
อาชญากร และเปนการลดแรงจูงใจในการกออาชญากรรมจากผูกระทําผิด
การลดโอกาสในการกระทําผิด คือ
- มุงไปที่รูปแบบโดยเฉพาะของอาชญากรรม
- นํามาซึ่งการสราง การจัดการ หรือการจัดสภาพแวดลอมใหเปนระเบียบตามลักษณะที่ควรจะเปน
อยางถาวร
- ทําใหการกออาชญากรรมเปนเรื่องยากมากขึ้น และมีความเสี่ยง หรืออาจไดไมคุมเสีย
ทฤษฎีที่ใช มุงเนนที่การสรางกลไกความปลอดภัย ที่จะชวยในการปกปองผูคนดวยการทําให
อาชญากรรูสึกวาพวกเขาอาจจะไมสามารถที่จะกออาชญากรรม หรือจะอยูในสถานการณที่คนรายอาจจะถูกจับ
หรือตรวจพบ ซึ่งจะสงผลใหคนรายไมเต็มใจที่จะกระทําผิด และเปนเหตุใหอาชญากรทุกคนจะประเมินโอกาส
ที่จะกออาชญากรรมได สิ่งที่จะไดรับ วัดความสูญเสียและความนาจะเปนที่จะเกิดความลมเหลว แลวคอยลงมือ
ตัวอยางหนึ่งของการปองกันอาชญากรรมตามสถานการณ คือ การบังคับใชระบบจราจรอัตโนมัติ
โดยใชกลองอัตโนมัติบนถนนที่จะจับคนขับรถที่กําลังขับรถเร็วและฝาฝนสัญญาณไฟ ระบบนี้ไดรับการติดตั้ง
และมีการประชาสัมพันธวาเปนความพยายามที่จะทําใหพฤติการณการขับขี่ที่ผิดกฎหมายลดลง ทําใหคนที่มี
โอกาสจะกระทําความผิดเกิดความรูสึกเสี่ยงที่จะไดรับโทษ
ทฤษฎีหนาตางแตก (Broken Window Theory)
ทฤษฎีนี้เกิดขึ้นใน ค.ศ.1982 (พ.ศ.2525) โดยวิลสัน และเคลลิ่ง (James G.Willson และ George
L.Kelling) นักอาชญาวิทยาชาวอเมริกัน เคลลิ่ง (Kelling) กลาวถึงทฤษฎีหนาตางแตกวา “เปนความคิดที่เจาะลึก
ไปถึงสิ่งที่ตํารวจสามารถปฏิบัติไดเพื่อลดความหวาดระแวงของประชาชน ลดอาชญากรรมธรรมดา และ
รวมทั้งลดอาชญากรรมที่รุนแรงดวย”
ตัวอยางทฤษฎีนี้ กลาวคือ เมื่อตํารวจพบเห็นอาคารที่กระจกหนาตาง ประตู ฝาบาน รั้ว ฯลฯ
แตกหรือเสียหายจากการขวาง/ปา ทุบตี พนสีสเปรยใส ฯลฯ อยางใดอยางหนึ่ง หากอาคารนั้น
มีผูอยูอาศัย ตํารวจควรสอบถามถึงสาเหตุความเปนมา ถารูตัวผูกระทําผิด ก็ตองจัดการตามขั้นตอนของกฎหมาย
หากไมรูตัวผูกระทําผิด ก็ควรแนะนําใหทําการซอมแซมใหอยูในสภาพปกติ แตถากรณีอาคารที่เสียหายเปนอาคาร
ไรผูที่อยูอาศัย ก็ควรติดตอเจาของหรือผูเกี่ยวของใหมาจัดการแกไข ทั้งนี้ดวยเจตนาที่ไมตองการปลอยให
สิ่งเสียหายเบื้องตนนั้นเปนเหตุเชิญชวนใหมีการกระทําผิดซํ้า (เชน บุกรุกเขาไปกออาชญากรรมในอาคาร)
คูมือการบริหารงานปองกันและปราบปรามอาชญากรรม 7