Page 77 - ชุดการสอน ภาคินี 08

สําหรับโครงการลงทุนขนาดใหญํ เชํน การสร๎างเขื่อน ถนน อํางเก็บน๎ํา หรือโรงไฟฟูา รัฐบาล อาจจะต๎องดําเนินการ

เองโดยการระดมทรัพยากรจากภาคเอกชน หรือจากตํางประเทศมาใช๎จําย ลงทุนในโครงการเหลํานี้ และการลงทุนใน

ภาคเศรษฐกิจตําง ๆ ที่เห็นวํามีความสําคัญกับโครงการ ลงทุนขนาดใหญํที่ต๎องใช๎เงินจํานวนมาก ซึ่งได๎มาจากการเก็บ

ภาษีหรือการกู๎ยืม โดยรัฐบาลจะต๎อง วิเคราะห์ต๎นทุนหรือผลประโยชน์ของโครงการอยํางรอบคอบ เพื่อให๎มั่นใจวํา

โครงการลงทุนนั้นคุ๎มคํา ตํอการลงทุน

5. การอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและรักษาสภาพแวดล้อม บทบาทสําคัญ

อีกประการหนึ่ง ของรัฐบาลคือการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและรักษา

สภาพแวดล๎อม ทั้งนี้เนื่องจากการผลิตและ การบริโภคของภาคเอกชนอาจทําให๎

ทรัพยากรธรรมชาติต๎องหมดไปอยํางสิ้นเปลือง หรือเป็นการ ทําลาย

สภาพแวดล๎อมทําให๎เกิดมลพิษตําง ๆ รัฐจึงต๎องเข๎ามามีบทบาทในการอนุรักษ์

ทรัพยากร ธรรมชาติ ซึ่งทําให๎มีรายจํายสูงขึ้น จําเป็นจะต๎องระดมทรัพยากรจาก

ภาคเอกชนมาใช๎จําย นอกจากนี้ รัฐบาลยังสามารถใช๎มาตรการทางภาษีเพื่อ

สํงเสริมให๎ผู๎ผลิตและประชาชนรักษาสภาพแวดล๎อม หรือ เป็นการลงโทษผู๎ทํา

ลายสภาพแวดล๎อม เชํน เก็บภาษีน้ํามันเบนซินไร๎สารตะกั่วน้ํากวําน้ํามันเบนซิน

ธรรมดา เพื่อให๎ประชาชนหันมาใช๎น้ํามันเบนซินไร๎สารตะกั่วมากขึ้นแทนการใช๎น้ํามันเบนซินธรรมดา ซึ่งกํอให๎เกิด

มลพิษสูง การลดหยํอนภาษีให๎แกํผู๎ผลิตที่ติดตั้งเครื่องบําบัดน้ําเสียหรือเครื่องกรอง อากาศกํอนปลํอยทิ้งจากโรงงาน

บทบาทของรัฐบาลดังที่กลําวมาข๎างต๎น ทําให๎รัฐบาลต๎องมีรายจําย ขณะที่รัฐบาลก็จะต๎อง แสวงหารายรับ โดยมาจาก

การจัดเก็บภาษีอากร การกู๎ยืม หรือกํอหนี้สาธารณะ เพื่อนํามาใช๎จําย ในการพัฒนาประเทศตามนโยบายของรัฐบาล

ตํอไป

นอกจากบทบาททางเศรษฐกิจของรัฐบาลทั้ง 5 ประการดังที่กลําวมาแล๎ว รัฐบาลยังมีบทบาท ในการ

แทรกแซงราคาและการควบคุมราคา รวมทั้งการจัดเก็บภาษี พอสรุปได๎ดังนี้

1. การแทรกแซงราคาและการควบคุม

การเปลี่ยนแปลงของระดับราคาตามกลไกของตลาดจะมีผลตํอกลุํมคนในสังคมบางกลุํม ให๎ได๎รับความ

เดือดร๎อนหรือเสียเปรียบเกี่ยวกับเรื่องของการกระจายรายได๎ที่ไมํเป็นธรรม ดังนั้น รัฐบาลจึงจําเป็นต๎องแทรกแซงการ

ทํางานของกลไกราคา โดยการเป็นผู๎กําหนดราคาชนิดนั้นให๎สูง หรือตํํากวําระดับราคาดุลยภาพในตลาดเพื่อแก๎ไข

ปัญหา เชํน การกําหนดราคาขั้นตํําของผลผลิต ทางการเกษตรเพื่อชํวยเหลือเกษตรกร การกําหนดคําจ๎างขั้นต่ําเพื่อ

ชํวยเหลือแรงงาน การกําหนด ราคาขั้นสูงของสินค๎าจําเป็นตํอการดํารงชีวิตของประชาชน เพื่อชํวยเหลือประชาชน